Cylchgronau Cymru

<B®ILIWJàD (BYMBIffo Ofnwch Dduw. Anrhydeddwch y Breniiu RHIF. LXIX. GORPHENAF 1824. LLYFR III. Ae Genfigen a'i heffeithiau. J])YMA dystiolaetb y gwr doeth am Genflgen : "Creulon yw \\k\, fel llif-ddwfr yvv digofaint: a pbwy a ddichon sefyil o flaen Cenfig- en ?" Diar. xxvii 4. Mae yn dra amlwg ddarfoJ i laweroedd gael eu sathru a'u difetha gan y nwyd hon- Y inae gunddi fyddinoedd Hiosog i ddwyn ei hamcanion angeuol yn mlaen : dyma yr enwati a roddir yn ngair Duw ar rai o'i swyddoçion penaf; " Athrodwyr,' Lef. xix. ÌÔ " Hustingwyr,'' D'iar. xvi. 28. " Enllibiwr," Ex. xxiii. 1. " Goganwr,'' Ps. xxxi. 13. 1 Pedr. ii. 1, 12- "Difenwr," 1 Cor. vi. 10. "Absenwr," Ps. xv. 3. Ac at genfigen y mae chwant yr yspryd a gartrefa yn y rhai hyn o\\, \\go iv. 5. Eu prir fwriad ydyw lladd eu gwrthrychau yn rhyw fodd neu 'i gilydd ; sef naill ai yn eu henwau, trwy eu gwaradwyddo; ai yn eu parch, trwy eu líwytho ag anmharch ; neu ynte yn eu clod, trwy geisio dang- os nad ydynt yn deilwng o hono ; neu ynte yn eu cyfeillach, drwy eu camgyhuddo a'u dryg-liwio wrth eu cyfeillion; neu ynte hwy a'u Haddant yn eu meddiannau, trwy eu gorthrymu a thra arglwydd- iaethu arnynt, os bydd yn eu gallu. Ac er nad allant ladd eu personau, heb fyned i afael cyfraith y tir, etto gwnant yr hyn a allant, er iddynt drwy liyny ddirmygu cyf- raitb Dduw, yn hon a ddywed *' Na ladd " Ex. xx. 13. A chan na allant ladd y personau, y maent yn dra chenfigenus yn myncd ym- laen dan wenieitbio, sef adrodd iaith fradychus gyda gwên dêg.— Ü ! dafod fforchog, i'e, dafod tri- phlyg, fel tafod y sarpb eî bun I ai tydi sydd yn benditbio Duw, ac yn melldithio dynion ! Dyma ti'ynon yn rhoi dwír hallta chroyw —melys a chwerw; Iago iii. 11, 12. Y raae yr enw athrodwr ^5*1 yn ol yr Hebraeg, yn arwyddo un yn rhodio oddiamgylch fcl mân- nwì/fwr, neu fasnachwr (pedlar), gan lwytho ei hun â cbwedlau ; ac a brys arno i fyned yma a thraw, at hwn a'r llail i adrodd ei chwedl- au, ac i'w ddadlwytho ei hun, trwy adrodd pethau nad ydynt wedd- aidd ; gan ddy wedyd, ' À wyddoch chwi beth ? fe wnaetb, neu fe fidywedodd hwn a hwn, nen hon a hon, fel byn ac fel byn ; ond peidiweh a cbymmeryd arnocb, a pheidiwch a dyweyd i neb.' Ac felly y llygrant y rhai a'u gwran- dawant, gan eu gwenwyno â'u chwedlau pa uu bynag ai gwir ai celwydd fyddont. Felly y mae yr atbrodwr yn arwain ei hun i ddis- tryw, a'r rhai a'i gwrandawant i lofruddtaeth ysprydolos nidgweith» redol: lë dyma ladd cri ar un- waith, sef y cyhuddwr, y cybudd- edig ; a'r neb y cyhudder wrtho ! O frodyr ! onid oes gormod o hyn? A pha heth yw y sis sis fydd gan lawer yn yr odfeuon cyn decbreu yr addoliad, mewn eglwys a cbapel? Os pethau da a chrefyddoi, paham y rhaid eu sisial ? a pba bam y