Cylchgronau Cymru

Y DRYSORFA. Ehif. 503.] MEDI, 1872. [Llyfr XLII. COLLI ENAID WRTH ENNILL Y BYD. SYLWEDD PREGETH A DRADDODWYD YN NGHYMDEITHASFA DOLGELLAÜ, HYDREF 31ain, 1827, GAN Y DIWEDDAR BARCH. EDWARD JONES, ABERYSTWYTH. Matthew xvi. 2ö: "Canys pa lesâd i ddyn, os ennül efe yr holl fyd, a cliolli ei enaid ei liun? neu pa l>eth a rydd dyn yn gyfnewid am ei enaid?" Llefarodd Iesu Grist y geiriau hyn wrth ei ddysgyblion yn neillduol; ac y maent yn cael eu llefaru ganddo eto wrth ddynion yn gyffredinol, yn wyneb y perygl sydd iddynt wadu Crist trwy ddylanwad cariad at y byd a'i bethau. Mae ein Harglwydd yn dangos nad oedd pethau tymniorol a phethau tra- gywyddol, pethau'r byd hwn a pheth- au'r byd arall, pethau'r corff a pheth- au'r enaid, ddini yn agos gydbwys *'u gilydd—nad oedd, yn wir, ddim cym- hariaeth rhyngddynt. "Pwy bynag a ewyllysio gadw ei fywyd," medd efe, "a'i cyll; a pbwy bynag a gollo ei fÿwyd o'm plegid i, a'i caiff." Yr hwn, yn wyneb gorthrymderau ac erlidiau, a geidw ei fywyd presennol wrth waclu Crist, a gadael ei achos ef, a gyll ei fywyd yn dragywyddol; ond yr hwn a ddewisa golli ei fywyd, os rhaid yw, yn hytrach nag ymwrthod âg efengyí Crist, caiff hwnw fywyd, sydd werth ei alw yn fywyd, yn y byd a ddaw. Ac, yn wyneb yr ystyriaethau hvn, "pa lesâd i ddyn, os ennill efe yr tíoll fyd, a cholli ei enaid ei hun?" Tyb- laeth grêf sydd yma. Mae ennill yr holl fyd yn beth" anmhosibl—yn beth na wnaeth un dyn eto. Ond pe byddai liyny yn bod, ped ennillai dyn yr holl íÿd, i gael hwnw iddo ei hun am dym- nior bỳr, a cholli ei enaid yn dragyw- yddol, pa lesâd a wnai y fath ennill yn wyneb y fath golled? ColU ei enaid a fyddai ei golli ei hun. "Pa lesâd i dd\-n, os ennill yr holl fyd, a'i ddyfetha ei hun, neu fod wedi ei golli'P medd y darlleniad gan Luc; mae y rhan benaf o'r dyn yn myned am y dyn i gyd. "Pa beth a rydd dyn yîi gjŵewid am ei enaid1?" Pa fodd y gall efe gael y golled fawr yn ol? Nid yw yr holl ddaear yn gydbwys â'r enaid; m" byddai bosibl i ddyn gynnyg dim er ei adferiad. "Canys gwerth- fawr yw pryniad yr enaid, a hyny a baidbyth." Mae ein testun yn gosod ger ein bron yr ystyriaethau canlynol: I. Marsiandiaeth gyffredix dyx- olryw dan y cwymp : ennill byd. II. Y golled sydd yn dyfod wrth YMRODDI GORMOD GYDA MARSIANDI- aeth y byd : colli enaid. III. Mor DDILESAD y trî'r far- SIANDIAETH ALLAN WRTH GYMHARU YR elw a'r golled ! "Palesàd?" I. DYMA FARSIANDÎAETH GYFFREDIN plant dynion wedi colli duw : ennill byd sydd ganddynt mewn golwg. Hyn yw'r cylch y mae plant Adda dan y cwynip yn ymdroi ynddo, ac na ddeuant o hono hyd nes y dangoso Ysbryd Duw y perlau têg a geir yn ngras efengyl. Gyda'r byd darfodedig y maent. Mae rhan fawr o blant dynion yn ymroi i gèisio anrhydedd, enw, a pharch daearoL Ac o bob rhan sydd gan y byd, dyma y rhan leiaf ei sylwedd o'r cwbL Ychydig iawn sydd yn gallu 2b