Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

ITTb 3D-A.3ST OLTGIAETH Mr, W. L REES (Alaw Ddu), a'r Parch. J. OSSIAN DAYIES. CYFROL II. RHIF 23. TACHWEDD, 1879. PRIS CEINIOG. CYNWY8EB: Coleg Cerddorol Cenedlaethol Dr. Parry ... 121 Nodau Damweiniol ............122 Nodion o'r Brif Ddinas............123 Congl yr Hanesydd— Y Delyn..................124 Pa beth yw Cerddoriaeth, a'i dechrenad ... 125 Cerddoriaeth— " Mi glywais lais y Fronfraith " ......126 Gwreiddioldeb—Pa beth ydywP ......127 Congl y Cyfansoddwr ............127 Cwrs o Ysgrifau ar y Tonic Sol-ffa ......128 Mud Lenorion y Llan ............129 Ein Bwrdd Golygyddol............129 Y Wasg Gerddorol ............129 Amrywiaeth ...............130 Hysbysiadau ...............132 __Nid oes hawl gan neb gyhoeddi ysgrifau a ymddangosant yn yr Ysgol heb ganiatad, neu ynte gydnabod o ba le y cymerir hwy. C0LE6 CERDDOROL CENEDLAETHOL DR. JOSEPH PARRY. Fel yr hysbyswyd yn ein rhifyn diweddaf, y mae yr adran gerddorol mewn cysylltiad a Phrif Ysgol Aberystwyth wedi ei dy- ddimu ; ond dealler, y mae Dr. Parry yn , parhau yn broffeswr yno o hyd, er nad oes ganddo ddim i'w wneud, a hyny am mai yn anaral iawn y bydd efrydwyr mewn cangenau ereill yn ymofyn am wersi mewn cerddoriaeth. Felly mewn effaith, nid oes dim dysgu cerddoriaeth yn y Brif Ysgol ar hyn o bryd. Fel y darfu hefyd i ni awgrymu yn ein nod- iadau y mis o'r blaen, yr oedd gan y coimcil yn ddiau eu rhesymau dros yr hyn a wnaethant; ond nis gallwn. lai na meddwl n* chymerasant lwybr tra chroes iddymuniad y wlad, ac na wnaethant gam dybryd a cherddorion a cherddor- iaeth yn Wghymru yn yr adeg bresenol. Heblaw fod yr adran garddorol bron yn talu ei ffordd (yr ydym yn hysbysu hyn i'n darllenwyr oddiar yr awdurdod oreu), y mae dwy ysgoloriaeth—ysgoloriaethau leuan Gwyllt a Mynyddog—yn awr yn &ros yn ddif udd; ac mae un boneadwr o ardal Aberystwyth wedi anrhegu y coleg a thros 100 o gyfrolau o weithiau y prif feistri. Yn eu plith ceir oratorios ac ojperas, a gweithiau ymarferol ac egwydd- orol ar y gelfyddyd gerddorol, yn nghyda gweithiau clasurol ar athroniaeth gerdd- orol. Ac onid ydyw yn drueni, ar ol i foneddwr fel hwn ac ereill gyfoethogi llyfrgell y coleg gyda o leiaf 180 o lyfrau da a gwerthfawr, fod y cwbl yn gauedig oddiwrth fechgyn a merched difanteision, ond awyddus am wybodaeth, ein gwlad ! Eto, dyna yr arian a gasglw}*d at yr organ, yn benaf trwy ymdrechion Mrs. Parry, yn aros yn segur ! Dygwyd Mr. Parry o bellafoedd y Gor- llewin, o ganol digon o waith, ac o fyn- wesau canoedd o gyfeillion twj-mgaìon, i lenwi y gadair gerddorol yn Aberystwyth; ac wedi iddo weithio, ie a gorweithio, ei hunan—mewn amser ac allan o amser—i gyfoethogi cerddoriaeth ei wlad, a rlioddi cyfeiriad a chynhyrfiad i beiriant niawr addysg gerddorol yn y Dywysogaeth, dyma awdurdodau y coleg, o'u rhan hvry, yn ei adael allan yn yr oerfel! Symudiad yw h^yn a fydd yn sicr o oeri Cymru ben- baladr tuag at y coleg, os na agorir, a hyny yn fuan, y coleg i ddysgu cerdd- oriaeth. Yn wyneb yr hyn y mae Dr. Parry wedi ei wneud dros gerddoriaeth Cymru, ac o'r ochr arall ymddygiad llywodraeth- wyr y coleg tuag ato, yr hyu fuasai yn naturiol i ddyn Uai penderfynol fuasai dychwelyd yn ei ol i'r America, lle cawsai ei barchu a'i dalent ei gwerthfawrogi. Ond nid felly; y mae y cerddor athry- Uthgar a dysgedig yn gwneud un cais calonog eto i sefydlu prif ysgol gerddorol ar ei ^frifoldeb ei hun, a dylai gael ei barchu, ac yn anad dim, ei gefnogi o bòb cjfeiriad am hyny. Tt dyben o agor yr ysgol newydd hqn, ac i gydymdeimlo a Dr. Eàrry yn y cyfwng presenol, cynaUwyd-.cyfariod cy- hoeddus (y lOfed cyfisol) yn yr Assembly