Cylchgronau Cymru

CYHOEDDIAD MISOL Y BOBL RHIF. XLi/l/. CYFROL IV. TACHWEDD, 1879. PRIS CEINIOG. YR BTHOLIAD ANNIBYNOL. YR HEN. t YNVCH yw y darogan—llawer ydynt yr areithiau, a mynycli yw y prophwydo am etholiad gwleidyddol sydd, meddant hwy, gerllaw. Fe all hyny fod, a dichon na fydd hyny hyd 1881 ; pan y rhaid i hyny gymeryd lle. Yn y cyfamser, fodd bynag, mae etholiad colegawl yn myned yn mlaen yn fywiog, ac egniol, ac, ysywaeth, chwerw, yn Nhywysogaeth Cymru. Y mae yn fwy egniol yn ol ei ansicrwydd ; ac, yn fwy bywiog ar gyfrif ei anni- bynolrwydd. Polling-booth mawr yr ymdrechfa ydyw y dref a orphwys arlan,llonydd, cysgodol, Uyn y Bala, ac yn y llecyn y clybuwyd mwyaf o bregethu nerthoí, tangnefedd heddychlawn, o unrhyw fan yn Nghymru. Eithr, y mae anghysondeb y meddyl- ddrych i'w briodoli i annibynrwydd yr ymdrech, ac i hawliau tra gwahanolyr ymgeìswyr. Enghraifft o hyn, hwyrach, a fyddai oreu. Gwrandawer ar yr ymgeiswyr. Mr. Hen Gyfansoddiad ydyw yr ymgeisydd cyntaf. Y mae ef yn oedranus bellach, sigledig ei goesau, crychiog ei dalcen, a theneu ei wynebpryd ; ac o'i ol sait yr hen annibyncly colegawl mewn ffurf bwthyn sydd yn hynod unffurfiol, a henoed yr ymgeis- ydd. O'i fiaen, fel gwrandawyr, y mae amryw Gymry annibynol— nen ferch yn cynnwys rhôdd, a dau neu dri ereill^megis yn gwneyd Y NEWYDD. eu goreu ar ran cadwedigaeth cyfansoddiad yr ymgeisydd. Gweíír hefyd, un annibynwr selog yn llafurus gyrchu box yn cynnwys " gweithredoedd " yr hen gyfansoddiad ; ond rywfodd neu gilydd, y mae yn methu gwthio ei ferfa a'r box dros graig opiniynau 1879. Ebe yr ymgeisydd,—" Fy anwyl gyfeillion ; yr wyf' wedi pender- fynu peidio adnabod neb ohonoch yn ol y cnawd, na neb yn ol ei lais, oddigerth trwy newyddiaduron, ac am hyny daethum allan o'r hen sefydliad sydd o'm hol, a gorchudd ar fy 'ílygaid. Gwydd- och yn dda, y fath gyfansoddiad ardderchog ydyw ein heiddom ni, ac nas gaíl y deyrnas annibynol hon fodoli hebddo. Yr wyf wedi dyfod _yn mlaen i ofyn i chwi, fy ngharedigion, a wnewch chwi bob dim yn eich galh^ i fy nychwelyd i hen Barliament Annibynol y Bala, fel cynnrychiolydd athrofaol annibyniaeth Cymru. Gwaedd Uciiel.—" Gwnawn, bob enaid ohonom, er mai ychydig nifer ydym." Ye ^mceisydd : Da iav>'n. Nid oes dim yn debyg i ymddiried trwy ffydd, ac nid trwy olwg. Y Dyn a'i Ddwyla.w Tucefn : Beth am Patagonia ì Yü Ymoetsydd : Pell yw y wlad hono. ac arall sydd yn edrych ar ei hol. Y Gwr Nesaf i'r Ddeheulaw:_ Yr wyf yn cynnyg bod i Mr Hen Gyfansoddiad ein cynnrychioli yn ÍSenedd golegawl Inde* pendia o hyn allan hyd ddydd ei dranc.