Cylchgronau Cymru

Y DYSGEDYDD: A'» aWSt SB tTNWîD t(r& AKyiBTKWa." Storòbcrgioti tëgltrjns öürisí. (OAN Y PARCH. SI\IOX EVANS, HEBROS.) VI. DlACONIAID. Gair heb ei gyfieithu yw diacon. Tardda Robinson ef naill ai o ìm mwç—trwy íwch; cenad brysiog—a dustn mmenger—yn myned yn gytiyrn, nes codi y llwcli â'i draed—neu yn well o'r ferf *,««, Smxi»— rhedeg, prysìiro. Daw diaconos yn rhwydd yn un o'r drìwy ff'ordd. Cyfieitliir efyn amlach yn y Testameut Cymreig nag y'i gadewir heb ei gyüeithu. Deíhyddir ef aiu yr Arglwydd lesu (Rbuf. xv. 8), "diacon yr enwaediad;" am y swyddog gwladol (ühuf. xiii.4), ''diacon Duw ydyw efe i ti er daioni;" am athrawon Cristionogol (2 Cor. iii. 0), "diaconiaid cymhwys y Testament Newydd;" arn weision yn gyfírerìin (Toan ii. 5), "Eifamefa ddywedodd wrth y diaconiaid;" Mat. xxii. 13, "dywed- odd y brenin wrth y diaconiaid;" Ioan xii. 26, dywed yr Árglwydd Iesu, "Lle yr wyf fì, yno y bydd fy niacon hef'yd." Y nianau lle yr arferir ef am y swyddog a elwir genym ni yn ddiacon ydynt ychydiír; PhiL i. 1. 1 T'im. iii. 8, 12. Rhuf. xvi. l,ac efallaiEph. vi. 21. Col. i. 7, a iv. 7—"y diacon ffÿddlawn.*' V mae gairaralJ—leiluurgos—yn cael ei gyfieithu gweinidog; a defnyddir y ddau air am y swyddogion gwladol yn lîliuf. xiii. Dyma y gair yn Heh. viii. 2, lle y gelwir Crist yn "Weinidog y gysegrfa." Ceir ef hefyd yn Phil. ii. 25, "gweinidog i'm cyfreidiau inau," lle y gall fod yn cyfeirio at y diacon swyddol. Ni ddefnyddir y gair yn Aciau vi., ond cawn yno "y ddi- aconiaeth feunyddiol," a "diaconi byrddau," fel y mae yn natnriol i ni dybied niai i'r swydd ddiaconaidd y neillduwyd y saith. A oedd y swydd yn bodoli cyn hyny sydd amlieus. Tybia Moslieim fod di- aconiaid yn gyfystyr i neoteros yn Luc xxii. 26, "Bydded y rnwyaf yn eieh mysg fel yr ieuangaf, a'r blaenor fel yr un sydd yn diaconi." Tybia ef a Uawer eraill fod y ncoteroi, neu wŷr ieuainc a gladdasant Ananias a Sapphira, yn ddiacmiaid; ac fellyyn i Pedr v. 5; cymer yr ieuainc a'r henuriaidyn swyddol, i ddangos fod yr heuuriaetliyn uwch swydd na'r ddiaconiaeth. Yn oi y golygiad hwu, ychwanegu saith at y rhai oeddynt o'r blaen yn gweini a wnaed, ac nid sefydlu y swydd. Oi yw hyn yn gywir, nid oes genym hanes am ddechreuad cyntaí' un Mxox, 1877* *