Cylchgronau Cymru

PAGLEFYP? PA FEPPYGINIAETH Dr. GWYN REES JONES "Y mae ein cymdeithas yn afiach!" meddai cyfaill wrthyf yn ddiweddar. Cyfeirio yr oedd at ymosodiad marwol a wnaed ar wraig dros ei phedwar ugain mlwydd oed. Yn y llys dywedodd yr euog iddo ymosod arni oherwydd ei fod angen arian i brynu cyffuriau. Gwaetha'r modd, nid yw'r achos yn anghyffredin; clywir hanesion tebyg o bob cwr o'r wlad. Un o nodweddion ymddygiad y rhai sy'n gaeth i gyffuriau, boed rheini'n gyffuriau 'caled' neu'n gyffuriau 'meddal', megis cannabis neu cocaine, yw bod eu cymeriad yn dirywio wrth iddynt gilio o realrwydd bywyd bob dydd i fyd o freuddwydion a ffantasi. Y mae ffigurau swyddogol yn rhoi bod bron i filiwn yn gaeth i gyffuriau yn addicts ym Mhrydain erbyn hyn. Hefyd, yn achos y gwr ifanc ger bron y llys, yr oedd yn bositif HIV- pla sydd yn gyffredin iawn ymhlith y rhai sy'n defnyddio cyffuriau. Bydd ef yn sicr o ddatblygu AIDS. 'Does neb, hyd yn hyn, a gafwyd yn bositif HIV, nad yw wedi datblygu AIDS llawn yn hwyr neu'n hwyrach. Fe all deng mlynedd fynd heibio, ond y mae'r clefyd ofnadwy hwn yn sicr o ddilyn gan arwain at farwolaeth greulon ymhen amser amhenodol. PROBLEM AIDS Tra fydd y dioddefwr fyw gall drosglwyddo'r afiechyd i ddynion, gwragedd a phlant, ac o bosib i feddygon a nyrsus fydd yn ei drin. Ac os trosglwyddir yr afiechyd, byddant hwythau hefyd yn sicr o farw o AIDS gan nad oes unrhyw feddyginiaeth ar gael hyd yn hyn. Eisoes y mae nifer o feddygon a nyrsus wedi marw o'r clwyf yma o ganlyniad i drin dioddefwyr. Y mae dioddefaint a marwolaeth dioddefwyr AIDS yn waeth o lawer na dioddefaint y rhai sy'n marw o gancr yr ysgyfaint. Y mae AIDS eisoes wedi achosi marwolaeth plant ac oedolion oedd yn dioddef o Haemophilia Ffactor 8, fel y'i gelwir er bod arbrofion ar waed wedi lleihau peth ar y broblem hon. Ond er hynny y mae AIDS yn pergylu dyfodol llawdriniaethau trawsblaniad, a gwyddom i gyd am y gwell- iannau mawr sydd wedi dod i fywydau cymaint o bobl trwy drawsblaniad organau. Y mae problemau personol, megis niwed i'r ymennydd a dirywiad cymeriad, yn amlwg iawn ymhlith rhai sy'n cymryd cyffuriau, ac yn arbennig felly ymhlith dioddefwyr AIDS. Mae'r problemau personol yn fawr, ond y mae'r problemau cymdeithasol yn enfawr. Er enghraifft, y mae rhannau o Affrica lle mae un o bob 10 eisoes wedi marw o AIDS ac y mae'r broblem yn mynd yn drech na gallu'r awdurdodau i'w hatal, yn enwedig gan fod darpariaeth feddygol yn brin ac ychydig iawn o addysg ynglyn â'r broblem yn cyrraedd y Y mae niwed i'r ymennydd a dirywiad cymeriad yn amlwg iawn ymhlith rhai sy'n cymryd cyffuriau ac yn arbennig felly ymhlith dioddefwyr AIDS. mwyafrif o'r bobl. Erbyn hyn y mae'r un broblem yn ysgubo ar draws yr India ac yn bygwth datblygu'n broblem fyd-eang. ALCOHOL A'R PROFFESIYNAU Rhaid wynebu'r ffaith mai gwraidd problem cyffuriau a datblygiad AIDS yw ysfa pobl am bleser. Hyn hefyd yw gwraidd problem alcoholiaeth. Erbyn hyn y mae 6 miliwn o bobl yn y wlad hon yn dioddef o alcoholiaeth a hynny yn arwain at anhwylderau o bob math ymhob sustem o'r corff, gan gynnwys cancr y llwnc, y stymog, y pancreas a'r colon. Nid problem y di-addysg a'r tlotaf yn y gymdeithas yw hon yn bennaf. Y mae rhestr a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn dangos mai aelodau o'r proffesiynau canlynol sy'n dioddef fwyaf barnwyr, cyfreithwyr, meddygon, deintyddion a