Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

-MfÄ;?ẅ;-£ ,i CYHOEDDEDIG AR Y CYHTAF O BOB 1ÍI8. Ehif 74 CYF. VI. Pris 2« ORIEL Y PRIP PBISTRI. BEETHOVEN. Parhad. Wediiji Beethoven adferyd ychydig o'i dristwch cawn ef a'ijj gyfèrilion yn myned ar wibdaith yn nfhwmni yr Etholwr Max Franz i Mcrgentheine Yr ocdd yn wybyddus i'r cwmni fcd yr Etliolwr sdi i'r wibchiith hou fod yn deilwng o hono ef fel un o brîf dywy oigon yr ymerdodraeth Germanaidd. Yn Mergentheine, yr oedd pob gradd ar eu heithaf i roddi iddo roesawiad anrhydeddus. Parotoid i gynal dawns wleddoedd rhwysgfawr, yn mha rai yr oedd y prif deuluoedd, yn nghyd ag estroniad o nod i gymeryd rhan. Heblaw y gwledda a'r dawnsio yr ©edd amryw gyngherddau wedi eu trefnu. Ereyn un o'r cyngherddau yr oedd Beethoven, ar gais ei noddwr Coúnt Wadstein, wedi cyfansoddi cantawd eyfatebol i'r achlysur. Y noson yr oedd y gantawd hotì i gael ei pherfformio, yr oedd yr ystafell orwych vn nghastell Neuhaur yn llawn. Teimlai Beethoven yn gyffroup iawn wrth feddwl fod ei gyfansnddiad i íädyfod allan am y tro cyntaf ^erbron y fath gynull_ iad urddasol Er hyny, trodd allau yn Ilwyd liant perffaith. Ẁej a terfynu uid oedd diwedd ar y canmol- iaethau ir cyfansoddwr ieuanc. Yr Etholwr, yrhwn & ciste<:dai yn mhlith y rhes flaenaf, a barodd i ]'eethoven gacl eiddwyn ato ef; tra yr oedd yntau yn ymholi os oedd gan rhywun yno goron-bleth o ftodau. Trcdd Waldstein at y boneddigesau, a gwelai eneth landeg yn nesu tuag ato gan ddad.ddyrysu eoronbleth o ílodau heirdd àllan o'i gwallt du ac yna, yn ei hestyn i'r Etholwr. Ond A-ax Franz a eylwai, "nid oes neb yn fwy cynihwys i goroni y cerddor Uwyddianus, na'r hon sydd yn «i anrhegu a hi." Ond mynai hi gael ei hesgusodi, ond gorfodwyd hi gan ddymuniadau y gynulleidfa i osod y goroubleth am arle'tsiau y cerddor ieuanc. Pwy a draethai deimladau Ludwig y funud honcî Yr oedd y gwerthfawrogiad o'i gclfyddyd y prlf b th a ddewisai j ond os oedcl modd, yr oedd harddwch yT hon a osododd y goronbleth am am ei ben yn fwy !o hyfrydwch iddo. Unwaith eto, ei galon a gurai yn wyllt fel y gwnaeth pan ar ei ymweliad cyntaf a Jeanette. O ! fel yr hoffai allù hwyhau y foment ddisglaer hono, yr hon er ei ofid a ai heibio fel ffiachiad mellten! Llawer gwaith gwnaeth adgof am dani lanw ei enaid a llawenydd. Hyd yn nod wedi iddo ddychwelyd i'w dref enedigol, nid oedd delw yr eneth a'i coronodd wedi ei hanghofio. Pan ddychwelodd i Bonn, efe a aeth ar ei unioa i rìy Frau von Breuning, a phwy oedd yno er ei lawenydd ond ei hen gyfaill Wegeler. Yr oedd wedi dychwelyd o Vienna p«n oedd ef yn absenol o gartref. Yr oedd Wegeler ar y laf, o Fedi 1789, wedi enill y graddau meddygol. Wedi hyn, peuododd yr Etholwr ef yn broffeswr fferylliaeth yn mhrifyagol B©nn. Llawenhai Ludwig, yn f.iwr v ith glywed am lwyddiant ei hen gyfailL a chael eto y mwynhad o'i gyffeillach ddifyros Yr oedd yn ymddiddan bywiog rhwng y ddau—pob un yn adrodd hanes eu hanturiaethau yn ystod yr amser y buont ar wahan oddiwrth en gilydd. " A gaf fi ddweyd gair ?'' gofynai Frau von Breuning dan wenu. Yr oedd pob un yn dclistaw ac yn gwrando yn astud. "Yrwyf newydd dderbyn llythyr oddiwrth Count Westphal y cynrychiolydd Awstriaidd'' ychwanegai Frau von Breuning. " Dy wed fod perthynas ieuane iddo weili dyfod yno; a'i fod am iddi gael cyfar- wyddiadau cerddorol gan Beethoven." " Ond a oes dim digon o amser i feddwl am hyny oto " sylwai y cerddor. 'Dynao cwbl," atebai y foueddigea; -'mae j matter yn galw am sylw uniongyrchol.'' "Nid ydych yn rhoi un goddefiad i mi ut gyfrîf fy mod newydd ddychwelyd at fy nghyfeillion,'' murmurai y bachgen, gyda chysgodau o wg yn cymylu ei wynebpryd. •" Cewch ddigon o gyfleu». derau ac amser at hyny eto" sylwai Frau von Breuning. "Ond rhaidi mi tldweyd wrthych'' llcfai Ludwig yn ddigofua, "íod genyí yn barod fwy o waith nas eaflaî ei gyfiawnu. Maent yn fy mhoeni, ac yn