Cylchgronau Cymru

CWRS Y BYD. Rhif 9 MEDI, 1895. Cyf. V. 3IRS. ELIZABETH JONES, CEFNCEIR W. "Benyw yn ofni yr Arglwydd, hi a gaifif glod."—Diarhebion. MEWN amaethdy hynafol, yr hwn a elwir Pantygronglwyd. yn mhlwyf gwledig Penbryn. ar gŵr DeOrllewin Sir Aberteiíi—plwyf sydd wedi dyfod er ys rhai blynydd- oedd. i gryn en- wogrwydd lel maes brwydrau y deg- wm—yn mis Mai, 1818. y ganwyd y wraig dda hon. Nid wyf yn ddigon cydnabyddus a'r plwyf i ddeffinio ei derfynau daear- yddol. nac i fanylu er ei neillduolion daearegol, ond ywn y byddid yn edrych er ys oesoedd ar y rhan hon o'r wlad fel lle enwog am fagu cewri corph- orol a meddyliol, o'r rhai yr oedd Mrs. Jones yn engraifft ragorol. Glynarthen oedd Jerusalera yr holi gymydogaeth y r oeshono; nid oedd y capel ond newydd gael ei adeiladu (1797), a'r eglwys yn myned rhagddi yn ngwres ei chariad cyntaf. Ystyrid ei rhieni, John a Maria Evans, Pantygronglwyd, fel teulu oédd ar y blaen yn mhlith y llwythau. Bu ei thad j'no yn gwasanaethu swydd diacon o dan oruchwyliaeth y gwyr da Griffiths a Jones, fwy na d ugain mljTnedd. Yr oedd bod yn ddiacon o dan wei- " •• .' •'-..l..v>:',:■ ■«■ nidogaeth y blaan- af, meddir yn go- lygurhywbeth mwy na gwisgo yr enw: yr oedd yn golygu cydymffurf- iad trwyadl â holl lanylion allanoi crefydd. Dygwyd i fynu ar aelwyd Panty- gronglwyd bump o blant,—tri bachgeu a dwy ferch, o dan ddylanwad y fath addysg. a phlan- wyd ynddynt y ffydd ddiffuant ag oedd yu eu rhieni. Derbyniwyd Elizaheth yn aelod cyflawn yn Glyn- arthen cyn bod o honi yn llawn 14 V 's ';V;;'' mlwydd oed, a -.•'.■;£ ä; ':^ẅìù*là byddai hi hyd der- fyn ei hoes yn ar- fer edrych yn ol ar yr adeg hono gyda boddhad. ac yn siarad gyda llawen- ydd am deimladau crefyddol bore ei hoes. Cafodd y pump fyw i weled oedran gwyr a gwragedd, ond nid oes yn arcs ohonyntond un chwaer yn unig