Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

SEF CÎHOEDDIAD PYTHEFNOSOL AT WASANAETH CREFYDD, LLENYDDIAETH, AG ADDYSG. ----------.----------------_----.-----.-------------------„ . Cyhoeddedig er Coffadwriaeth am y Parchedig Thomas Charles, o'r Bala. Cyf. ì.—Rhif. 1.] DYDD SADWRN, IONAWR 1, 1859. [Pris U$ Geuuoo. argnntosstaîí. " Y Dyddiau o'r Blaen, a'r Dyddiau hyn".......... 1 Y Seithféd Benno&' o'r Llythyr at y Rhufeiniaid..... 4 Iaith y Testamènt JNewydd........................ 6 Öharies o'r Bala,—In'Memorium.................. 8 YPuritaniaid-----;•?•<...................-----• 8 Rhagymadrodd i Lithoesdd Hen Gymro.............. 9 Oyíarchiad óddiwrth'Eben Vardd.................. 10 Trefydd Cymru a Lloegr: eu Hanes o'r oesoedd boreuáfhyd yn awr............................. 11 John Jones : y Dyn Hunanol.................... 12 I'r Nef 'rwy'n myn'd : Tôn—Cyflwynedig i Ieuenctyd yi Ysgolion SaT>bethól........................ 13 William Morgan, D.D., Cyfieithydd yr Hen Desta- ment........................................ 14 Llwch Aur.................................... 14 YCyhoeddwyr ateu Cydwladwyr, &c............... 15 " Y DYDDIAU O'R BLAEN, A'R DYDDIAU HYN." Un o'r gorchwyliorí mwyaf anhawdd ydyw penderfynu, gyda manylder, y cyfartaledd o ddrwg a da sydd mewn cymeriadau, gan nad pa mor adnabyddus y dichon i'r cymeriadau hyny fod. O rarí, hyny y mae cyfrif, mesur, a cnyfartalu i fanylrwydd pcrffaith y rhinweddau a'r drygau mewn unrhyw gymeriad yn beth an- mhosibl i ni, oblegid y mae rhinwedd a phechod yn bethau rhy ysbrydol i ddyfod ýn ddarosr tyngedig i ddeddfàu a rheolau Rhifyddiaeth a Mesuroniaeth. Felly nid yw y syniad sydd genym am gymeriadau ein gilydd ond amcan- gyfrif cyffredinol ac anmherffaith ar y goreu. A mynych hefyd y byddwn yn camsynied ac yn cyfeiliornL Mae yr anhawsder hwn yn cyn- nyddu feL y bydd cylch ein sylw yn ymëangu, i gymeiyd i mewn gymydogaeth neu wlad o drigoliom Y mae hoil anhawsder y gorchwyl cyntaf yn cael ei gymeryd i mewn yn yr olaf, ac yn cael ei chwyddo yn ol rhifedi y personau fydcl dan ein sylw. Ac y mae'r anhawsder olaf hwn yn cael ei ddyblu pan y byddom yn myned i gymharu aymeriadau gwahanol genedloedd, •neu ynte gymeriad yr un genedl mewn gwa- hanol oesau. Ond gyda pha fath rM'yddineb yn aml y gwnéir pob un o'r gorchwylion uchod! Mor barod-ýdym i ddyweyd ein syniad am gymeriadau ein gilydd! Mor hawdd yw genym ddadgan ein barn—pe yn deilwng o'r enw—am iîymeriadau gwahanol genedlocdd! Mor hawdd yw genym fynegu rhagoriaethau a diffygion gwahanol oesau! Ond yn hyn, fel yn mhob peth arall, Ai nid y rhai mwyaf anwybodus ac anystyriol o'r anhawsderau cysylltiedig à'r gorchwyí, yw y rhai parotaf i'w gyflawnu f Y mae rhyw hen syniad yn ein myeg, yr hwn a gawsom trwy draddodiad y tadau, fod y byd, o oes i oes, yn dirywio- fod y dyddiau o'r bîaen yn well na'r ddyddiau hyn—fod hanes y byd, fel delw Nebuchodnesar—"ei phen ydoedd o aur da, ei dwyfron a'i breichiau o arian, ei bol a'i morddwydydd o bres, ei choesau o haiarn, eí thraed oedd, beth ohonynt o haiarn, a pheth ohonynt o bridd"—yngwaethygu tuagi waered. i Cawn -ddosbarth lluosog, yn mhob oes, yn con- ! demnio yn erwin eu hoes eu hunaia,ac ynclod- | fori yn 'uchel yr oês flaenorol. A rhaid i ná gyfaddef fod üawer o ddŷnion gwir fawr a gwìr grefyddol wedi eyrthio i'r amryfusedd hwn. Canfyddwn hyn yn eu hysgrifenigdau. Galiem olrhain y linach aehwyngar hon, o'r naill oes i'r ìlall, o'i' Diwygiad Protestanaidd hyd yr oes bresennol. Teimlem ddyddordeb,—buom bron dyweyd difyrwch, wrth wneyd hyny weitliiau^ Gwrandawem ar brophwydi un oes, mewn ym- adroddion ehwyddedig, yn' eanmol yr. oes flaen- orol, ond yn condemnio yn. ddychìynHyd, ac ya darogan pethau ofiiadẃy uwchben eu hoes ett hunain. Erbyn dyfod i waéred i'r oes ddilynol cawn brophwŷdi yr oes hòno 'yn moli yr oes oedd eu brodyr yn gondemnio, ac yn daroga* pethau mẁy dychryríllyd fytb, pe byddai bosibl, uwchben eu hoes eu hunairí. *' Ae feUifj 0 oe^ i oes, yr ä pob rhyw genedlaéth heibio.' Ond er y gorfydd i - ni gyfaddef fod 'rhai mawrion mewn meddwl, gwýbodaeth, a dirw» ioldeb, wedi syrthio i'r amryfusedd hwn, beidd- iwn ddyweyd'fod y mwyafrif o lawer o'r dár- og-anwŷr crintachíyd hyn yn ddynionach cul, erebachlyd,anwybodus,a hunanol,-^ría wÿddant nemawr' am sefyllfa y byd tu allan i ólwg mŵg eu simneiau eu hunain, ac nad ŷdỳnt erioed Avedi hynodi eu hunain mewn ymdrechion i wella a (hwygio y byd y maent yn gondemnio. Y maent yn profi eu ffolineb a'u gwendid trwy gario y teimlad achwyngar hwn i.eithafiòn- chwerthinus. Dygwyddodd i ni unwaith fbd mewn cvfàríòd ag vr ocdd W o'r frawdoliaeẃ