Cylchgronau Cymru

Y DYSGEDYDD. Rhif. 183] CHWËFROR, 1837. [Cyf. XVI. COFÍANT Y PARCHEDIG DAFYDD ROBERTS, O DDINBYCH. Mk D.ROBERTS ydoedd y trydydd mab i Lewis ac Ann Roberts o'r Felin Isaf, yn mhlwyf Llangan, swydd Gaerfyrddin. Gan- wyd ef y lOfed o Fawrth, 1787. Pan yu ei febyd yr oedd ei rieni duwiol yn ymdrech- gar a gofalus iawn Pw addysgu yn ngwir- ioneddau sylfäenolagogoneddus yr efengyl, acefe a gafodd ei feithrin felly o'i febyd yn ffyrdd a gwasanaeth yr Arglwydd; ac yr oedd y gwirioneddau a ddysgwyd iddo yr amser hyny yn aml yn effeithio yn ddwys ar ei feddwl. Gellir dywedyd ei fod fel iNc>z<»read i Dduw o groth ei fam. Yu y flwyddyn 1804, pan yn 17 oed, efe a ymunodd ag eglwys Crìst yn Henllan-îs- eoed, yr hon oedd y pryd hwnw o dan ofal «•weinidogacthol y Parch. Thomas Morgan. Nid yw Mr. Roberts, yn yr hanes a rydd am dano ei hun, yn son am unrhyw beth mwy neillduol na'i gilydd ag oedd yn efFeithio ar ei feddwl, o'i febyd hyd yr amser yr ymun- oddageglwysCrist, ond ei fod yn cynnyddu yn raddol mewn gwybodaeth, casineb at bechod, ac awydd byẃ yn ddnwiol, a bod yn blanhîgyn fFrwythlawn yn yr eglwys, neso'r diwedd iddo benderfynu cynnyg ei liun i fod yn aelod o gymdeithas y saint ar y ddaear. Yû y flwyddyn 1805 dechreuodd bregethu; cafodd eigymhell gan yr eglwys i hregethu y waith gyntaf mewn cyfarfod neillduol, pfyd y cymmerodd yn destyu Eph. 2.5. y rhan olaf. Calbcîd yr eglwys gyinmaiut o foddlonrwydd wrth ei wrando l'el y darfu iddynt oll, yn unfryd, ei awdur- dodi a'i annog i fyned rhagddo yn y gwaith obregethu. Yn y flwyddyn 1800 derbyn- iwyd ef i'r Athrofa, yr hon oedd y pryd liwnw yn Ngwrecsam, o dan ofal y Parch. Jenlcin Lewis. Bu yno bedair blynedd, Ile y cafodd lawer o bleser a hyfrydwch wrth fyfyrio a dysgu yr hyn a fu yn addurn ac aurhydedd mawr iddo ef, ac yn fuddiol a Ilesol i bobl ei ofal tra y bu byw. Cỳm- maint oedd ei barch i'w athraw, a'i gariad ato, a'i hyfrydwch yn y gwaith o fyfyrio a dysgu, fel yr ymofidiai yn dost am fod ei amser wedi dyfod i ben i ymadael o'r Athrofa, er hyny ymadael oeddraid. Cafodd Mr. Roberts ar ei ymadawiad o'r Athrofa gymhelliad i fyned i Lanfyllin, i weiui i eglwys yr Annibynwyr yno, yr hon oedd y pryd hwnw heb un Gweinidog. Wedi bod yno ychydigfisoedd cafodd, ar ddymuniad yr eglwys, ei neillduoi waith y weindogaeth efengylaidd ar y 23 o Hydref, 1810. Dyg- wyd y gwaith yn mlaen fel y canlyn,— traddodwyd y gynaraith gan Mr. Griffithso FachynUeth; gofynwyd y gofyniadau gan Mr. Lewiso ^Yrecsam, (ei athraw); gwedd- iwyd yr urddweddi gan Mr. Hughes o'r Dinas; pregethwyd ar ddyledswydd Mf. Roberts gan ei athraw ; ac i'r eglwys gan Mr. Roberts o Lanbrynmair. Yr oedd amryw weinidogion ereill yn bresennol, ac yn gweini ar yr achlysur. Bu Mr. Roberts yn llafurio yn Llanfyllin am tua 5 mlynedd, yn mha amser y cyfarfu û llawer o brofedigaethau a gofidiau. Yn Mai, 1812, bu farw ei frawd anwyl Beu- jamin, yr hwn oedd wedi bod flwyddyn a hanner yn Athrofa Gwrecsam; ac yn mhen ychydig fisoedd ar ol hyny bu farw ei dad duwiol. Cwyna yn dost ar ol ei dad, gan ddweyd ei fod wedi colli un ag oedd fel Iacob gynt yu ymdrechu â Duw mewü gweddi ar ei rau; ond ymgysurai ér byný