Cylchgronau Cymru

<• GOLUD YR OES: Khif. 23.] GORPHENHàF, 1864. [Cyf. 11. T SENEDD-DY YN WASHINGTON, GOGLEDD AMEBICA. WASHINGTON, PRIF.DDINAS UNOL DALEITHIAU AMERICA. Y mae dinas "Washington yn nhiriogaeth undebol Columbia, ar yr afon Potomac, oddeutu 35 milldir o Baltimore. Y mae yn sefyll ar ochr talaeth Maryland i'r afon, ar drwyn o dir rhwng y Gangen Ddwyreiniol a'r Potomac; ac y mae ei safle, fel ag y mae wedi ei nodi allan, yn cyrhaedd am amryw filldiroedd i fyny ar hyd y ddwy afon yma. Gwahenir hi oddiwrth Georgetown gan aber a elwir Rock Creelc, dros yr hon y mae dwy o bontydd; ac y m&e pont dros y Potomao, uwchlaw milldir o hyd, yn arwain i Alesandria. Y mae camlas hefyd wedi ei thori o'r Potamac, i fyny ar hyd y Tiber, afon fechan sydd yn rhedeg trwy Washington, ao yna ar draws gwastadedd y ddinas, i'r Gangen Ddeheuol, ao felly ffurfir oymundeb rhwng y ddwy afon. Y mae safle naturiol Washington yn hyfryd ao iachus, ao y mae wedi ei gosod allan ar gynllun sydd yn ei gwneyd yn un o'r dinasoedd ar- dderchocaf a mwyaf cyfleus yn yr holl fyd. Y prif adeilad cyhoeddus ydyw y Capitol—eicteddle cyf. n.] deddfwriaeth a llywodraeth yr Unol Daleithiau, o'r hwn le y canfyddir darlun uwch ben yr erthygl hon. Cynwysa Dŷ y Cynrychiolwyr, Ystafelloedd y Senedd, Llyfrgell y Congress, ac Uchel Lys yr Unol Daleithiau. Amgylchynir ef gan 22 o aceri o dir, wedi ei blanu yn ddestlus âg amryw fathau o goedydd, a'i fritho à rhodfeydd; saif ar fryn, wedi ei ddyrchafu fwy na 70 troedfedd uwchlaw wyneb y Potomac. Y mae ei front yn 352 troedfedd o hyd, a pherthyna iddo am- ry w gromenau prydferth, a phortico yn cynwys 22 o bileri Corinthaidd. Y mae yr adeilad ei hun yn gorchuddio mwy nag acer a haner a dir, ao y mae y rhan ganol o hono, o dan y gromen fawr, yn 95 troed- fedd o uchder. Y mae muriau y llotunda wedi eu haddurno âg arluniau mawreddog, pob ffugyr yn yr arluniau o faintioli dyn byw. Y mae y casgliad ys- plenydd yma o arluniau yn arddangos gwahanol ddygwyddiadau yn hanes y genedl Americanaidd, Costioddagosi 2,600,000o ddoleri (oddeutu £540,000.) Yr adeiladau ereill ydynt—preswylfa yr Arly wydd, yr adeiladau at ddwyn yn mlaen orchwylion llywodr- aethol y wlad, y llythyrdý cyffredinol, y llynges-