Cylchgronau Cymru

Rtiil. 30. rss^ WWf* WtOmml at Wmmttb Mm fmmUUwoì y íTeulu. Dan Olygiaeth BERIAH GWYNFE EVANS. CYNWYSIAD Cvf L—Sadwrx, Mai 7, 1881. Alaw y Telynoi Olaf, gan Anthropoi, CaernarfoH...... 407 Owladys Ruffydd, gan y Golygydd.............................. 407 F'alestina, gan Caeronwy............................................. *0fl Deethion Llaneithin, gan J. Bevan, Llansadw»......... 410 Cae'r Melwr, gan R. O., Betheida............................. 412 Maanach, yr hyn yw, a'r hyn ddylai fod, gan Sylwedydd 410 Wagner a Cherddoriaeth y dyfodol, gan James Morrís 410 Ynrnyigy Plant, gan Alltud Gwent........................... 410 Traddodiadaa Pwll Cwm, gan J. H., Glandwr............ 410 Yr Adran Gerddorol, gan Alaw Ddu,— Ein Bwrdd Cerddorol................................................ 410 Nodiadau Cerddorel Caitrefel................................. 410 Colofn Holi ac Ateb................................................ 4l0 CONGL YR ADRODDWR — Chwedleuaeth, gan Anthropos, Caernarfen............... 410 Y Pedlar, gan Cyinro Gwyllt.................................... 410 Y Teuln Dedwydd, gan Homo Ddu, Tenypandy......... 410 At ein Darllenwyr..................................................... 410 Gwobrau Ctfaill yr Aelwyd.............................. 410 Y Teulu ar yr Aelwyd............................................... 410 KW Danfoner archebion, P.O. orders, Postal er-Urs, arian, &c. wedi eu cyfeirio, D. Williams k Sok, Publishers, Llanelly. ALAW Y TELYNOR OLAF. DETHOLION Cyfieithiedig o'r " Lau ofthe Last Minstrtl," gan Syr Ẅalter Scott. Gan Anthropos, Caernarfon. iii.—gwlad eiit tadac. AI tybed fod y cyfryw un Na cld'wedodd rỳwbryd wrtho'i hun,— Hon yw fy ngenedigof wlad"! Yr hẁn n'is gwyr am ysgafn fron, Pan ddychwel eilwaith dros y don Yn ol i fro mabolaeth fad ; Os oes fath un dan haul y nef, Ni ddyrcha beirdd ei glodydd ef. Er meddu swydd ac uchel sedd, A llawnder byd o'r cryd i'r bedd; Er maint ei gyfoeth, dwl yw'r dyn Sy'n byw yn hollol iddo'i hun ; Trwy'i oes ni fydd ei fri yn fawr, Ac wedi marw, sudda i lawr I'r dystaw fedd, yn adyn ffol, Heb neb i wylo âr ei oì ! GWLADYS RÜFFYDD: YSTORI HANESYDDOL Aií 8ÍFYDLIAD GYJSIÀW CRISTIONOGAETH Ylf MHRYDAIN. Gan y Golygydd. Penod XII.—Cyfryngwraig Anfwyn. REGWEDD Foeddawg oedd. Wedi deall wrth y dystawrwydd oedd wedi canlyn y ì hyfelgrioedd, fod y frwydr wedi terfynu, ac heb goleddu un amheuaeth nad oedd wedi terfynu yn ffafr Cadell, yr oedd yn awr wedi dyfod i edrych ain dano, ac i'w lon- gyfarch ar ei fuddugoliaeth. Fel y tlynesai y bendefiges urddasol at y fan Ue safai y tri oedd yn dal y fath berthynas hynod a'u gilydd, teimlai Gwladys ryw deimlad anhyfryd yn myned yn ias drwy ei gwythieuau. Nid oedd wedi cyfarfod a mam Cadell erioed, ae felly ni wyddai pwy allasai y ddyeithrwraig fod, ond yr oedd ei symudiadau uchelwych, a'i hym- ddangosiad mawreddog yn ei hynodi ar unwaith fel un o urddas uchel,—ond teimlai Gwladys mai urddas gwrthyrol, ac nid deniadol oedd ; urddas, yr hwn, tra yr hawliai barch, nas gallai enill cariad. Gyda chamrau araf a mawreddog croesodd y darn tir agored oedd rhwng y coed cylchynol a genau yr agen, gerllaw yr hon y safai Gwladys a'i chymdeithion. Ar ol cyrhaedd at y fan, trodd y frenines at Cadell, gan ofyn:— " A ydyw penaeth y Bi igantwys dewrion wedi cael y trecha ar ei elynion î Gwelaf fod ei gledd a'i fwyell wrth ei wregys, yn goch gan waed, tra y mae twrf y frwydr wedi dystewi. 11 Ydyw," atebai Cadell yn artetrusaidd. " Mae arfau y penaeth wedi eu lliwio a gwaed ei wrthwynebwyr, tra y mne ef ei hun jin ddianaf." " Sut arall y gallai fod ?" aylwai hithau. " A oes yn mhlith llwythau Prydain ei ddewrach ? Mae wedi taro y gelyn mor aml ac mor greu- lawn, nes mae enw Cadell, tywysog y Brigant- wys, bellach yn ddigon i wneyd i'r tramorwyr goresgynol grynu gan arswyd, a ffoi," a throdd ei golygon yn hèriol ar Puden*, yr hwn a deimlai ei hun yn cael ei alw arno i ateb.