Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y DRYS ORF A. Rhip. clxix.] lONAWR, 1845. [Llyfr XV. ©utotnpîẃtaet&. DELW Y BWYSTFIL. Dai. xiii. 14, 15. Ein hymchwiliad presennol fydd, Arwydd- lun o bwy, a pha rai, ydyw * Delw y Bwyst- fil,' a pha le y ceir hwynt. Ac i'r dyben o'u cael allan, mae 'n angenrheidiol ymofyn pa fath un yw y Bwystfil ei hun: ac os cawn hyny allao, yna, y peth tebycaf iddo yw ei ddelw ef. ^ Profwyd o'r*blaen fod y Bwystfil yn ben gwladol, ac yn ben eglwysig hefyd, trwy fod y deg teyrnas yn ymostwng iddo; a bod ganddo awdurdod i osod rhai mewn swydd- au gwladol ac eglwysig. Efe oedd yn gosod brenhinoedd a thywysogion mewn swyddau gwladol; ac archesgobion, ac esgobion, ac ereill, mewn swyddau eglwysig, ac yn eu hesgymuno o'u swyddau pan y pechent i'w erbyn. Yr oedd efe yn derbyn addoliad— yn cymeryd anrhydedd Crist iddo ei hun— ac yn dyweyd fod ei gyfreithiau a'i reolau ef yn deilyngach o'u derbyn na'r eiddo Crist. Dyfem hefyd wneuthur sylw byr ar yr • Ail Fwystfil,' a gyfododd o'r ddaear, Pen. 13. 11. Yr oedd hwn yn arwydd o weinid- ogion yr efengyl mewn enw, ond nid mewn gwirionedd; oblegyd prophwydi Duw oedd yn gwneud gwyrthiau dan yr Hen Desta- ment, a gweinidogion Crist dan yr efengyl; ac addoli oedd ei destyn, ond nid peri i drig- olion y byd addoli Duw yn Nghrist yr yd- oedd, ond addoli y bwystfil a'i ddelw; gan hyny arwyddlun ydoedd o weinidogion yr efeogyl mewn enw, ond gweinidogion y bwystfil mewn gwirionedd. Er fod ganddo gyrn fel oeri—zêl yn hòni awdurdod apos- tolaidd—er hyny Uefarai fel draig—dystryw tragywyddol y mae eu gweinidogaeth yn ei ddwyn i bwy bynag a*i derbynio. Hefyd, dangosir hwn yn ngallu ac awd- urdod ÿ bwystfil cyntaf, yn llywodraethu drosto, ac yn cadarnhau ei awdurdod. Onid yw hyn yn bortread egîur o esgobion ac offeiriaid eglwys Rhufain ? Ao onid ỳdynt, hyd yma, yn codi y Pab i fynu ynlle Duw ? a buant am oesoedd mor fawr eu bawdurdod * v 'Ji :..'-'-Jf: :j na feiddiai y swyddogion gwladol wneud dim ond a fyddai yn unol â'u meddyliau hwy; i'e, bu eu hawdurdod mor fawr fel na chai neb brynu na gwerthu ond a broffesai eu crefydd hwy. Tn awr sylwer, y bwystfil deugorn a or- chymynodd wneud delw y bwystfil cyntaf, ac efe a roddes anadl iddi, fel y llefarai. Yr oedd hi wedi myned mor gaeth fel na chai neb lefaru mewn llys gwladòl nac eg- lwysig, na gwrthwynébu eu cyfreithian, na llunio un gyfraith na byddai ei fywyd ýn T perygl. Ond dyma ryw ddosbarth o bobl heb fod yn ùnion-gyrchol yn addoli y bwystfil, yn derbyn awdurdod i lefaru, sef awdurdod i lunio cyfreithìau eglwysig a gwladol eu hunain, heb ddim cysyllt- iad â llysoedd Rhufain, ac etto yr oeddynt mor debyg ag y gallai cerfiwr delwau eu gwneud: ac nid oedd y bwystfil deugorn ar ei golled o wneud y ddelw, oblegyd ei fod ef yn cael gwasanaetbu o'i blaen hi, megys o flaen y bwystfil cyntaf; ie, efe a orchymynodd ei gwneud, ac iddo ef y caniatawyd rboddi anadl iddi, ac y mae delw y bwystfil o'r un natur âg ef, am addol- iad, ac am ladd y rhai ni fynent blygu Iddi. 1. Y mae 'r bwystfil yn ben gwladol, yn gosod tywysogion a barnwyr yn eu swydd-. au, a'r rhai hyny o'r un feddwl ac o'r un farn ag ef ei hun; ac ni cbai nebarallfyn- ed i unrhyw swydd ond y rhai oedd yn bar- od i'w addoli, ac i'w gydnabod yn ben eg. lwysig yn gystal ag yn ben gwladol. Mae yn rhaid fod delw y bwystfil yn gyffelyb iddo, ac awdurdod wladol yn ei law; a bu, os nad yw, yn gwrthod rhoi rhai mewn swyddau gwladol, ond y rhai a'i haddolai ef, sef a'i cydnabyddai yn ben eglwysîg. 2. Y mae 'r bwystfil yn gosod ei hunan yn ben eglwysig, yn cymeryd swydd ac an- rhydedd brenin Si'on iddo ei hun, trwy osod rhai mewn swyddau eglwysig, yr hyn naa gall neb ond ei pherchen. Os oes rhyw benaduriaid gwladol fel hyn dyna ddelw y bwystfil. 3. Y mae 'r bwystfü wedi Uadd a llarpio M •