Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

AT Y PLANT. YWEL. ()es, wrth gwrs. Mae blodau ar goed celyn, ueu o ble deuai'r grawn cochion y meddyliwch gymaiut ohonynt tua'r Nadolig? Os chwiliwch y ììwyn celyn yn eich gardd tua mis Mai, cewch hyd i'r blodau bacli gwynion yn tyfu yn glos wrth y bôu, ac feallai mai am nad ydyut rhyw amlwg iawn y bu i chwi beidio sylwi arnynt. Dywedir nad oedd y gelynen yn bigog ar y dechreu, ond ei bod wedi datblygu'r pigau rhag i anifeiliaid bori ar ei dail ; oherwydd, os sylwch ar y dail sydd yn tyfu yn uchel ac o gyrraedd y perygl yma, cewch eu bod yn llyfn ac esmwyth, ac yn llai gwydn na'r rhai hynny sydd yn tyfu yn ìs i lawr. Hen enw Saesneg y gelynen oedd iscarlet oak, a dywedir í'od yr enw hwnnw wecli ei newid i holly, hynny yw, holy tree, am ei fod yn cael ei ddefnyddio i addurno'r eglwysi ar wyliau'r Nadolig. Carwr Geiriau. Fel ydywedweh ymae swyn mewn geiriau ynddynt eu hunain, ar wahan i'r modd' y defn- yddir hwy. Hyn, feallai, feddylir gan y Sais pan y sieryd am " the glamour of words," ac yn wir mae hanes gair ambell i dro mor ddyddorol a rhamant,—o ble y daetli, cyfnewidiad ei ystyr gyda threigliad amser : ambell un yn eael ei ddyrchafu gyda henaint, un arall yn cael ei ddarostwng i ystyr mwy distadl. Gran eich bod yn oymeryd y fath ddyddordeb yn y pwnc, yr wyf yn trosglwyddo i chwi yr hyn ddeuais ar ei draws ynglýn â'r gair Saesneg nann'erer. Yr oedd yn uewydd i mi, ac feallai y bydd felly i chwi. Dywe'Ur ei fod yn tarddu o'r ddau air Ffrengig Sainte ten e (santaidd wlad : a mae hyn yn mynd a ni yn ol lawer eanrii', i amser rhyfeloedd y groes, a dywedir mai y rhai hynny oedd wedi bod yn y rhyfeloedd yn y " YYlad Sautaidd," a'r rhai tyddaiwedyn feì crwydriaid yn teithio o fan i fan, a elwid wrtli yr enw. Elinor Wyxx. Yr wyf yn credu mai meddwl am " \Yeddi wrth ynrwisgo " y 1-iear Pritchard, yr ydyeh. Dyma'r ddau bennill cyntaf,—■ 'Nad o'm coryn hyd i'y ngwaduau, Unrhyw aelod heb ei arfau, Rha<í fy ngrhlwyfo gan y temtiwr ' G-wiss dy armwr oll am danaf, O í'y Xtrhei<ì\víul galluocaf, Fel y irallwyt' megis Öristiou Ymladd ynddynt a'm gelynion. Lle bo eisieu unrhyw armwr." Ux o'u Pestre. Clywais y rheswm hwn yn cael ei roddi gan hen forwr dros y tywydd anffafriol gafwyd yn neehreu mis Medi, ac feallai mai dyma oedd gennych yn eich meddwl. mai am fod y lleuad newydd wedi ei gweld ar unwaith a'r hen leuad. Dywedir fod hyn bob amser yn arwydd o dywydd tymhestlog, ac fod wytli mìynedd ers pan cídigwyddodd hyn o'r blaen. Mae hon yn goel ymhlith y morwyr, oherwydd eeir yn un o hen faledau'r Albau a elwir " Sir Patricìí Spens," y ddwy linell yma,— " Late, late yestre'en I saw the new moon With the old moon in her aims." (md er yrwaethaf y rhybudd yma, cych wynnodd y llong gyda'i eliapten dewr i gyrchu'r dywj'soges o Norway i'r Álban, ac ni welodd byth ben ei siwrne. Cystadlhlahth Llythyr y Gí-wyliai'. Cyhoeddir yr un buddugol yn rhifyn [onawr. Bydd ystori Nadolig arall yn y rhifyn nesaf.