Cylchgronau Cymru

feH $**? Pris Ceiníog, Dan Olygiaeth y Parch. ELLIS JONES, Bangor. Cyfrol VIII. TACHWEDD, 1905. Rhif 95. Cynwysiad. 161 Y Diwygiad yny Fel inheli a'r Cylch Min y Ffordd— Dr. Barnardo—Y Rhybudd ar Fur Eglwys— Symudiad canmoladwy—Yr Eglwvsi, y Ddiod, a'r Plant—Tabl Mr. Stead—Y Band of Hope a'r Ysgolion Dyddiol. .. 163 Cymanfa Ddirwestol Gwynedd Llywodraethiad y Fasnach Feddwol gan y Cynghorau Gwladol ac eraili y tuallan iddi Ivor Owen Congl y Plant: Lladron Penffordd Nodiada 1 ar Lyfrau Undeb Dirwestol y Merched 165 172 174 175 175 Y Dtwyg|iacl yn Feîlnhell Gan y Parch. W. Eeinion Thomas. 2fVAETH dydd olaf gwyliau haf 1905, JfJP a rhaid i mi brysuro i gyfiawni fy addewid i'r Gol., neu byddaf yn llai na'ra gair, Addaw wncs ysgrifenu hanes dech- reu y Diwygiad yn Felinheli a'r cylch ; a dyma fel y bu. Oynhaliasai nifer o frodjr yn y weinidogaeth a minau, gyfarfod yn haf 1904, i geisio meddwl am gynllun i achub y blaen ar alluoedd y tywyllwch yn ystod tymhor y gauaf oedd o'n blaenau. Nid oes eisieu dweyd wrth y rhai sy'n ad- nabod ardaloedd chwareli yr Eryri mor is- el v syrthiasai ein hieuenctyd yn eu moesau. Yr oedd iaith ein broydd yn isel, yr ym- ddiddanion cyffredin yn ddichwaeth, a diftyg parch i rinwedd a daioni yn nod am- lwg y to sydd yn codi. Cynyddai meddw- dod, twyll y ddau tu i'r counter, dyledion anonest, aniweirdeb, anlladrwydd,aphech- odau duon eraill, yn arswydus o gyflym. A dechreu pob gauaf llogai dyn babell fawr yr Eisteddfod yn Nghaernarfon yn gartref i bob chwareu a phleser gwag. Yno yr ol- wynai ein dj'nion ieuainc, o'r bryniau a'r gwastadeddau, o'r môr i'r mynydd, noson ar ol noson, hebofalu nameddwl am ddim ond mwyniant cnawdol. Yr oedd cefnfor pechod bron boddi pob daioni. Pa fodd i geisio atal ychydig ar ei ymchwydd difaol fu testyn y gynhadledd y cyfeiriais ati o'r blaen. Argrafíasom rai canoedd ofur-leni ihys- bysu'r bobl am yr Wythnos Genhadol Siaradwyd ar y mudiad yn holl eglwysi'r cylch o'r Wyddfa i'r Fenai. Dewisasom destynau, megys Dirwest, Cyfiawnder Masnachol,Hapchwareuon, Parchedigaeth, Purdeb Iaith a Moes, &c, i bregethu ar- nynt. Elai pob pregethwr drwy y cylch gan alw sylw at y mater a ymddiriedasid iddo. Digwyddodd wythnos y pregethau fod yn un arw iawn : cawsom rew ac eira mawr : eto llenwid y capelau a phobl bob nos. Dadlenodd y Geahadaeth bethau rhyfedd. Dangosodd fod sefyllfa moes yn iscl iawn drwy'r ardaloedd. Clywsom fod un wraig yn cyfaddef ar ddiwedd oedfa na wyddai hi ddim cyn y noson hono fod " peidio talu y bill yn y shop yn bechod !" Eto, os bu i'r genhadaeth ein pruddhau,os nad ein dych- rynu, creodd ynom hefyd awydd gwneyd mwy nag o'r blaen. Gwclsom y bobl yn awyddu am ddiwygiad. Profai'r cynull- cidfaoedd mawrion fod y werin yn teimlo ei hangeo. Ni rwystrodd nag eira, na gwynt, na dim, y canoedd rhag mynychu 'r capeli noson ar ol noson. Amlwg oedd fod awydd angerddol yn aelodau yr eglwysi hefyd am adfywiad. " Diau," meddem, " fod Sion yn clafychu" a gobeithiem na fyddai'n hir cyn u esgor hefyd ar ei meibion." Ac mor