Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

CYFRINACH Y BEDYDDWYR. Rhif. 5.] 0.....— MAI, 1827. [C*F. I. BUCHEDD MARTIN LUTHER, D. D. (Parhado Tudal. 100*) Fe gyfansoddodd hefyd haner cant oresymau dros awdurdod y Pab, i'r hwn, meddai ef, y per- thynai goruchafiaeth ar yr egl vvys a'r cyngor: Bod llawer o wirion- cddau cyssegredig ag nad ydynt yn yr ysgrythyrau santaidd; a bod y gwirioneddau a gymmer- adwyid gan y Pab i gyd yn gys- segredig; a bod barn y Pab yn auífaeledíg raewn pethau per- thynol i ffydd neu grefydd. Fel y nodwyd y dechreuwyd y ddadl rhwng Luther a Tetze- lius. Yr oedd Luther yn ys- grifenu ar y cyntaf gyda llawer o larieidd-dra a chymmedrol- deb, ond yn cael ei drin gan ei wrthwynebwr fel heretic yn y modd mwyaf haerllug ac atgas. Yr oedd Luther yn yraddiried i'r Arglwydd, achos yr hwn yr oedd efe yn awryu sefyll drosto megis am ei fywyd : a'r llall yn ymddiried i awdurdod y Pab, yr hwn yr oedd efe yn ei was- anaethu ymhob drygioni, ac felly yn cael ei ddyrchafu, er ei fod mor annysgedig fel na fedrai gymmaint ag ysgrifenu ei atebion i Luther, ond gosod arall i ysgrifenu drosto. Ac yr oedd mor waradwyddus o ran ei gymmeriad moesol fel ag yr oedd, cyn hyny, wedi cael ei ddcdfrydu i ddyoddef marwol- CYF. i. aeth am ei ddrwg, ond fel yr achubwyd ef trwy ffafr tywysog Saxony. Pell oedd y fath ddi- hiryn a hwn oddiwrth fod yn deiiwng o'i gymharu i Luther mewn unrhyw ystyriaeth. Y mae chwedl yn dywedyd i ryw wr boneddig o Leipsic brynu maddeuant ganddo am bechod ag oedd efe yn bwriadu ei gyf- lawni yn ol Haw, er mwyn cael y fantais i roddi iddo gosfa, a'i yspeilio o'r arian a dynasai ef oddiwrth drigolion y ddinas hòno trwy ei dwyll a'i hudol- iaeth; yr hyn a gyflawnodd efe i bwrpas, medd y dywediad. Gwrthwynebwyd Luther gan John Écius, a Sylvester Prie- rias, swyddogion uchel yn eg- Iwys Rufain; ond yr oedd y rhai'n, yn enwedig y diweddaf, mor ddwl fel y gorcbymynodd y Pab iddo beidio ysgrifenu dim byth mwyach mewn achos o ddadl. Hefyd fe ysgrifenodd un Jacobus Hogostratus yn erbyn Luther, gan gynghori y Pab i'w goll-farnu a'i losgi ef, os na byddai iddo edifarhau a galw yn ol yr hyn a gyhoeddasai yn erbyn gwerthu pardynau a'r cy- ffelyb. Dy wedai Luther," Pan y dyg- wyd fy nghyhoeddiadau cyntaf mewrt perthynas i'r pardynau a