Cylchgronau Cymru

OBEAL Y BEDYDDW¥B. Rhif. 131.] TACHWEDÜ, 1837. [Cyf. XI. AM Y DIWEDDAR BARCH. JAMES LEWIS, GWEINIDOG EGLWYS IESU GRIST YN LLANWENARTH, SWYDD FYNWY, Yr hwn a hunodd yn yr Arglwydd ar foreu Sabboth, y 5med o Fawrth, 1837, yn y lòainjlynedd oH oedran. ÜUDDIOL yn ddiau i bawb, ac yn enwedig i'r dnwioiion, yw haues bywyd a marwolaeth eu gweinidogion duwiol a defnyddiol; ac nid cysson à'r parch dyledus iddynt fyddai gadael eu coffadwriaeth yn ddisylw, eu claddn megys taflu maen i'r dwfn fôr, heb ddim inewn argraff i gynnal eu coffadwriaeth i oesoedd dyfodol. Y dyben o ysgrifenu Cofiant ein Iianwyl Frawd ymadawedig, yw gwneycl addefiad cyhoeddus o ddaioni Duw a'i ben-arglwyddiaeth;—ei ddaioni yn rhoddi Gweinidog mor dduwiol, dou- iol, a defnyddiol am dymhor maith; a'i ben-arglwyddiaeth yn ei symud yn ddi- genad neb oddiwrth ei waith at ei wobr nefol; gwneyd defnydd o'i fywyd duwiol, a'i farwolaeth dangnefeddus, ac nid der- chafu y dyn, ond talu teyrnged o gyfiawn- der i'w goffadwriaeth anrhydeddus. Gwrthrych y Cofiant hwn oedd fab i'r Parch. Dafydd Lewis, gweinidog eglwys Cri8t yn Llangloffan. Ganwyd ef yn Bwlch-y-rhos, yn mhlwyf Dinas, swydd Benfro, yn y flwyddyn 1762. Bedydd- iwyd ef yn Llangloffan, arbroffes o ffydd yn Nghrist, yn y flwyddyn 1781. Dech- renodd bregethuyn 21 oed, acordeiniwyd ef i waith cyflawn y weinidogaeth yn Uangloffan; ac yn 29ain flwyddyn o'i oec dewiswyd ef i fod yn weinidog eglwys Crist ỳn Llanwenarth, swydd Fynwy. j Cyf.XI. O ddiffyg hysbysiad o hanes ei ieuengtyd, ei foesau cynhenid, ac amser ei droedig- aeth at Dduw, nis gellir dywedyd llawer mwy am dano yn ngorsafoedd cyntaf ei fywyd, ná'i fod yn ẅr ieuangc difyr, ac esgeulus o foddion gras. Dechreuad ai fywyd crefyddol sydd fel y canlyn :— Ar fore Sabboth, un o'r biodyr a gyfarfu ag ef ar y ffordd wrth fyned i gyfarfod y iîedyddwyr yn Abergwaun, ac a ofyuodd iddo, " I ba le yr ydycli yn myned ŵr ?" Yntau a atebai, " Yr wyf yn myned íua'r eglwys." Pa un a oedd ef yn arfer myned i eglwys y plwyf i wrando, nid yw ddigonol hysbys ; ond y brawd, pa fodd bynag, a'i cymhellai gydag ef tnag Aber- gwaun i'r cwrdd, ac efe a aeth ; a'r bore hwnw, y niae yn debyg, dan bregeth y Parch. Henry Dafydd, y darfu i'r Ar- glwydd, o'idiiiou diugaredd ymweled ag ef. Rhagluniaeth ddwyfol, a gras pen- arglwyddiaethol a gyd weithredent, gan hyny, yn ei droedigaeth, gan doddi ei feddwl i'r ffurf o athrawiaeth a bregeth- wyd ganddo dros ei oes ; ac mewn can- lyniad argianìadau bywiog, effeithiol, a phaihans a wnaed ar ei feddwl, bu yn gyfyng arno yn ei droedigaeth; canys wrth bregethu ar adenedigaeth gyfyng, clywodd yrysgrifenydd ef yn mynegu yn gyhoeddus, ei bod mor gyfyng arno ef dan yr argraffiadau cyutaf, fèl y gorfu 41