Cylchgronau Cymru

Y DETHOLYDD. $3^°A gyhoeddir yn fisol; 25 cent am 6 mis, i'w tala yn ddi-eithriad yn mlaen llaw.e Cyti.] RBMSEN, N. Y., TACHWBDD 16, 1850. [Rhif. 5. Prol'wch hob peth; deliwch yr hyn sydd dda." EIN PBEYGLON A'N DYOGELWCH. Ysgrifenwyd y llinellau canlynol yn Haf 1849, pan oedd yr " haint yn rhodio yn y tywyllwch." Maent yn efelychiad o Salm 91. Dymunem i'n cyfeilüon edrych dros hono cyn eu darllen. Yr oedd Dafydd yn malchder ei galon wedi mynu cyfrif y bobl. ' Dangosodd yr Arglwydd iddo dair gwialen, sef y clefyd, y newyn, a'r haint; a chaniataodd i'r brenin gymeryd yr un a ewyllys- iai. Dewisodd yutau yr olaf, sef yr haint. A bu farw o'r bobl o Dan hyd Beersheba ddeng mil a tbriugain. Pan oedd y pla yn dyuesu at Jerusa- lem, gwaeddodd Duw, " Digon bellach, attal dy law," onide buasai feirw llawer yn ychwaneg. Tybir mai ar yr achlysur hwn y cyfansoddwyd y Salm hon. Hen elyn dynoliaeth yw yr haint. Ymrodia ar hyd a lled y ddaear er's miloedd o fiynyddoedd. A gwelwn yu eglur mai Duw yu unig all ddweyd, " Digon bellach, attal dy law." Oddìwrth y Salm a'u sefyllfa, nodwn yn 1. Bertglon ein bywyd naturiol. Mae mewnperygl oädiwrth gyfansoddiad ein cyrph. Mae eîn cyrph wedí eu cyfansoddí yn debyg i oriawr yn cynwys llawer o rodau, ac ni raid tori y main spring er ei rhoddi i sefyll; ond pe byddai un o'r«olwynion yn cael ei thaflu oddiar ei hechel, dyry&ai y cŵbl. Mae ein cyrph, medd Watts, fel telyn ag ynddi gannoedd o linyuau, a phe torai un, niehwareuai dôu byth mwyach. Mae y gewynau a'r gwythîenau fel rhwydwàith ag yuddynt fil o edafedd, ac nid ellir hebgor yr un o houynt, ond ar draul y bywyd. Ehaid i'r galou guro yn gyf- lym a rheolaidd; a phe attelid hi cyhyd ag y bydd- wn yn canu penill ar y mesur byr, ehedai y rhan anfarwol i fyd arall! Beth sydd wanach na'n hanadl î Beth fyddai haws na'i hattal î Oud pe gwneid hyny am enyd awr, cymerai yr enaíd ei aden,i blith ysbrydion. " Daw mawr, ar ba fath edaf fran, #' Mae bythol bcthau'n hongian!" Macein bywyd mewn perygl oddiwrth ddamweiniau. Mae ein cyrph yn debyg i lestr pridd, oa disgyn rbywbetb?arno, âyn deilchion î ac os syrthia dfos y bwrdd, â yn ddarnau.^Büom yn teitbio llwybr- au culùm O'JHẃ greigiau y Penmain a'r cyffelyb. Uwchben mae ceryg mawrion yn hongian drwy ymaflyd â blaenau eu bysedd mewn hollt yn y graig, a phe disgynent i lawr, malurient ein pebyll. A ddaeth rhai o honynt i lawr rywbryd! Do. Cymer hyn le bob dydd a nos. Mae yn anhawdd i'r awelon anadlu wrlh fyned heibio heb beri i rai o honynt golli eu gafaelion. O fewn ychydig lath- eni yr ochr arall, mae y dibyn; pe llithrem droa hwnw, byddai ein cyrph yn ddarnau yn y gwaelod. Buom weithiau yn cerdded gyda'r mur ar heolydd culion eín prif drefydd. Uwch ein pen yr oedd balirau a sypyuau eraill yn cael eu dirwyn i fyny; pe collasai y rhaff ei gafael, syrthiasent arnom, a chwilfriwiasent ein cnawd a'n hesgyrn! Wrtírein troed yr oedd drws yn disgyn i ddaeargell, pe syrthiasem yno, darfuasai am danom ! Wrth ein hochr, yr oedd pedrolfeu lwythog yn gyru ar hyd y palmant, pe yr aethem o dan oìwynion hono, drylliasid ui ! Wrth geisio ysgoi y perygl oedd ar yr aswy, yr oeddem yn myned i afael y perygl oedd ar y dde; ac wrth geisio gwylio rhag yr augeu oedd o dan draed, yr oedd yn hawdd annghofío yr angeu oedd uwchben. Mae ein bywyd mewn perygl oddiwrth yr hyn a fwytawn. Ni fedr dyn fyw heb ymborthi; ond byddai yn hawdd iawn iddo lyncu marwolaeth gyda phob pryd o fwyd, a gallai angeu fod yn ei euau mor felus a mel. Mae un Uysàeuyn yn ym- borth a meddyginiaefb, a'r lìall yn wenwyn, a'r ddau yn tyfu yn ymyl eu gilydd, yn anadlu yr un awyr, ac yn sugno maeth o"r un pridd. Maedyfr- oedd by wyd a dyfroedd marwolaeth yn maenach- dy yr apothecari meWn costrelau ar yr un astell. Gellîr gwneud i'r gwenwyn cryfaf fod yn hyfryd i'r archwaeth, aC ymddangos yn debyg iawn i ddefuydd bara. , Mae em bywyd mewn perygl oddiwrth elfenau nat- ar. Yr elfenaa ydynt, dwfr, tân, daear, ac awyr. Maent oll yn anhebgorol, a gallant oìl fod yn ang- euol. Mae bywyd ac angeu yn eu meddiant. Pwy fedr fy w beb ddwfr 1 Ac mae yr elfen hon wedi yepeilio miìoedd o'ubywydau! Weithiau, mae llwyth Ilong o bobl wedi suddo ar unwaith i'r eig- ion, ac W4|ithiau, mae y dyfroedd wedi chwyddo, a chymeryd ymaíth drigfa dyn a'i phreswylydd. Pwy fedr fýw, heb dân f A pha faint o filoedd a BT Welih Newspaper—posttge i» tìtà 5t«te 1 cent; to other States 1J cents. J&