Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y CENHADWR AMERICANAIDD. Cyf. III. EBRILL, 1842. Rhif. XXVIII. BgtöÔtaffybMaetl). COFIANT Y PARCH. WM. TENNENT. (Parhad o'r tu dal. 65.) Wedi i ni fel hyn redeg dros yr am- gylchiadau hyuod a grybwyllwyd uchod, dychwelwn at ei swydd weinidogaethol. Mor gynted ag y caniataodd amgylchiad- au, cafodd Mr. T. genad (license), adech- reuodd bregethu yr Efengyl dragywyddol gyd à mawr sêl a llwyddiant. Darfu i farwolaeth ei frawd John, gweinidog yr eglwys yn Freehold, adael y gynulleidfa hono mewnsefyllfaymddifad. Profasant gymaint o fudd trwy ymdrechiadau diflin y gweinidog abl hwn o eiddo Crist, fel y darfu iddynt yn fuan droi eu golwg at ei frawd, yr hwn a dderbyniasant ar brofiad; ac, ar ol un flwyddyn, cafwyd nad oedd yn ganlyniedydd annheilwng i'r fath rag- flaenor ardderchawg. Yn Hydref, 1733, ordeiniwyd ef yn rheolaidd i fod yn fugail iddynt, a pharhaodd felly trwy ei holl fywyd. Ei adnabyddiaeth o ddynolryw oedd yn rhoddi blaenoriaeth amlwg iddo ar ei gyd-oeswyr, ac yn gynorthwy mawr iddo yn ei swyddau gweinidogaethol. Nid oedd ef braidd un amser yn camsynied y'ngharitor y dyn â'r hwn y byddai yn cyfrinachu, er na fuasai hyny ond dros ychydig oriau. Yr oedd ganddo feddwl aunibynol, yr hyn yu anfynych a foddlon- id ar betliau o bwys heb y dystiolaeth orau a ellid ei chael. Ei ddull oedd hyn- od o effeithiol; a'i bregethau, er mai yn anaml y byddent wedi eu haddurno a'u Üyfnbau, a gaent eu traethu gyd â nerth annisgrifadwy, fel yr oedd efe mewn gwirionedd yu weinidog abl a llwyddianus y Testament Newydd. Efe a allai ddy- wedyd pethau o'r areithfa, y rhai, pe dy- wedid hwy gan un dyn arall, a gyfrifid yn drosedd ar addasrwydd: ond adrodtîid hwy ganddo ef mewn modd neillduol iddo ei hun, a chyd a'r fath eithaf argraff, fel mai anfynych y methent foddio ac addysgu. íelesiampl o hyn ymae'rchwedlgan- 13 lynol yn cael ei rhoddi:—Yr oedd efe yfl myned trwy dref yn nhalaith Jersey New- ydd, Ue 'r oedd yn ddieithr, ac heb fod yn pregethu yno o'r blaen ; a thra 'r oedd yn aros yn nhŷ cyfaill i giniawa, dywedwyd wrtho ei bod yn ddydd o ympryd a gweddi gan y gynulleidfa, o achos sych- der bliu, yr hwn oedd yn bwgwth y can- lyniadau mwyaf perygìus i ffrwythau y ddaear. Ei gyfaill oedd newydd ddych- welyd o'r addoliad; ac nid oedd y gorph- wysiad ond haner awr. Dymunwyd ar- no bregethu, a chyd â llawer o anewyll- ysgarwch y cydsyuiodd, gan ei fod am fyned ymlaen ar ei daith. Synodd y bobl yn yr addoliad wrth weled pregethwr hollol anadnabyddus iddynt yn esgyn i'r areithfa. Ei holl ymddangosiad a enill- odd eu sylw, ac a gynhyrfodd eu manwl* edrychiad, gan ei fod mewn gwisgiad ym- deithydd, wedi ei doi à llw*ch, yn gwisgo gwallt-gapan (wig) fawr o'r hen ffasiwn, wedi ei hanffurfio fel ei ddillad, a gwedd druan, deneu arno yntau. Ar ei waith yn codi i fynu, yn lle dechreu gweddio, yn ol y drefn arferol, efe a edrychodd o amgylch y gynulleidfa â llygad treiddiol, ac ar ol mynud o ddwfn ddistawrwydd, a'u han- erchodd hwy gyd â mawr ddifrifwch yn y geiriau canlynol:—" Fy mrodyr anwyl! dywredwyd wrthyf i chwi ddyfod yma heddyw i ymprydio a gweddio: gwaith da yn wir, os ydych chwi wedi dyfod gyd à dymuniad diragrith i ogonedduDuw trwy • hyuy ; ond os eich dyben ynunig ywcyd- ffurfio âg ymarferiad cyffredin, neu âdym- uniad eich swyddwyr eglwysaidd, yr yd- ych yn euog o'r ffolineb mwyaf a ellid eî ddychymygu, am y buasai yn well i chwi o lawer aros gartref i enill eich tri swllt a chwe'cheiniog. Eto, os yw eich medd- wl yn wir wedi ei argraffu â difrifoldeb yr achos, a chwithau o brysur yn dymu- no darostwng eich hunain ger bron y Duw Hollalluog, eich nefol Dad, deuwch, unwch gyd â mi a gweddiwn."—Cafodd hyn effaith mor hynod ar y gynulleîdfat feì yr oedd y symylrwydd mwyaf iV weled yn gyffredinol. Y wçddi a'r breg- eth a chwanegasant lawer at yr argraff- iadau a wnaethid eisoes, ac a dueddas- ant i ddeffroi 'r ystyriaeth, i gyffroi 'r serchiadau, aG i gynhyddu'r dymer, yr