Cylchgronau Cymru

DY8GEDYDD CREFYDDOL, GWLADOL, PERORIAETHOIi, &c. &c. &c. Rhif. 3.] MAWRTH, 1828. [Cyf. VII. COFIANT PARCHEDIG MATTHIAS MORRICE, O ROWELL, SWYDD NORTHAMPTON. I RA y mae gwladgarwyr ein hoes yn uchel floeddio clodydd i'r rhai a fuont enwog ar faes y gwaed, ac yn adeiladu côf-adeiliau i'r dyben i anfarwoli eu henwau, yn nghyda'r gorchest-gampau a gyflawnasant yn eu hoes; y mae Seì'on hithau, yn nghyda'i phlant, yn ystyried y dyddiau gynt, ac yn codi, o lwch annghof, enwau y rhai a fuont enwog ar faes y rhyfel ysbrydol. Yn mhlith ereill a fuant yn euwog, yr wyf yn meddwl fod gwrthddrych y cofiant hwn; gán hÿny yr wyf yn gofyn eich hynawsedd chwi, Mr. Golygydd, i gyfodi y gôf-adail hon yn rhywgongl o'ch Trysorle werthfawr. Gwrthddrych yr hanes yma a anwyd yn y flwyddyn 1684, yn mhlwyf Llan- ddewi-felfrey, yn Swydd Penfro. Nid oes genym ddim hanes am ei ri'eni yn mbellach na'u bod yn rhinweddol, ac yn meddiannu gwir ddnwioldeb, pa ragorfraint sydd fwy o anrhydedd na phe buasent yn meddu y Uawnder mwyaf obethau y byd hwn, ac héb yr un addasrwydd i wisgo y goron an- llygredig; oherwydd hyny cafodd Mr. M. y fraint fawr o gael ei ddwyn i fynu mewn modd. crefyddol. Pa bryd y cafodd olwg arno ei hun fel pechadur colledig, nid yw yn hòllol hysbys. Cafodd ei ddwyn i fynu i'r weinidog- aeth efengylaidd yn Athrofa yr Ym- neilldüwyr yn Nghaerfyrddin, yr hon oedd y pryd hwnw tan olygiaeth y Parch. Wiiliam Evans; pa faint o wyb- odaeth a gyrhaeddodd yn y gwahanol wybodaethau ag oedd yn cael eu dysgu yno sydd anhawdd i ni allu ei v°.nder- fynu; ond ni a aUwn ddeall oddíwrth ei ysgrifeniadau iddo gyrhaedd gwyb- odaeth Ued helaeth o'r tair iaith a ys- grifenwyd ar groes ein Harglwydd Iesu Grist; sef, y Lladinaeg, y Groeg, a*r'Hebraeg. Yr oedd yn myfỳrio Uawer ỳn ngweithredoedd ei Dduw, yn^ ol siampl y Salmýdd duwiol; ac nî byddai un amser yn flol liwio ei breg-' ethau, nac yn myfyrio ar bethau ag sydd yn annheUwng o santeiddrwydd' gosiadol yr areithfa; ond ei brif ym- drech oedd i fod yn dduweinydd cad- am, yn weinidog flyddlon, ac yn ys- grifenydd buddiol ac adeiladol. Ar ol iddo orphen ei fyfyrdódau athrofaol, bu yn pregethu i'r eglwyg anymddibynol ag oedd yn cyfarfod yn Henllan; ond ar ol i Mr. M. fod yno yn pregethu am ryw gymaint o amser, bu Ì ymraniad gymeryd He yn yr eg* lwys; pa beth ydoedd yr achos de- chreûol o'r ymraniad bwn nid yw yn hysbys> ond y mae yn debygol mai rhywbeth perthynol i ddysgyblaeth eglẃysìg. Yn yr ymrafael hwn rhed- odd ysbryd plcidiol yn uchel, a hollol ymadawiad fu y% canlyniad; ac yna: Mr. M. a Uawer ereill a flurfiasant eu hunain yn eglwys wahanol yn Rbyd- yceisiaid, a bn yr. eglwys hon yn hir