Cylchgronau Cymru

CîF. 19, RlIIF. 4. EBRILL, 1858, RniF. oll 220. jBttcljforaitljolrarol. COFIANT AM Y DIWEDDAR MR. ISAAC JONES, TY'NRIIOS, SWYDD GALLIA, OHIO. Yr oedd Mr. Jones yn enedigol o Cilcenin, swydd Aberteifi, D. C, ac yr oedd yn hanu o rieni crefyddol. Yr oedd ei dad yn aelod hardd a defnyddiol o'r Eglwys E gobaethol yn Cìlcenin, a'i fam yn ael.od o'r Eglwys Gy- nulleidfaol yn yr un pentref, o ba eglwys y bu y rhan fwyaf o'r plant yn aelodau, ac yno y codwyd y Parch. Dafydd Jones, Cidwelly, swydd Gaerfyrddin, y brawd ieuangaf. Yraa y gwelwn fod dylanwad y fam a'r e^wyddor wirfoddol wedi effeitliio yn nertbol yn y tenlu hwn, fel llawer o deuluoedd eraill yn Nghym- ru. Ganwyd Mr. Jones mewn lîe a elwir Cwra- march, yn mhlwyf Cilcenin, yn mis Ionawr, yn y flwyddyn 1798. Symudodd ei rieni o Cwmmarch i le arall a elwir Gwrthwynt Cch- af, pan nad oedd Isaac eu mab ond pedair blwydd oed. Yno y bu ei rieni nes iddo dyfu yn ddyn. Yn y cyfamser, dysgodd ef ei gelf- yddyd,. sef cylchwr (cooper), a bu yn gweithio yrna a thraw ar hyd Cymru am flynyddoedd, ac yn cael ei barchu gan bawb í'el dyu ieuanc siriol a chareuig, a gweithiwr da. Yn y flwyddyn 1827, pan yn 29 oed, ymun- odd mewn priodas â Miss Gwenllian EvTans, merch Mr. Wm. Evans, Oilfachrheda, plwyf Llanarth, swydd Aberteifi. Yr oeiid Mrs. Jones yä grefyddol er yn ieuanc, ac y mae yn glynu wrth ei phroifes hyd y dydd hwn, a gwnaeth ei rhan i enill ei phriod at grefydd Mab Duw, ac yn hyny ni buyn aflwyddiannus. Yn y flwyddyn 1830, ymunodd â chrefydd ; cymerodd ei le yn yr Eglwys Esgobaethol o'r hon yr oedd ei dad yn aelodr a bu yn aelod defnyddiol iawn o honi hyd ei ymadawiad i'r America. Hysbyswyd ni gan ei frawd, sef Mr. John Jones, Ty'nrhos, fod Isaac Jones yn ddeiliad argraffiadau crefyddol er yn ieuanc iawn, a'i fod ef yn teimlo cymaint am fa;er ei enaid, a'r hyn oedd yn perthyn i'w heddwch tragywyddol pan yn ddeng mlwydd oed, nes iddo fyned at ddrẁs y capel yn yr hwn yr oedd ei fam yn aelod, i'r dyben o fyned i'r gyfeillach; ond yr oedd hi ychydig yn ddiw- eddar, a'r drws wedi eu gau; aeth yntau yn rhy wan i'w agor, a dyehwelodd adref heb fyned i rnewn. Wedi hyny colìodd ei deimlad- l au crefyddol i raddau mawr am fiynyddau. Ond wedi iddo ymuno á chrefyd 1, fel y nod- wyd uchod; bü yn ffyddlon, diwyd, a defnydd- iol iawn gyda y cyfarfodydd gweddio a'r canu. Efe oedd yn arwain y gân yn yr eglwys oedd ef yn aelod o hoj^. Yn y flwyddyn 1839, ymfudodd ef aTi deula .i'r wlad hon, a daeth i'r ardal hon ar unwaith. at eí frawd, yr hwn oedd yma flwyddyn o'i flaen ef. Bu i Mr. Jones a'i briod chwech o blant, pump o ba i*ai sydd yn fyw, ac y maent oll ya grefyddol er yn ieuanc iawn, ac y mae un o honynt wedi ymgysegru a dechren ar waith mawr y weinidogaeth, ac arwyddion gobeithiol y bydd yn ddefnyddiul yn ngwinllan ei Ar- glwydd. Sefydlwyd Eglwys Gynulleidfaol yrt Ty'n- rhos. Ymunodd Isaac Jones á'r eglwys yno o'r hon y bu yn aelod defnyddiol hyd ei far- wolaeth. Yr oedd yn selog iawn dros i bawb gael eu hiawnderau, ac yn onest iawn i ddywedyd ei \ feddwl wrthbawb yn ddidderbyn wyneb. Yr oedd yn briod anwyl a chariadus, yn dad tyner a gofahis iawn, ac fel cymydog yr oedd yn rhyfeddol o siriol, hawddgar, cymwynasgar, a pharod i gynorthwyo p iwb, yn enwedig rhai mewn caledi. Gellir dywedyd am dano mai un o'r rhai parotaf i ddwyn beichiau rhai er- aill ydoedd ef. Yr oedd Isaac Jones a gair da iddo gan bawb, a chan y gwirionedd ei hun. Gallwn ddywedyd yn ddibetrus er pan y daeth- oin yn adnabyddus o hono, eì fod yn gymydog o'r radd oreu. Ond er cystal oedd, efe a fu farw. Deunaw diwrnod cyn ei farwolaeth, tarawyd ef gan fit ysgafn o'r parlys, nes anffurfio tipyn ar ei wyn- ebpryd; ond nid oedd neb yn meddwl fod ang- eu mor agos. Ond dywedai ef ei hun ei fod 13