Cylchgronau Cymru

Y CEF 'fi AMERÍCAMIDD. Cm 22, RiriF. 10. îiYDREF, 1861 Rhif. oll 262. Sraetljoòatt. Y R I A W N . "Ac efe yw yr Iawn dros eia pechodau ui." Gair purgyffredin yn mysgdynion ywygair iawn. Arferir ef mewn dwy fí'ordd o siarad, sef yn briodol a chydinariaethol; ac nid oes genym un awdurdod ysgrytbyrol nac awdurol, i roddi dim ychwaneg na'r ddwy ystyr yna iddo. Yn yr ystyr briodol arwydda gweithred nea ymddygiad addas a chymhwys, yn wrtli- wyneb i'r liyn fyddo anweddus ac o'i le, meg- ys, "Nid ydym ni yn gwneuthur yn iawn ; y dydd hwn sydd ddydd o lawen chwedl, ac yr ydym ni yn tewi a son." Yn yr ystyr gymhar- iaethol, arwydda y tâl neu y boddlonrwydd a ofynir am drosedd yn lle cosb, naill ai gan ddyn neu gan lywodraeth. Os gofynir ef gan ddyn, ystyrir ef yn iawn adferiadol—ad-daliad am ryw golled neu niwaid a achoswyd, megys, "Os egyr gwr bydew, ac heb gau arno; a syrthio yno ych, neu myn; perchen y pydew a dàl am danynt—a'r auifaii inarw fydd eiddo yntau." Ond os gan lywodraeth y gofynlr ef, y mac yn eynwys boddlonrwydd aiu drosedd yn erbyn hawliau cyboeddiìs y gyfraitb, heb yj* hwn nis gellir diogelu yr orsedd, eicrhau ufndd-dod y deiîîaid, a gweiuyddu pardwn i'r euog ar sail deilwng o urddas y Hywydd. Gellid meddwl ar ryw olwg fod iawn yn betli croes i gyfraith. Peth nwchlaw cyfraith yw iawn—trefniad fedr lanw lle cosb, ac ateb dybenion llawn mor effeithiol i'r. llywodraeth a phe buasai'r gosb yn cael ei gweinyddu ar y troseddwr. Y mae iawn teilwng yn diogelu cyfansoddiad y deyrnas, anrhydeddu'r gyfrailh, yn condemnio pechod, ac yn cyfiawnhau ym- ddygiad y brenin wrth roi pardwn i'r euog. Gosodiad o'r í'ath yna yn llywodraeth foesol Duw ydywlawn Crist, dyoddefaint a marwol- aeth yr hwn a drososodwyd yn llegweinyddiad cosb pechod troseddwyr. Iawn dros bechod ydyw i Dduw er amlygiad eyhoeddns o an- rhydedd i'r gyfraith, a sy.lfaçn deilwng o> urdd- as ddwyfol i allu gweinyddn gras a thrugaredd i bechaduriaid. 28 Y mae meddu dirnadaeth briodol a chyson am natur yr Iawn o bwys annhraethol i bob yuigeisydd am fy wyd tragwyddol; oblegyd mae rhai yn ei wadu fel peth afresymol, eraill yn ei wyrdroi er mwýn byw mewn penrhydd- id, a'r lleill yn ei gyfyngu o fewn cylch terfyn- au rhif a mesur. Yn awr, gadawer i ni ym- drechu cael ffordd ganol rhwng y gwyrdrowr a'r cyfyngwr, a hono ja deilwng o osodwr yr Iawn—yr Iawn ei hunan—a'i ddylanwad ar seíyMfa foesol dyn yn ei berthynas â'r Deddf- roddwr. Ye Iawn, beth ydyw? Yt Arglwyddlem Grist a>r liyn óll a wnaeth ac a däyoäclefoäd. Dyna ydyw. "Hwn a os- ododd Duw yn Iawn." N"id Hwn heb ei y/aith a'i ddyoddefaint, na'i wraith a'i ddyoddefaint hebddo yntau; ond y ddau yn nghyd. Y Per- son gogoneddns hwn a'i waith, a dimllai, yw'r Iawn dros ein pechodau ni. Y mae urddas y Person yn gosod urddas ar yr Iawn. "Yr hwn ac efo yn ffurfDuw, ní thybiodd yn drais fod yn ogyfuwch â Duw; eithr efe a'i dibi'isiodd ei hun,—he made him- netf' vf no rejmtation,—gan gymeryd arno ag- wedd gwas, ac a wnaed mewn eyffelybiaeth dynioií: a'i gael mewti duîl fel dyn—dothed in the ragsof human nutnre—eí'a a'i darostyngodd ei hun, gan fotí yu ufudd liyd angeu, ie, angeu y groes." Gailasai fod yn ufudd liyd angeu, dyoddef, gwaedu, a marw,. heb íbd yn ífurf Duw; ond nis gailaaai dim a wnaeth ac a ddy- oddefodd fod yn Iawn heb ei "fod yn ri'urf Duw, yn ddelw Duw, yn wir lun ei Berson ef, ac yn ddyegleirdeb ei oguuiant ef." Y mae pedwar peth yn tragwyddol rinwedd- oli yrlawn i fod yn sylfaen ddiogel i weinyddu ffafrau dwyfol i'r euog, sef mawredd y person, dewisiad y Tad o hono, gwirfoddolrwydd ei ymrwymiad yntau i'r swydd, a'r ufudd-dod pertFaith gafodd deddf a chyfiawnder ynddo. "Yr hwn a wnaed, nid yn ol cyfraith gor-; chymyn çòawdol, ond yn ol nerth bywyd an- nherfyiiol,—yr íiwa am ei í'od yn aros yn dra- gywydd, syd<l ag offeiriadaeih- dragwyddol ganddo,—yr Üwa, trwy yr Ysbryd tragwydd-