Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Ofnwch Dduw. Anrhydeddwchy Bretiin, RHIF. XXXV. MEDI 1821. LLYFR II. Byr-Hanes o fywyö Napoleon Bonafarte. jER bod traethodau helaeth o banes y Rhyfelwr nodedig hwn wedi eu bargraffu mewn ieithoedd ereill, nid ydym yn gwybod' fod gan y Cymry gymmaint ag un talfyriad o honaw yn argraffedig ; ac nid oedd ei rinweddau yn teil- yngu cadw coffadwriaeth am dano; eithr fel y bu yn offeryn neillduol yn ÍÌaw Rhagìuniaeth i gyflawni pethau mawrion, fe allai nad an- fuddiol iawn fyddai cadw ychydig o fynegiad am ei hynt yn y Goleu- ad fel y gwelo Cymry yr oes a ddel ryw amgyffred am fucbedd a gorchestion cíyn y bydd ei banes- iaeth yn cymmeiyd i fynu gyfran led helaeth ynghoffadwriaethau teyrnasoédd dros oesoedd y byd. Napoleon Bonaparte a anwyd yn nhref Ajaccio, yn yr ynys sydd yn gyfagos i Italy, a elwir Corsica, Awst lóed, 17Ö9. Ei rîeni oedd- ynt o genedl Italaidd; enw ei dad oedd Carlo Bonaparte, cyfreithiwr wrth ei alwedigaeth; ac enw ei fam ydoedd Letitia Raniolini.— Drwy gydnabyddiaeth , â'r Iarli Marbeuffi llywodraetbwr yr ynys, cafodd ei dad ei dderchafu i sef- yllfa led enwog dan y llywodraeth ; eithr bu farvv pan oedd ei blant (4 mab a 3.merch) yn o ieuaingc, a!r larll crybwylledig a fu.yn noddwr iddynt, a thrwy ei gyfryngiaeth ef oafodd Napo,leon ei anfon i athrofa Antun, a chwedihyny i Ysgol Fil- wraidd Brienne yn Ffraingc. Yn ei ddyddiau hofeuol, pän oedd yn yr" y«gol, ymddangosodd yn fuan ei fod^ yn meddu y cyfryw gynneddfau. ac ansawdd meddwl ag a'i gwnal yn ddyn hynodol yn ei oes, yn mha sefyllfa bynag y caffai ei osod : ac yn.fuan iawn, cafwyd arwydd- ion amlwg yn dangos tuag at ba beth yr oedd ei duedd yn go- gwyddo, sef at fywyd milwraidd. Milwriaetbu oedd ei astudiaetb, ei chwareu, a'i fyfyrdod, ynghwsg ac y-n effro. Ei brif ddifyrwcb fyddai ffurfio ei gyd-ysgolheigion yn fydd- inoedd, a'u harferu mewn campiau rhyfel; a chymmaint yr oedd yn ei feddu o yspryd llywodraethu, fel nad allai ei uwch-ysgoleigionlai na'? barchu gydâ gradd o arswyd. Ac mor ddyfal a diflin ydoedd yn ei astudiaeth, fel y rhagorodd ar ei flaenafiaid, ac y cafodd ei ddewis i'w anfon i'r ysgol freninol yn Paris ymhell cyrt dyfod ei dro rhëolaidd o ran amser. f Ac yn ys- gol Paris drachefn, dangosodd y cyffelyb ddiwydnyydd yn ei as- tudiaeth; yn euwedig ei ddewis- gangen, sef y celfyddydau milwr- aidd, amddiffynwaith, &c. Ýr oedd' belyntion gwladol Ffraingc, yn y dyddiau hyny, mof derfySglyd, sef pan oedd yr Ad- chwyl yn dechreu ton allan, fel y cafodd Bonaparte gyfleusdra dy- munol i rondi y ffrwyn i'w duedd~ iadau rhyfelgar ac uchelfrydigj a4 cbyneifodyn 19 oed cytamereUd