Cylchgronau Cymru

^STORFA Y BEDYDDWYR. Rhif. 25.—MAWRTH, 1840.—Ctf. III. TRAETHAWD DDEDDF FOESOL Anwyi, Frodyr, TRWY eicli caniatâd, anerchaf eich *• darllenwyr ar y " ddeddf foesol," Jr hon yw rheol ymddygiad pob cre- »dur rhesymol. Wedi rhoddi bodol- iaeth i'r greadigaeth, rhóddodd y Cre- awdwr ddeddf i bob creadnr yn ol ei Hnsawdd—deddfau grym (force) i'r greadigaeth ddefnyddol ac elfenoi; önian a greddf i'r pysg a heigiant yr eigion, ehediaid y uef, ac anifeiliaid y iriaes; a deddf foesol i'r greadigaeth rhesymol. Deddf yw rheol llywod- raeth. Y mae hoü fodau deallol y greadigaeth yn cyí'. nsoddi un cyfun- deb, neu un gymdeithas fawr. Duw a'i rlurfiodd, o ganlyniad efe yw y ihan fwyaf a phwysicaf o honi yn Dghlorian bodoliaeth. Mae hyn o angeniheidrwydd yn ei gyfansoddi ef ÿn ben a llywjdd arni, i ofalu am ei threfn a'i dedwyddwch, yr hyn a alnn yn lywodraeth foesol, i'w gwahaniaethu oddiwrth ei ly wodraeth naturiol ar yr elfenau, a'r sêr, a'r planedau, a'r an- ifeiliaid. Dygir hi yn mlaen trwy Weinidogaeth deddf wedi ei chadarn» hau â gwobr a chosp ; y ddeddf hon y w y ddeddffoesol,—i heol, trefn, a ded- wyddwch y cyfundeb neu y lywod- raeth; a iaith Duw ynddi yw, "dangos- af i ti ddyn beth sy dda." Tardda y ddeddf hon o natur, ac nid o ben-argl- wijddiaeth Duw. Ymddibynai ar ei Cyf. III. ben-arglwyddiaeth pa nn ai creu cre" adnriaid rhesymol neu beidio wnai» ond wedi eu creu, tardda o angen- rheidrwydd natur iddo eu llywod- raethu. Y mae pob un a wnelo y ddeddf agef yn greadur rhesymol, ac o dan rwymau i ufuddhau i'w Greaw- dwr. Dyma angenrheidrwydd dau- blyg am y ddeddf, sef 1, Natur Duvv yn ei rwymo i ofyn : yn 2, Natur y creadnr yn ei rwymo i ufuddhau. Deddf ysbrydolyw hon. Duw ysbryd- ion pob cnawd yw ei rhoddwr. Yn aüanol yn unig mae deddfau dynol yu gofyn : gellir rneddwl a fyiair heb gan- ddynt nn awdurdod ; ond am hon, mae yn cyrhaedd ho!l dueddiadau, meddyl- iau, a dybenion y galon: Math. v, 27, 28. Mae Duw yn canfod yr enaid, a'ilygaid tanbeidiol yn treiddio trwy y galon : " Câr yr Ârglwydd dy Dduw â'th holl galon/'&c. Mae y ddeddf hon yn gofyn y cymeriad puraf. Mae y gofyniad pwysig hwn yu deil- wng o ddaioni a doethineb y Duw mawr a gogoneddus. Rhinwedd a phurdeb yw unig sail dedwyddwch a defnyddioldeb creadur rhesymol; ac y mae pob rhinwedd a phurdeb yn gynnwysedig yn y geiriau hyn, "Câr yr Arglwydd dy Dduw à'th holl galon." Cyflawni hyn yw harddwch, gogoniant, dedwyddwch, a defnydd- ioldeb creadur. Os cynydda yu ei