Cylchgronau Cymru

Y BEDYDDIWR, GORPHENAF, 1859. Y GWEDDNEWIDIAD. Dywed Mathew, " Ac ar ol chwe' diwr- nod," h.y. chwe' diwrnod ar ol yr ym- ddyddan a gofnodir yn y bennod flaen- orol. Yn ol Luc, " A bu, ynghylch wyth niwrnod wedi y geiriau hyn, gymmeryd o hono ef Pedr ac loan ac Iago, amyned i fyny i'r mynydd i weddio. Ac fel yr oeäd ef'e yn gweddio, gwedd ei wyneo- pryd ef a newidiwyd, a'i wisg oedd yn wen ddysglaer," &e. Ni chrybwylla Mathew ond y chwe' diwrnod oedd rhwng dydd yr ymddyddan a dydd y gweddnewidiad; cymmera Luc y ddau ddiwrnod hyny i mewn, sef y dydd y gweddnewidiwyd Crist a'r dydd blaen- orol i'r chwe' diwrnod, pryd y bu yr ymddyddan, ac felly gwna hwynt yn wyth. Mae yr efengylwyr oll yn cytuno mai ar ol y geiriau hyn y cymmerodd yr amgylchiad gogoneddus le. Ebe'r Iesu, " Yn wir y dywedaf wrthych, y mae rhai o'r sawl sydd yn sefyll yma a'r ni phrofant angeu hyd oni welont Fab y dyn yn dyfod yn ei í'renhiniaeth:" hyn oedd yr ymddyddan, ac ar ol chwe' diwrnod wedi yr ymddyddan hyna y cymmerodd yr Iesu Pedr ac Iago ac Ioan i fynydd uchel o'r nellldu. Tybir yn gyff'redin mai mynydd Tabor oedd hwn, mynydd mawr ac uchel yn Gali- lea. Mae y mynydd hwn yn sefyll yn hollel wrtho ei hun, ac o lun torth swgr, yn gorwedd y naill ochr i wastadedd Esdraelon ; mae ei ochrau yn eirwon a serth, ac etto yn llawn coed a pherthi. Dywed rhai ei fod yn agos i fìlldir o uchder; dywed ereill ei fod o dair i bedair milldir. Da. .gösir ar y mynydd hwn dri o ogofdai i'r ymdeithydd, a dywedir mai gweddillion y tair pabell ydynt a gynnygiodd Pedr wneyd ar weddnewidíad Crist. Ar y mynydd hwn y gwersyllodd Barac, ac o hwn y disgynodd efo ei ddeng mil o wyr pan y tarawodd efe Sisera a'i luoedd. Tra- ddodiad yn unig sydd yn dywedyd mai, ar hwn ygweddnewidiwyd Crist, oblegid j y mae yr ysgrythyrau yn ddystaw. 0 i Ehdp. 211.—Cyt. xviii. dueddau Cesaraea Philippi yr aeth efe i'r mynydd, ac i Gapemaum y daeth wedi ei ddyfod i waered o'r mynydd. Yr oedd pellder mawr o Cesaram i Tabor, a fíordd f'aith drachefn o Tabor i Gaper- naum; ond yr oedd Cesawea, y lle o ba I un yr aeth Iesu i'r mynydd, yn gor- j wedd wrth droed mynydd mawr, ac am mai o Cesara3a yr aeth, ac iddo ddych- I welyd i Gapernaum, a'rmynydd heb ei | enwi, barna rhai o'r beirniaid mai nid ! Tabor oedd, ond mynydd arall yn agos ! i Cesarasa Philippi. Ónd beth bynag am | liyny, hyn a wyddom, iddo gymmeryd î Pedr, Iago, ac Ioan i fynydd uchel o'r I neilldu. Mae llawer o bethau penaf | Duw wedi eu cyflawni ar fynyddau;— | ar Sinai y cyhoeddwyd y gyfraith ; ar I Moriah y rhwymwyd Isaac wrtb yr allor, i ac yr offrymwyd yr hwrdd yn el le ; ar | fynydd Rhephidim y safodd Moses â 1 gwialen Duw yn ei law, ac â'i fraich yn estynedig; ar fynydd Carmel y bu brwydr bendeifynol rhwng gwirionedd a chyfeiliornad, pryd y daeth Elias o'r maes yn nerth Duw, wedi cael buddy- goliaeth ogoneddus ; ar y mynydd y pregethodd Crist ei bregeth anghymarol, | lle y cafwyd y gwynfydau, sef perlau I gwybodaeth y dyn a'r Duwdod ynddo ; [ ac ar fynydd uchel o'r neilldu y gwedd- í newidiwyd ef. Mae rhywbeth yn neill- duedd a dystawrwydd mynydd sydd yn ffafrioliawn i'r enaid i ymwneyd a Duw! ! Gredadyn llesg, sydd yn canlyn o hir- ' bell, b'le yr wyt ti yn aros ? Nid oes fawr o lewyrch arnat er ys dyddiau; byddai o annhraethol werth i ni gael ychydig o weddnewidiad—tipyn o ddys- gleirdeb erefyddol—ond yr wyt ti i lawr o ran dy feddwl yn mhydewau y byd hwn, wedi dy gadwyno gan fydolrwydd. Yr wyt wedi colli dy rym a'th harddwch fel Cristion! Dos i fyny o ran dy feddwl o'u sẁn a'u gafael i gyfcillach â Duw mewn gweddi! Dywed wrth y pethau sydd yn dy ddal yn ol fel ag y dvwedodd Abraham wrth y gweision; dywed tithau, Aroswch yma ^da'r • 25 ' '