Cylchgronau Cymru

y Dpsaedpdd: "AV hwn y mae yr Annibynwr wedi ei Uno." Cyk. Nkwydd.-84.] TACHWEüD, 1909. [Uen Gyf.-579. TRELECH A MORGAN JONES. GAN Y PARCH. D. G. WILLIAMS, ST. CLEARS. |NW lle ac enw person wedi eu cvsylltu mewn glân briodas me?is dros byth yw Trelech a Morgan Jones. Daw i'm cof hen bererin duwiol vn Nhrelech nas gallai'm cyfarch fel " Dafydd Williams" heb ychwanegu "o Lanwrtyd." Gorchwyl anodd hefyd i gannoedd yn fyw heddyw yw cynanu'r enw "Morgan Jones" heb cìdolennu wrího'r gair " Trelech." Nid yw yn fy mryd anrhegu'r darllenydd âg ysgrif hysbyddolar Drelech nac ar Morgan Jones, ond bron gyffwrdd yn ysgafn â'r ddau, yn neillduol yn euperthynas â'u gilydd. Gallwn ysgrifennu'n faith ar Drelech, ac yr wyf wedi gosod at eu gilvdd gynifer o ffeithiau am Morgan Jones ag a allwn o fewn terfynau gosodedig cyfres "Y Tadau Annibynnol." Nid wyf am ail-adrodd ymayr hanes a geir yno. línw ar blwyf gweddol fawr yng Ngorllewinbarth Sir Gaer- fyrddin yw Trelech, Ffinia rhan o hono â Sir Benfro. Saif pentref Trelech ryw wyth milldir o St. Clears, a thua'r un pellder o Gasteil Newydd Emlyn. Aphrofìad dieithriaid a geisiant ddod o hyd i Drelech yw eì fod tua hanner y ffordd i rywlearall. Y mae fel pe o fwriad wedi gwneud ei nythy pwynt pellaf vn bosibl o'r holl orsaf- oedd agosaf. Fel, pe gofynnid i mi y ffnrdd oreu i gyrraedd Trelech, o bob cyfeinad, rhaid fyddai i mi ateb mai gyda'r hed- beiriant {flying machine). Yn wir, tarawyd yr ardaloedd hyn â syndod un boreSabbath, rai wythnosau'n ol gan hed beiriant a ym- ddangosai i fod yn ehedeg yn rhydd yn y nen heb angor na llyw. Mawr fu'r dyfalu beth oedd ei neges. Credwn i y pryd hwnnw, ac nid oes dira wedi digwydd i newid fy marn, mai rhyw bobl ddieithr oedd yn cymeryd gwibdaith i gael golwg ar Drelech, ac i'w gweled yn ei gogoniant - ar fore Sul! Ŷ mae hyd yn oed y cwn mwyaf defosiynol yn mynychu'r addoldai ary Sul yn Nhrelectíl Yn y pentref a nodais y maecartref yreglwys Annibynol a adna- byddir drwy Gymru, a rhai rhannau ereillVr byd fel " ^glwys 2 H