Cylchgronau Cymru

CÌRJEAI* Y.BEDTDBWTBr Rhif. 107.] TACHWEDD, 1835. [Cyf. IX. BYWGRAFFIAD Y PARCH. JOHN ROBERTS, Giueinidog y Bedyddwyr yn y Bontfaen* " Coffadwiiacth y cyfiawn sydd fendigedig."— SoLOMOlf. Ychydìg o hancs J. Robmts, wedi ei hysgrifenu ganddo ei hun, ynei glcfyd, Rhafijr, 1834. T\arn gwerthfawr o ddysgeicliaeth yw hanesyddiaeth, a rhan fawr o hanes- yddiaeth yw hanes bywydau personau neillduol. Mae bywgraffiadau yn fantais i'r byd â'r eglwys ; heb hyny, byddai pethau yn parhau yn eu mabandod dech- reuol. Mae hanes y rhinweddol â'r daionus er siamjtl i eraill, tra mae hanes y dirinwedd a'r annuwiol er rhybydd a go- cheliad. Mae anfantais ar un olwg i ddyn ys- giifenu ei hanes ei hun, eto, gall fod peth manteision; oblegid y gŵyr am feiau ynddo ei hun yn fwy nâ chydbwys y • hinweddau mwyaf dysglaer; tra byddo cyfailli'r cyfryw yn cael ei daro â syndod wrth sylwi ar ddisgleirdeb ei rinweddau, eto, efe a ŵyr ei hun nad oedd y cwbl ond yr hyn a weithiwyd ynddo, ac * waedda, " Trwy ras yr ydwyf yr byn ydwyf." Cefais fy annog gan amryw o'm brodyr y» y weinidogaeth, yn ystod fy nghlefyd 1 adael ychydig o fy hanes ar fy ol; gallaf ddywedyd gyda Uawer nwy o biiodoldeb nâ'r enwog Mr. Robert Hall, uad wyfyngwybod am ddim yn hanes f7 mywyd, sydd yn werth ei adrodd," etoareucais ysgrifenafyr vchydig liuellau canlynoi. Cyf. IX. Fe'm ganwyd yn Llanfaes, Morgair- wg, Chwef. 7fed, 1787. Symudodd fy rhieni, y rhai oeddent dlodion, i Ben-y- lan, yn agos i'r Bontfaen ; tra yr oeddwn yn blentyn, ni ddygwyddodd dim neill- duol yn fy mlyneddoedd plentynaidd. Pan oddeutu deng mlwydd oed, rhodd- wyd fi yn yr ysgol, yn yr Eryr, yn Bontfaen. Yr wyf yn edrych ar hwn yu dro hynod yn Rhagluniaeth, i'm cynnorth- wyo i fod o ddefnydd yn inlyneddoedd dyfodol fy mywyd ; oblegid ni bu fy rhieni yn alluog i roddi ysgol i nemawr eraill o'u plant, er fod ganddynt lawer. Pan ymadewais á'r ysgol aethum i weith- io ar fferm Llansannor, yr hon a gedwid y pryd hyny gan F. Gwyn, Ysw. Trwy fy mod yn gwybod Sacsnaeg, yr oeddwn mewn ffafr gyday tylwythSeisniga fyddent gyda y boneddig uchod ; ac ynihen ychydig flyneddau, cefais fyned yn was i'r tý, ac weithiau gyda hwynt i Loegr ; a bum yno (sef yn Lloegr) rai blyneddau. Enwir hyn i ddangos daionus ofal Rhagluniaeth am danaf; canys er nad oeddwn yn ofniDuw fy hun, nac yn gweled neb yn y teulu yn ei ofni, eto daeth hyn a mi i weled Uawer o bethau a fuonto fendith i mi wedi dyfod i adnabod yr Arglwydd. Yr oedd awydd arosol ar fy meddwl i ddysgu crefft yn Ile gwasanaethu gwyr mawrion ; ac yn Mehefin, 1804, ymrwym- ais fy hunyn egwyddorwas i ddysgucrefTt Gôf yn Bontfaen. Wedi treulio fy amser fcl cgwyddorwas, yn ìuis Tach- 41