Cylchgronau Cymru

Y DRYSORFA. Rhif. cxxvr.] MEHEFIN, 1841. [Llyfr XI. COFIANT EDWARD ROBERTS, TOWYN MEIRIONYDD. Edward Roberts ydoedd fab i John a C. Roberts, Dyffryn-glyn-cûl, Plwyf Towyn, Swydd Feirionydd. Ymadaw- °dd a'r fuchedd hon boreu Sabbafh y 2~ain o Ragfyr, 1840, yn 2Q mlwydd oed. " Yr oedd yn wr ieuaunc o dymherau «ynaws a siriol iawn wrthnatur; ac er ei fod yu cyd-redeg â phleserau gwageddus ieuenctyd yr oes mewn graddau, nid oedd yn cyd-fyned â'r rhai mwyaf rhyfygus. Byddai yn ar- ferol o fyned i'r Ysgol Sabbathol, ac i ^Tandaw pregethiad yr efengyl, a Phob moddion o ras, yn lled gyson gydá eì dad a'r teulu lluosog. Yr oedd cym- belliadau, ac ymrysoniadau dẁys, ar ei feddwl er's blyneddau am gymmeryd yr iau, a dyfod at grefydd, ond parhâu 1 gloffi yr oedd ef, a thori ei addunedau deddfol. Ond wrtb wrandaw pregetbu ar y geiriau, ' Pa hyd yr ydych' yn cloffi rhwng dau feddwl ? os yr Arglwydd sydd Dduw, ewch ar eí ol Ef,' «fec. torodd y ddadl,—penderfynodd wynebu y rnlaen fel ag yr oedd, heb ymgyng- n°ri mwy â chig a gwaed, gan ofrii Ps yr ymgyndynai yn hŵy, y byddai ^doddiffodd pob cymhelliadau, ac i'r Arglwydcl dewi wrtbo. Ac yna ym- aá"awodd â'i holl hên gyfeilliun gwag- eddus, a holl arferion llygredig y wlâd, ac a wynebodd yr Eglwys yn grynedig lawn, a rhoddodd yr Arglwydd iddo le yu ei dý, yn gynes a sercbogaidd gan y gynnulleidfa eglwysig, pan oedd ef °<ideutu 15 mlwydd oed. Yr oedd yn nodedig mewn darllen a chwilio yr Ysgrythyrau a myfyrio ynddynt, gwedd'io, ac ymddyddan' â'r cyfeiliion mwyaf ysbrydol am bethau Perthynol i grefydd a duwioldeb; mewn gair, yr 0edd ef yn un ag oedd yn ceisio pethau'r déymas yn gyntaf, ac wedi ei ennill at achos crefydd â'i holl galon. Yr oedd yn ymddysgleirio mewn hunan-ymwadiad, gostyngeiddrwydd, addfwynder,affyddlondeb, yn draeglur. 'Gan dj'bied ereill yn well nag ef ei hunan ;' ac hefyd mewn cariad brawd- ol yn gynes iawn at ei frodyr. Erthyny byddai yn cwyno wrth ei gyfeillion, ei fod ef yn ofni yn fynych, na chychwyn- asai erioed yn iawn gydâ chrefydd. Ac er ei fod mewn ammheuon (fel y soniwyd) etto cloddio yn ddyfuach ddyfnach yr oedd ef am y wir sylfaen, mewn llafnr a lludded beuuydd, byd nes oedd ei gynnydd yn eglur i bawb. Dywedai yn y gymdeithas eglwysig fod yn dda ganddo feddwl amyr adnod hono, " Corsen ysig nis tyr, a llin yn mygu nis diffydd ;' a'i fod yn caeî gradd o gysur oddiwrthi i ddysgwyl am i'r wawr dori ar ei yshryd Uesg. Ac oddiwrth hon cynghorai yr ieu- enctyd crefyddol, ' Na ddiystyrent ddydd y pethau bychain;' a'i fod yn deall mai nid peth yn ei gyflawn faint- ioli ydyw gras yn ei gychwyniad, neu ei blaniad cyntaf ; ond cyffelyb i'r gronyn hâd mwstard yn y ddammeg, â chynnyddiad mawr iddo, gan ei fod yn eginyn byw. Cafodd o hyny allan raddau o adnew- yddiad, a mesuroryddhâd efengylaidd i ymorphwys ar, ac i gofleidio Crist a'i addewidion : a chynnyddodd ei ddawn, a'i wybodaeth, yngbyd a'i brofiadau ysbrydol o bethau'r efengyl, nes oedd yr eglwys fechan hono yn cael budd a lleshad neillduol yn ei gymdeithas. Yr oedd yn debyg i Jonathan a'i gludwr arfau, gwedi cael ycbydig o'r mêl. ' Er bod yn ddiffygiol eto ỳn èi herlid hwynt.' Barnodd yr eglwysfod ynddo raddau o gymmwysderau i flaenori fel golygwr