Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y DYSGEDYDD, Riiif. 261. MEDI, 1843. Cyf. XXII. COFIANT MR. JOSEPH JONES, CEFNCOCH, DAROWEN. Joseph Jones, ydoedd fab i Row- land a Jane Jones, Cefncoch, plwyf Darowen, yn swydd Drefaldwyn. Ganwyd ef Meh. 5, 1821. Efe ydoedd yr ieuengaf o dri o blant. Bu farw ei fam pan oedd Joseph yn blentyn. Ymunodd Mr. Row- íand Jones gydag eglwys Crist yn mhlith yr Annibynwyr a gyfarfydd- ent i addoli yn Tynrhos, yn yr hwn yr ydoedd ei frawd J. Jones yn byw, dan ofal y Parch. W. Hughes. Gwedi symudiad y teulu o'r Tyn- rhos, cododd Mr. Richard Owens gapel bychan (a elwir Nebo), yn yr hwn y bu Mr. R. Jones yn ffyddlawn hyd ddiwedd ei oes. Yn Mai, 1832, daeth angeu heibio i'r Cefncoch; aeth a'r tad ymaith, a gadawodd y plant yn amddifaid. Cynghorai a rhybuddiai hwynt pan yn ei fywyd, ac yr oedd eu cyflwr tragwyddol yn agos at ei feddwl ar ei wcly angeu. Dymunai ar gyfaill iddo eu rhybuddio a'u cynghori ar ol ei ymadawiad. Ufuddhaodd y forch, Miss J. Jones, yr hon sydd yn awr yn briod â Mr. J. Jones, gynt o'r Castell, ger y Dinas. Acth Joseph yn ieuanc oddiyno. Prcntisiwyd ef gyda Mr. Lamb, Brethynwr, yn yr Amwythig. Yr oedd yno lawer o brofedigacthau iddo mewn tref felly. Y mae yno ewythr iddo, brawd ei dad, Mr. Lewis Jones, blaenor gyda'r Trefn- yddion Calíinaidd. Derbyniodd íawer o addysgiadau a chynghorion yno. Dadfeiliodd yn ei iechyd er's tua dwy flynedd yn ol; daeth i'w hen gartref am yehydig; gwellha- odd, a dychwelodd yno eilwaith. Blwyddyn i'r gwanwyn diweddaf, ailymaflodd ei afiechyd ynddo, a daeth i'r Cefucoch. Yn y cyfamser gwnaeth lawer o addunedau i ym- gyflwyno i'r Arglwydd a'i wasan- aeth. Cwynai iddo dòri llawer o addunedau awnaethai amrywdroion cyn hyn. Daeth atom i'r cyfeill- achau crcfyddol i Nebo. Cydna- byddodd ei bechodau; cyfaddefodd mai ei ddamnio oedd ei haeddiant; ond er hyny fod Crist yn derbyn pechadur. Gwellhaodd, tybygid, a dychwelodd at Mr. Lamb, Hydref 27, 1842. Yr oedd ei feistr yn hoíf iawn o hono; oblcgid ei fod yn onest a diwyd yn ei wasanaeth. Yr oedd. Joseph yn bur ddiwyd hefyd gyda'r cyfcillion a ffurfiwyd yn cglwys er budd i'n cydgenedl y Cymry yno; oblesid nid oedd yno achos Cymreig gan yr Annibynwyr hyd yn ddi- weddar. Derbyniwyd Mr. J. Jones yn gyflawn aelod, îon. 22, 1843, gan y Parch. S. Roberts, Llanbryn- mair, yr hwn a weinyddai yno ar y pryd. Yr oedd yn amlwg nad oedd ei afiechyd wedi cwbl ollwng ei afael o hono. Ymadawodd â Mr. Lainb yn Chwefror. Aeth at Mr. a Mrs. Joncs, ci ewythr a'i fodryb, yn mha le y derbyniai yn wastad bob ymgeledd a thynerwch. Cynghorai ei feddyg ef i beidio myned allan, am fod yr awyr yn rhy gryf iddo. Yn mis Mawrth, pan oedd y coed a'r blodau yn 33