Cylchgronau Cymru

• r -— wmm"~~ —' —■ — ■* u---------- fërii <H*W V £ysf Dirwesfoí Pris Ceiníog, Dan Olygiaetii y Parch. ELLIS JONES, Bangor. Cyfrol VIII. MAWRTH, 1905. Rhìf 87. Cynwysiad: Mr. Thoinas Y Dafarn a'r Diwygiad Gwyl Dewi Sant Manion Dirweatol Congl y Plant — Araeth hynod Whittaker (gyda darlun) Gochel y Dafarn Cenedlaetholiad >ieu Fwrdeisoliad y Fasnach Yr Agerlongau a'r Sabbath Min y Ffordd—Curo awyr—Dyledswydd yr eglwys Achos neu effaith— Japan ar y biaen—Pa safon Dowch a chwrw i mi—Y'long pull.' Tommy Owen, y gwron deuddeg oed .. Bwrdd yr Alliance—Llys y Trwyddedau—yr iawn Mainc Birkenhead—Oau cynar—Llythyren farw á5 Gwin Anfeddwol—Gweledigaeth—Gorchymyn. 46 Cymdeithasau .. .. .. .. á7 Y Diwygiad a'r Dafarn. Gan y Parch. üwen Jones, Mountain Ash. fRI. mis a throsodd wedi myned heibio, a thân y Diwygiad yn parhau i odd- eithio yn mhob cwr o'n gwlad. Rhy an- hawdd peidio canu " Diolch iddo," &c. Dyma derfyn eithaf "amser prawf" rhai beirniaid o'r tu allan er gweled a oedd y Diwygiad o Dduw neu beidio. I mi yr oedd y Diwygiad bob dydd "yn rhoddi deuddeg rhyw firwyth, a dail y pren oedd yn iachau y cenhedloedd," dyna ddigon. Braf yw syllu heddyw ar bob llaw ar ei ffrwythau yn cael eu casglu; gweldadwy- au llydain yn amddiffynfeydd y gelyn ; gwrando canu peraidd y torfeydd achub- wyd o'r llifeiriant dinystriol, I filoedd, fel fy hunan, un o nodauuwchaf nerth dwyfol y Diwygiad yw ei allu i barlysu a dinystr- io dylanwad y dafarn ar y fath dyrfa. Masnach ofnadwy y diodydd meddwol a'r myrdd tafarndai fel rhwydwaith dros ein gwlad yw " bwystfil" dychrynüyd ein hoes. Mae y Cynghorau,a'rLlysoedd,a'rSenedd, a'r Eglwys yn nghyd yn methu ei ffrwyno a'i ddarostwng. Mae yn ddychryn i'r gwledydd—<v a chanddo saith ben a deg corn......yn debyg i lewpard, a'i draed fel traed arth, a'i safn fel safn llew ; a'r ddraig a roddodd iddo ef ei gallu a'i gorseddfainc ac awdurdod mawr iawn.........a'r holl ddaear a addolasant y bwystfil, gan ddy- wedyd Pwy sydd debyg i'r bwystfil ? pwy a ddichon ryfela âg ef ?" Er " ymresymu am gyfiawnder a dirwest a'r farn a fydd," nid oedd un o fil yn dychrynu. Eithr heddyw mae " dychryn Duw " lond y wlad. O ! dyma orfoledd y Diwygiad, gwe)d y " bwystfil" a saethau yr Hollalluog yn disgyn yn gawodau arno, ynglynu ynddo, a'u gwenwyn yn yfed ei ysbryd, dychryn- fäu Duw yn ymfyddino i'w erbyn : " a'th ddiod a yfi mewn dychryn." Mae effeithiau y Diwygiad yn ddeublyg i'r cyfeiriad yma :—(a) Achub y meddwon; (b) Lleihau y fasnach feddwol. (a) Mae yn hyfryd i gael cofnodi ychydig ffeithiau allan o lu o rai cyffelyb, yn profi ein gosodiad fod "dychryn Duw " yn am- gylchu y dafarn, ac yn ei llenwi arbryd- iau yn y dyddiau bendigedig hyn o ym- weliad yr Arglwydd â'n gwlad,a chaethion y ddiod druain yn cael eu gwaredu wrth y miloedd. Dacw ddyn oedd yn yfwr cyson, yn troi i'r dafarn, yn galw am ei wydriad, yn talu am dano, ac yn ei godi at ei fin i'w yfed yn ngwydd nifer yn yr ystafell: ond gwelwyd ei fraich godai y glasiad i fyny yn crynu, crynu; a methodd ei godi at ei enau am y tro cyntaf erioed : gosododd ef ar y bwrdd yn ol, trodd allan o'r dafarn, a