Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

"^ E D Y CREF¥DDOL, &,c. Rhif. 126-] MEHEFIN, 1832. [Cyf. XT. BSÄHWGLAETH MR. PHIHP HENRY, Yr oedd Mr. Henry yn ei fywyd yrî ymarfer Uawer ag angau, trwy fyfyrio arno ac ymddyddau yn ei gylch. Yn y moddhwn yr oedd wedi dysgu marw beunydd, Bu farw ei dad, a Ilawer ereül o'i gyfeillion a'i bertbynasau, yn eu trydydd flwyddyn a thringain, ac yr oedd argraff ddwfn ar ei feddwl mai yn y flwyddyn hòno o'ioedran y byddai ynteu farw. Cadwodd gyfrif o ddyddiau y flwyddyn hon, sef o Awst 24, 1GÖ3, hyd Awst 24, 1G94. Yn ni- wedd y flwyddyn yegtifenodd yn ei ddydd-lyfr, "Yr wyf heddyw wedi gorphen y flwyddyn, ac wedi cadw cyfrif o'i dyddiau, ac maearnaf fwy o rwymau i ddwyn fy nghalon i dJoeth- ineb nag erioed." Ychydig cyn ei farwolaeth cafodd ruthr neillduol o boen,ag a frawychodd ef gyfeilìion yn fawr.—Nid oedd Mrs. Henry gartref y pryd hwn, ond gyda'i merch Mrs. Savage. Gallwn ddysgu pa fath oedd ei deimlad pan yn golygu ei hun yn wynebu brenin y dychryniadau, oddi- wrth y llythyr canlynol at Mrs, Savage,— "Anwyl Ferch:—Mae y llinellau hyn atoch chwi, o herwydd cich rhai chwi ataf fi. Yr wyf yn Uawenhau eicli bod yn gwellau mor gyflym,ac uacì yw'ch deheulaw wcdi anghoíio ysgrif- enu—nid yw fyun lnnau chwaith,er fy mod mewn dirfawr boen ddoe a neitb- iwr, ond yn y boreu cefais ychydig o esmwythdra. Dywedodd eich niam weithiau nas gallai ddyoddef fy ngwel- ed yn marw. Yroeddyn ddagenyfnad oedd hi gyda mi neithiwr, am fy mod, y rhan fwyaf o'r nos, yn meddwl nad Mehefin, 1832.] cedd eud un cam rhyngwyf ag angau. I Bum heddyw y bereu yn pregethu ani | Grist, fel y drws atDduw ; ac yn goll- wng un bychan i mewn iddo trwy ddrws bedydd. Mae yma lawer o bobl wedî ymgasglu eto i glywed am Grist, ac yr wyf am iddyntddysgu am dano yr hyu a ddysgais innau—Gallaf ddywedyd y« ihwydd, "Yr awr hon, Arglwydd, y gollyngi dy was rnewn tangnefedd." Diiw a gynyddo eich nerth,acyn ncül- i duoleich diolchgarwch, ac ysgrifened enw y p'.entyn yn llyfr y rhai byw. I Fy serch at fy anwyl wraig, chwithau, I eich priod, a phawb ere411. Mae yn : dda geuyf fod el gwasanaeth yn dder- byniol genych, ac yr wyf yn foddlon iddiaros gyda chwi tra byddo hiachwi- thau yn dewis. Y Dnw tragywyddol a fyddo gyda chwi.'' Er nad oedd cyfansoddiad corphorol 51 r. Hcnry ond gwanaidd, eto. trwy of'al neilhiuol am dano ei hun, a'i gym- edroldeb rawyaf ìnewn bwyta ac yfed, mwynhaodd iechyd cysurus dros am- ryuiolo flynyddau, yr hwn a alwai,"y siwgr ag sy'u nielysu pob trugareddau tymorol ereill, am yr hwn, gan hyny, y dylem íbd yn bur ddiolchgar, ac yn bur ofalus." Byddai weithiau yn cael rhuthrau o boen dirfawr yn tarddu, yn ol barn ei Physygwr, oddiwrth gareg yn ei arenau. Ar un tro pan yu gwellhau oddiwrth un o'r ymweliadau hyn dywedodd wrth gyfaill ag oeddyn holi ynghylch ei iechyd, "Yrwyfyn gobeithiojtrwy ras,i roddi uc ergyd eto i deyrnas Satan. Yroeddwnytî medd- wl fy modynmyned i'r porthladd, ond rhaid i mi f'yned allau drachefn i'r