Cylchgronau Cymru

Y DETHOLYDD. |3P*A gyhoeddir yn fisol; 25 cent am 6 mis, i'w tala yn ddi-eithriad yn mlaen llaw.^jgj Cyf 1.] REMSEN, N. Y., GORPHENAP 16, 1850. [Rhif,l. Profwch bob peth; deliwoh yr hyn sydd dda." BYWGRAFFIAD MRS. HANNAH RICHARDS, O'R AMERICA. (O'r Eurgraten Wesleyaidd.) Mrs. Richards ydoedd ferch i Elisha Wheel- er, Ysw., o Concoid, Massachusetts, America, a gwraigi'rParch. William Hughes Richards, gynt o Ddolgellau, yr hwn sydd yn Weiuidog defnyddiol perthynoí i'r Eglwys Esgobawl Wesleyaidd yn yr Unol Dalaethau. Yn 1835 dychwelwyd hi at Dduw yn Sudbury, dan weiuidogaeth y Pareh. L. Boyden, ac ymun- odd à'r eglwys yn y Ile hwuw. Gwnaeth ei meddwl i fyny i fod yn un o Gristronogion y Bibl—nid i droi gyda'r amserau, ond i wneud ei dyledswydd,gan adael ycanlyniad i Dduw. Y mae ei rheolau i fyw yn dduwiol, a'i dydd- lyfr cyfrinachol, y rhai a gaed ar ol ei mar- wolaeth, yn dangos yn eglur nas gallai dim Ilai nag iachawdwríaeth gyjiawn foddloni dy- muuiadau augherddol ei henaid. Ymunodd mewn priodas â Mr. Richards, Hydref 5, 1941; a ihrwy weddi daer ymrodd- odd i ddyledswyddau ei chyflwr newydd. Pan yn rhydd oddiwrth ddyledswyddau er- aill, hi a weddiai lawer dros wrthrychau neillduol —awr drosti ei huu, awr dros ei chyfeiilion, awr dros y Ceuadau, &c. Hi a weddiai ac a lefarai yn y cyfarfodydd; ac yr oedd ei bapeliadau grymus ya eyrhaedd calonau pechaduriaid, a dygwyd uiferoedd at Dduw drwyddi hi. Diwydrwydd a chyn- ildeb a nodent ei Ilwybr, a grwgnachrwydd ni chlywid os byddaLei hadnoddau yn gyf- yngedig—drm ond gofid am na feddai fodd i gynorthwyo amry w elusenau y dydd. Y gwaith teitbiol oedd ei helfen, am y rhoddai faes helaeth i wahanol ymdrcchion i anrhydeddu Duw a Hesâu eneidiau ; a thyst- iodd brou â'i hanadl olaf, pe buasai ganddi fil o fywydau, y dymuuasai eu cysegru hwynt oll i'r weinidogaeth deithiol. Cynghorai ei phriod i beidio byth ât rhoddi heibio bregethu yr efengyl ogoneddus—iachawdwriaeth râd a chyflawn. Llaw afiechyd a osodwyd arni, a darfoded- igaeth ddifaol mewn deunaw mrs a'i dygodd i'r bedd. Fel merch, chwaer, priod, a mam i dri phlentyn anwyl yr oedd ganddi gylymau cryfion i'w dattod; ond, fel Cristion, hi a'u ^ rhoddodd hwynt oll I Dduw ; a chan edrych ar y gamp, yraorfoleddai yn fuddugol yn { Nghraig ei hiachawdwriaeth. Gyda'i hym- drech olaf ysgrifenodd ei harchiad trengawl i'w brodyr a'i chwiorydd, yr hwn a roddir yma fel tystiolaeth ardderchog o efteithiolaeth gras yn awr angeu. " Fy anwyl Frodyr a'm Chidorydd,—Treuliasom amrai oriau dedwydd oddeutu yr aelwyd deuluaidd, ond y mae y golygfeydd hyny yn awr ar ben. Ni chaf mwyach weled eich wynebau yn y byd hwn. Y mae llaw afiechyd wedi gafaelyd yn fy ngbyfansodd- iad marwol, ac yn fuan dywedir am danaf, ' Nid yw mwyach !' Y mae arnaf eisiau i chwi gael fy nhyst- iolaeth yn fy marwolaeth, fel y cawsoch yn fy my- wyd gyda golwg ar ragoroldeb a grym y grefydd hono ag y bûm am un mlynedd ar ddeg yn proffesu ei mwynhau. Hon yn awr yw fy unig gynaliaeth. Yr wyf yn awr yn gallu edrych at amser fy ymadawiad gyda chymaint o dawelwch a phe bawn yn myned i gymeryd taith fer. Y mae fy ngwaith ar ben. Yr. wyf wedí rhoddi i fyny fy mhriod, íy mhlant, fy rhi- eni, a ciiwithau fy mrodyr a'm chwiorydd. Yr wyf yn myned ycln-dig o'ch blaen chwi, a dysgwyliaf i'êh croesawu chwithau pan ydeuwch i byrth tragywydd- ol orphwysfa. Ond a gaf fi eich cyfarfod chwi oll yno? A ydych chwi oll ar y ffordd? Fy anwyl frodyr, y mae fy nghalon yn teimlo drosoch; a thrach- efn yr wyf yn cref'u arnoch beidio esgeuluso iachawd- wriáeth eicîi enaid. Na oedwch hi hyd wely cystudd. Yn sicr nid dyna yr amser i ymbarotoi. Gan weddio am i fendith Duw orphwys arnoch, rhiad i raiffarwelio âchwi. Hannáh Richards." Dyoddefodd lawer yn ystod ei chystudd, yn enwêdig tua therfyn ei by wyd; ond yr oedd yn amyneddgar ac ymroddol. Nid aml y gwelwyd neb o'r saint wrth farw, wedi rhoddî i fyny y cwbl mor drylawn i ddwylaw yr Arg- Iwydd, gan orfoleddu wrth ddysgwyl ewyllys yr Argh\rydd hyd yn nod yn ffwrn cystudd. Yr oedd eigorfoledd yn chwanegu fel yr oedd angeu yn agosâu. Dywedai, " Yr wyf yu Hawenÿchu fy mod mor agos i'm cartref trag- ywyddol. Ni newidiwn sefyfîfa gyda'r iachaf ar y ddaear. Clywais o'r blaen fod gras i farw, ond yn awr mi a'i gwn." Er nas gallai oud sibrwd, eto carai sou am gariad treugawl. Pan yr oedd un yn canu yn iach iddi y tro olaf ag yr yrawelodd â hi, cododd gwên nefol ar ei gwyneb wrth iddi sibrwd am gyfarfod mewn byd gwelljle y mae yr oll yn ogoniant. Ymadroddion fel a ganlyn a draethai gydag ; hyfrydweh :—4* Gwaed Iesu sydd yn glanhau ! oddiwrth bob pechod. O ei werthfawr waed î gg»* Welsh Newspaper—postage in the State 1 cent; to other States 11 ceitts. ^g^j