Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Ütrttlf! etyett*!* " Ilir-ìiocdl sydd yn ci llaw ddcnu bi ; ac yn ei llaw aswy y mae uyfoetli a gogoniant."—Solomon. RlIIF. íî.] GORPHENAF, 1838. fPiiis Ceiniog TY'R DYN TLAWD YN CAEL Kí AD- GYWEIRIO; A Chysur i'r Annedwyúd. (pAriiad o du-dal. 34.) " Pan oedd fy meddwl yn y cyflwr yma, galwodd y gweinidog yn ein tŷ, fe| y byddui yn arforol o wncyd :'i'r tlawd yn gyflredin; dywedodd wrthyf fod cyfarfoi} dirwestol i gaol ei gynnnly prydnawiihwnw, uc erfyniodd arnaf ymdrechu perswadio fy ngwr i ddyfod yno. Pan ddaeth Robin adref, yr oeddwn yn falch iawn ei f'od yn sohr, Sefelly dywedais wrtho fod y gwein- idog wedi galw, a hod cyfarfod dirwestol i gael ei gynnal y nos hòno. Edrychodd fel pe hoddheid ef yn fawr nm fod y gwefnidog wedi bod yno, a gofywodd pa fodd yr oedd y celfi yn edrych yn yr ystafell, " ohlegid (eb efe) nid ydyrn mor ddaein hymddangos- iad â chynt." " Nac ydym ; (ebe finnau) ond os deuwch chwi i'rcyfarfod dirwestol, i glywed yr areithiau o hlaîd dirwest, yr wyf yn credu y gwellhaem yn fuan, cai'r planta ninnau ddillad gweddus." Methais ddy- wedyd rhagor, gan fy nagrau, a Robin a edrychai fel pe hyddai yn cywilyddio am ei ymddygiad, oblegid gwyddai yn eithaf da ei fod wedi gwario digon o arian am wirod ag a fuasai yn gwneyd ei deulu yn gysurus a thaclus. Gwedi swperu, a chlirio y bwrdd, rhoddais y plant yn eu gwelyau, ac yna dywedais, 'Afidŷein cymmydoges nesaf, a cheisiaf fenthyg clogyn ganddi.' ' Onid oes genych un eich hunan?' ebe yntau, ' Nac oes, er ys llawer dydd,' oedd fy ateb iddo. Ni ddywedodd Robin un gair, ond pan ddaethum ynol, â'rclogyn arfyngwàr, gofynais, 'A ddeuwch chwi gyda fì?' Atebodd yntau yn lled fwyuaidd, ' Cerdd- wch chwi, Mary, u phoidiwch gofidio o hyd o'm plegid.' Yr oeddwn yndra gofidus arn na ddaethai gyda mi, ond ni ddywedan ddim wrtho, ac aethum tua'r eyfarfod gan weddio ar fod i'm gwr uael ei dueddu i ddyfod ar fy ol. Llefarodd y gweinidog yn argyhoeddiadol hynod, a blinais yn fawr nm na buasai fy ngwr wrth fy ochr yn ei glywed. Gwedi myned adref, daeth Robin yn fuan i mewn, a dywedodd, ' Mary ! pa le ydyoh yn mcddwl y buais heno?' 'Nid yn y c*farfod, Robin! aie? ' Ití, Mary, yn y cyfarfod. Gwedi i tdiwi fyned allan, me- ddyliais fyned tua'r gweithdy, o herwydd teindwn fy hun yn anrsmwyth iawn; ond pan aethum heibio i'r capel, a gweled y bobl yn myned i mewn, tybiais mai gwell fyddai i mi fyned hefyd, yr hyn a wnaeth- um. Yrwyfyn credu fod yr-açe'ithiwr yn dywedyd y gwir, canys gwn yn d^a^nai yfed y diodydd meddwawl sydd wedi bod yn ddystryw i mi a'm teulu ; a phan oedd yn llefaru, yr oeddwn yn teimlo ŵwant i ymdrechu tòri drwy fy hen arferîon drwg.' 4 O Robin! a wnewch chwi ymdrechu ?' ebe finnau, tra yr oedd fy nghalon yn Honi wrth ei glywed yn llefaru fel yr oedd. 'Gwaith caled, ydyw, Mary, caletach nag yr ydych chwi yn meddwl.' ' Gwn ei fod yn galed, ond meddyliwch am yöedwydd- wch a ddeilliai trwy hyny i ni gyd—eich plant bychain a minnau. O Robin! os oc9 genj ch radd o gariad yn eich mynwes tuag atom'—yna methais yn lân a dywedyd yehwaneg, ond wylais yn hidl. Yr oedd Robin yn ymddangosyn drist, a dywedodd, ' Efallai y bydd i mi ei adael heibio yn raddol' 'Onage! nage! Robin, (meddwn innau,) ni wna hyny byth mo'r tro. Onid ydych yn cofio mor fanwl y dywedai y preg- ethwr am ndael yr arferiad ar unwaith. Nis gellwch bvth wnevd hvny vn raddol.'