Cylchgronau Cymru

Y DYSGEDYDD. Riiif. 137.] MAI, 1833. [Cyf. XII COFIANT MRS. WINIFRED RICHARDS, O LANFOR. NlStfall y Wasg, ar iawer o olygìadau, í»i>ol eì gorchwyliomewnamgen gwaith uag nieWn trosglwyddiant o haneaion duwiolion yinadaẃedig. Coflant rhagorolion y ddaear sydd yn tueddu yn fawr i berarogli y byd, i buro archwaeth darllenwyr, i feithrin duw- ìol-frydedd yn mynẁes bywiolion, ac i euuyn taeriueb mewu gweddi ar fod Ar- glwydd y cyuhauaf yu codi ereill i lanw gwag-leoedd y rhaî a syrthlasant i diriogaeth aiìffeu. Gauwyd Mrs. Wudfred Richards yn y flwyddyn 1771. Ei rhieni oeddyrnt I)avid ucElizabeth Evans, y rhai oeddyut yn cadw tafarn yn Llauíbr, gerllaw y Bala. Yr oedd ya uu o buinp o blant, y rhai ydyut oll er's talm gwedi gorphen eu gyrfa. Cafodd ychydig ys»ol yn ol gallu ei rhieni a inan- teision y wiad y pryd hwuw. Yinddeugys ei bod pan tua 12 oed gwedi eael ei deuu i orawydd at arferiad cyft'redin ieuenetid yr oes hòno, sefdawnsio; a'i bod yn dra hoft' o fod yu bresennol yn yr hyn a elwid "nosweithiau llawen." Yr oedd y cyfarfodydd hyn y blynyddau hyny mewn bii ac yinarfcriad niawr, a llawer oieuenctid a fyddent yn ymdyru iddynt. Yr oedd hithau yn dra hoft'o fod yn bresennol yndd- ynt, er yn hollol groes i ewyllys ei rhieni. Ua noson, pan mewu cyfarfod o'r natur hwn yn Llanycil, yu ugos i'r Bala, yn nghauol ei chy^feillesau llawen, ac yu llawu awydd at y difyrwch, daiiwydei ineddwl yn ddisymwth â ìnath o syndod, gorchfygwyd ei llawenydd ganddo, a phenderfynodd ddychweîyd adref er gwaethaf holl ddar- hwylliadau ei chymdeithion. Aeth adref yn drist a phruddglwyfus—yr oedd rhyw- beth gwedi ymaflyd ar ei meddwl nas gallai roddi cyfrif am dano. Y Sabboth dilynol, o dan Iywodraeth y teimladau hyn, pender- fynodd i fyned i wrando pregethiad y gair, a chafodd fwy o hyfrydwch yma nag a g-afodd erioed yu ei hari'eriou blaeuorol Yr 17 oedd y pryd hwu tua phedair blwydd ar ddeg oed; glynodd yn ddyfal i wraudo, a derbyniwyd hi yn aelod o'r Eglwys Anni- byuol yu y Bala cyu bod yn bymtheg oed yn yr hon y parhaodd yn sefydlog hyd ddiw- edd ei hoes. Pau tuag unarddeg ar hugain oed ym- briododd à Mr. John Richai'ds, mab i Mr. VV. Richard, masuachwr yu Nghynwyd, pentref ar y ftbrdd o Gorweu i Landriüo. Yr oedd ef yr amser hwn yn aelod gyda'r Trefuyddion, ond cyfuewidiodd ei olygiadau o barth trefn yr enwad hwnw, a chwedi hysbysu hyny i'w frodyr, ymunodd â'r Eglwys Annibynol. Ganwyd iddynt naw o blant, oud nid oes yn awr ond pump o honyut yu fyw. Gadawyd hi yn weddw yn y flwyddyu 1814, a ganwyd y mab ieuaugaf y noson o flaen claddu ei phriod. Bu fyw gwedi hyny yn dawel a chysurus gyda'i phlant, hyd ues y tarawyd hi à rhywbeth tebyg i ddolur ar yr iau yn nechreu y flwyddyu 1832. Parhaodd ei chystudd am dri mis, a dyoddefodd boeu dirfawr y naw diwruod olaí' o'i hoes. Bu yu dawel, dystaw, a dìrwgnach hyd ei diw- edd, yr hyu a gymerodd le y 3ydd o Ebrill, 1832, a chladdwyd hi ar y 5ed. Yn flaen- orol i hebryngiad y corph i " dŷ ei hir gartref," gweddîodd H. Pugíi, Llandrillo, a phregethodd S. Roberts, Llanbryumair. Yr oedd y dyrfa yn syml, yn lluosog, ac yu barchus. Yu uodweddiad Mrs. Richards, y mae'r pethau canlynol yn deilwng o sylw. Ei llywodracth deuluaìdd. Yu ei thenlu yr oedd yn llefaru ac yn gweithredu fel un ag awdurdod ganddi. Arweiniodd ei phlaut yn foreu ar lwybr ufudd-dod i'w gorchym- ynion, ac ymddygodd tuag atynt yn y modd tebycaf o ennili eu parch a'u cariad. Nid oes ond ychydig a ŵyr pa mor brofedigaethus ydyw y eefyllfa o gadw tafaru, a pha mor auhawdd ydyw i'rrawly