Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

W7 í ëlHËM ilüll 'ÍP ffi Ctf. 10, Rhif. 2.] CHWEFROR, 1849. [Rhif. oll, 110. Bgu>graff;gbìrd. GAIR CYFEIRIEDIG AT YR ARDEB. Y Parch. Jonathan J. Jones o ddinas New York a gafodd ei eni o rieni crefyddol a christìonogol, Rhagfyr 28, 1805. Efe a dderbyniwyd yn gy- hoeddus yn aelod cyflawn a rheolaidd o eglwys Crist yn mis Mai 1815, ac ar ol hir a thaer gy- ìnhelliad unfrydol yr eglwys hono, efe a ddechreu- odd bregethu yn mis Tachwedd, 1822, megys un ar brawf, yn uu o gyfarfodydd neülduedig yr eg- lwys, ac wedi bod felly yn pregethu ar brawf megys ger bron yr eglwys ani beth amser, yna cafodd anogaeth yr eglwys i bregethu yn gy- hoeddus yn y Ue ac oddiamgylch y gymydogaeth. Ar ol hyny cafodd gymhelliad unfiydol a chy- nesoddiwrth yr eglwys i fyned i ìyw Athrofa er cyrhaedd rhagor o fauteision dysgeidiaeth ; o gan- lyniad aeth i'r Athrofa yu Ebrill, 1825 ; ond o her- wydd afiechyd gorfu iddo ymadael a'r Athrofa yn mis Awst 1829; ac wedi iddo wellhau achryfhau, efe a aeth allan i bregethu yr efengyl a chafodd alwadau yn fuan oddiwrtb wahanol eglwysi i ddyfod yn fugail arnynt; ac ar ol bod dros fíwydd- yn ar brawf yn llafurio yn un o'r cyfiyw, cafodd ei neillduo i gyflawn waith y wéinidogaeth, neu ei urddo yn fugail ar yr eglwys a'i galwodd ef i hyny, gan y gweiuidogion a'r pregethwyr canlyn- ol, sef, y Parchn. Daniel Griffiths o Gastellnedd, yr hwn a bregethodd ar natur eglwys Crist,—Ilo^- er Howell o'r Baran, yr gwn a holodd y gofyniad- au arferol ar yr nchlysur, y rhai a atebwyd yn fodd- haol gan y gweinidog etholedig,— Williain Morgan o Langyuwyd, yr hwu a ddyrchafodd yr urdd weddi,—Owen Owens o'r Bwlehnewydd, yr hwn a bregethodd ar ddyledswydd y gweinidog tuag at yr eglwys,—Phillip Griftìths, Alltwen, yr hwn a bregethodd ar ddyledawydd yr eglwys at y gwein- idog,—Edward Jenkins o Salem, yr hwn a breg- ethodd ar ddyledswydd y Gynulleidfa o gynorth- wyo achos crefydd,—a John Morgan, Bethel, —Mrd. Thomas Edwards, Cwmamman,—Evan Prichard, Cwmnedd,—a William Williamso Gwéru- ogle. Cymerodd hyn le Tachwedd 3, 1831. Yn mis Ebrill, 1836, y gweinidog uchod a gy- chwynodd tuag America, a thiriodd yn ddyogel y mis caulynol yn New York. Cymerodd ofal • gweinidogaethol yr eglwys yno yn heol Broome,- | Mehefin 1, 183G, ac wedi bod yno am 12 ndynedd ) a 6 mis, rhoddodd y cyfryw ofal i fyny drwy gyd- t syniad o bob tu y Sabboth diweddaf yn mis Tach- ) wedd, 1848; ac y mae ei fwriad presenol i dreulio ì dwy neu dair blymedd i gasglu ac ysgrifenu hanes ^ ei genedl yn ol y cnawd yn nghyd a helyntion y \ Cymry yn America, cs yr Arglwydd a'i myn. i GoLYGYDD Y CeSHADWR. BYWGRAFFIAD Y DIWEDDAR BARCH. T. PHILLIPS, NEUADDLWYD, D. D. (Parhad o Rifyn 1, tu dal. 2.) Y CYMHELLIADAU A GAFODD I SYMUD. Wedi i;eii:duo Mr. Phiilips yn y Neuaddlwvd, aeth ei glod i'r Gogledd a'r Deheu, nes oedd aw- ydd ar eglwysi eraill am ei gael yn fugail iddynt hwy. Yn 1798, caibdd alwad i í'yned i Fachyn- lleth, ac yn fuan cai'odd alwad i fyued at eglwys Capel Sion. Yn 1799, anfonodd eglwys Caa'new- ydd alwad iddo, a taafodd alwad arall i fyned i Lanedi; ond dewisai aros yn Neuaddlwyd. "Syl- wais yn neillduol," medd eí', " bob amser y bydd- wn y n cael galwad i symud, byddai rhyw rai an- wyl genyi' heb eu derbyn, ac eraill yn dra sicr o fod yn eu canlyn." Gweil yw symud na gadael crefydd i ddyoddef o achos hymy; ond mae yn anriiydedd i weinidog a'r eglwys a fyddo dau ei ofal eu bud yn paihau mewn heddwch a llwydd- iaut iiui lawer o flynyddoedd, fel y bu gyda Mr. Phillips ac eglwys Neuaddlwyd. Nid llechu vn mysg ei bobl oedd eí' fel gwas cyflog neu aHtuil ;• ond yr ydoedd yn hollol barclms hyd ei farwol- aatli. Yr ydoedd yn fwy poblogaidd yn Neuadd- lwyd na neb arall, er íbd yno barch mawr i weiu- idogion yn dra chyflredin. EI (ÍODIAD I FOD V.V YSGOLFEISTR. Yn 1810. sylwodd gwahanol weinidogion ar yr' angen mawr oedd am godi ysgol■" Ramadegol a Duwinyddol," i'r dyben i addasu dynion ieuainc i'r weinidogaeth. Penderfynasant fod y Parch. John Mon-ice i fod yn athraw i'r ysgol, ŷr hwn a nmeddodd heb i ìyw weinidog hynach nag ef fod yn olygwr ar y rliai blaenaf mewn duwinyddiaeth. Cydsyniwyd à hyny, a chafndd ef ddewis y ueb a fynai, fì'i ddymuniad oedd i gael Mr. Phillìps i gyflawni y cyfiyw swydd. Penderfynwyd gan y gweinidogion a nodwyd i'r ysgol fod mewh tý a'ÿ