Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

(nodyn 118). Ceir rhestr o'r ffynonellau ar gyfer y tri mwchl odidog, y tri mwchl newydd a thrimwchl was Mair ar 42-3. 57 AB MS 2023-B (Panton 56), t. 57, (c. 1758-85). 58 AB MS Peniarth 77, t. 189 (c.1576). 59 'Ac os Telynor Raid iddaw wybod Tri mwchwl odidoc Y kwlm a raddiwyd gyvuwch a dec kwlm a 40' (Lbl MS Add. 19711): gweler Klausner, 11. 53-4 (p. 286). 60 'y tri Mwchwl newydh, a radhiwyd yn gybhuwch o râdh â' 'r pedair Cadair; a' 'r pedwar Cadair yn bump Cwlwm bôb vn.' Siôn Dafydd Rhys, op. cit., 298. 6 1 Awgryma Peter Greenhill fod y darnau tri mwchl wedi eu dewis braidd yn fympwyol gan y beirniaid fel enghreifftiau confensiynol, cyfarwydd o'r cwlwm ymryson, gan alluogi'r cystadleuwyr i chwarare un darn cynrychioliadol yn hytrach na mynd trwy holl repertoire y clymau. Ond er y byddai hyn yn ddiau wedi hwyluso proses hir yr arholi mewn eisteddfodau, mae cysylltu'r tri mychlau â'r chwaraewyr mwyaf hyfedr yn debyg o awgrymu fod iddynt ryw nodwedd feistrolgar (gohebiaeth preifat). 62 Copïwyd yn llaw Robert ei hun yn Lbl MS Add. 14898, t. 79. Ar gyfer y testun gweler N. Powell, 'Robert ap Huw: Clerwr Gwyllt o Fôn', y cyhoeddiad presennol, 35, a Dafydd Wyn Wiliam, Robert ap Huw (1580-1665): Astudiaeth o'i Gefndir, ei Fywyd a'i Waith (Dinbych, 1975), 33. 63 Mae'r testunau llawn yn Enid Roberts, op. cit. Mae pedwaredd marwnad i'r telynor Siôn ap Rhys Gutun yn anghyflawn ac mae'n bosib nad Wiliam Cynwal oedd yr awdur. 64 Gweler G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg, 47. 65 Gwnaed rhyw ymgais gan Peter Greenhill, op. cit., vm (Metre). 66 Yn ddiddorol, mae rhai fersiynau o'r Statud yn nodi fod y profiad yn un o'r gofynion ar gyfer y datgeiniad: gweler nodyn 33.