Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

RHAGFYR, 1855. DEONGLIAETH.-FFUGYRAU Y BEIBL. RHÍF XIV. Geiralleg y Cyssylltiad Vav neu K.Ai-=ac, scf, hyd y nod, ond. NiDoeágeiryn o fewn cynnwysiadyr Ys- grytbyrau cyssegrlân y syddyn fwy am- rywioìa helaethach ei arwyddocâd, na'r Cyssylltiad Hebreig Vav, neu ei gyfystyr Kai yn y Groeg. Yn <rymmaint a bod y gair hwn yn cael ei ddefnyddio jmi fyn- ychach braidd nag un arall, natnriol yw casglu fod nicddu adnabyddiaelh dda o hono, ei hanes, a'i orcbwylion amrafael, yn beth o bwysigrwydd deongliadol, o ran ei berthynas â üènoriaeth Beiblai'üd. 1. Vav neu /.v/i=ac, yn gyssylliiad gwahaniaethol, yn lle na, nac. Gwyry sawl a fedr ddarllen yr Ysgryth- yrau yn ddigyfrwng, neu heb gyfieúhiad, fod y Cyssylltiad ucbod yn cael ei arfer yn eiralleçol iddynodi amryw feddylrith- ìau heblaw yr bwn sydd gyfyslyr âg ac ynGymraeg. Mewn ít'aith, geüir ei gyf- ieitbu i ua, nac, ond, hyd y uod, toedi hyny, o herwydd, oblcgyd, gan hyny, cr hyny, elo,felìy, hefyd, ac ereill, fel y dengys yr engreiiitiau canlynol :— Diar. xxx. 8. " Na ddyro i mi dlodi a chjfoeih." Hyiîy yw, yn ol ieitbwedd y Gymraeg, " Na ddyro i mi na tblodi na chyfoeth." Ecsod. xxi. 15." Y neb a darawo ei dad a'i fam ;" yn lle, " nen ei fam." Adn. 17. " Yneb a fdldithio ci dad a'i fam;" yn lle, " ei dad neu ei f«m." Ac felly y mae yn y Dcg a Thrigain, ac yn yr Efengyl yn ol Maihew. Gen. ii. 1. "/1 yorphenivyd y Nefoedd aV ddaear ;" yr hwn a gyíìeithir, " Felly y gorphenwyd," &c. üi. 3. " Ac amffrwyth y pren sydd yn nyhanol yr ardd;" am " Otid am tfrwyth >" pren," &c. Math. xi. 19. " A doethineb a gyfiawn- haioyd gan ei phlant;" yn lle, " Eithr 'doethincb," &c. Felly Beza, Campbell, ac ereill. xii. 39. " Ac arwydd nis rhoddir iddi;" ynlle, "Ond arwydd," &c. " Sed sig- öüm non dabitur."--ŵzí/. Act. x. 28. " A Duw a ddangosodd i mì, naalwn," 8fC.; yr ystyr yw, " Eithr Duw a ddangosodd i mi," &c. 2. Vav neu kai yn gyssylltiad eglur- hào\—sef, nid amgen. Deut. iii. 25. " Y niynydd da hwnw a Libanus." Hyny yw, " sef Libanus." 1 Sam. xvii. 40. " Yn nghod y bugeil- iaid, ac yn yr ysgrepan." (Heb.) Yr ys- tyr yw, " sef yr ysgrepan." xxviii. 3. " Yn Ramah, ac yn ei ddinas ei hun." Hyny yw, " Yn Ramah, sef ei ddinas ei hun." Gen. xvii. S. " A m'i a roddaf i ti, ac :'/l. l___1 .....1.. 1 j: ...i . j j______1 -.J, - v vn. o.) ' Ac m roes ulcio etuetidiaetü yn- ddo, na ddo led troed; ac (er hyny,) efe a addawodd ei roddi iddo i'w feddiannu, ac i'w bad yn ei o!; prj'd nad oedd plen- tyn iddo;" canfycldir mai Cyssylliiad e^lurhaol, nid cwplj'sol, jtw yr ac yn y ddau le ; ac ond ei droi yn scf, daw y cwbl yn oleu a hawdd. " A mi a roddaf i íi, sefi dy had ar dy ol di," &c " Ac ni roes iddo etifeddiaeth ynddo, na ddo lcd íroed; er hynj', efe a addawodd ei roddi iddo i'w feddiannn ; sof i'w had ar ci ol, pryd nad oedd plentyn iddo." Math. xvii. 5. " Wele, dy frenin yn dyfod, yn eistedd ar asyn, ac ar ebol llwdn asyn ;" hyny yw, "sefebol ilwdn asyn." xiii. 41. " Mab y dyn a ddenfyn ei angylion, a hwy a gynuullant allan o'i deyrnas ef yr boll dramgwyddiadau (dramgwyddwj'r; dansoddol am y cyn- nodol,) a'r rhai a wnaut anwiredd;" byny yw,"seí'y rhai a wnant anwiredd." Rhuf. i. 5. "Ti wy yr bwn y derbyn- iasotn ras ac apostoliaeth." Yr ystyr yw,"Gras, sef yr apostoliaeth." Neu trwy Unddeueb (hendiadìs); " Gras yr apostoliaelh." Ioan i. 16. " Ac o'i gyflawnder ef y derbyniasoin ni oll, a gras am ras;"= " sef gras am ras." Dad. i. 2. " Yr hwn a dystiolaethodd air Duw, a thystiolaeth Iesu Grist, a'r boll bethau a welodd;" hyny yw, "Sef yr lioll bcthau a welodd." 34