Cylchgronau Cymru

YR AUSTEALYDD: BIIIF. G.] MEIIEPIN, 1870. [CYF. IV. afntríîiŵu, &t. CYMDEITHAS SANT DDEWI. EI CHTFADDASRWTDD I GYFARFOD ANGENION OTMRT AUSTRAMA. Y mab gan bob cynideithas ryw ddyben neu auican i'w gyrhaeddyd nas gellir ei gwmpasu gan unigolion—nis gellir yn wir wneud dim o bwys o'r braidd heb undeb a chydweithrediad; a dîau mai y rheBWin dros fod cyn lleied wedi ei wneud yn y byd hyd yn bresenol yw fod y futh anhawsdra i gael dynion yn unfryd unfarn ar unrhyw beth. Nid ocs ond yr efengyl a fedr dreiddio o dan wraidd y rhwystrau sydd yn attal gwyr dyngarol i lesau y byd, a hyny am ei bod yn alluog i wneud y byd yn un, ac yn deulu Duw. Unwaith y gellir dwyn pob person unigol, a chymdeithas yn gyffredinol, i ymestyn at yr hyn sydd yn llesol a dyrchafedig, dygir oddiamgylch yr hyn "na welodd llygad," &c. Gwyr pawb sydd yn arfer darllen, mai ychydig engreifftiau a geir o bersonau unigol yn gwneud llawer heb eu bod yn dal cysylltiad uniongyrchol neu anuniongyrchol â chymdeithas. Etto nid wyf am ddweyd fod pob cymdeithas yn llesoli dynolryw, oblegid ceir amrai o natur niweidiol ac yn cffeithio yn ddrwg ar sefyllfa foesol y werin. Y mae sefydliad cymdeithas newydd yn beth o bwys, a dylai pob meddwl wneud ymchwiliad teg a gonest i'w hegwyddorion cyn ymuno û hi, am y dichon iddi effeithio drwg mawr neu ddaioni mawr. Yn ystyriol o liyn, dacth i fy mcddwl mai nid anfuddiol fuasai gosod ger bron y darllenydd ddybcnion sefydliad Cymdeitlias Sant Ddcwi, yn nghyda'r cyfaddasrwydd sydd yn y cyfryw ddybcnion i ateb angenion Cymry Australia, scf "Cyfranu addysg i Gymry, i rai mewn ocd yn gystal ag i blant; cadwraeth a lledaeniad gwybodaeth o'r Gymraeg, Ucnyddiaeth a cherddoriacth • yn nghyda gwelliant moesol, deallol, a chymdcithasol ei haelouau." Y cyfryngau i gyraedd y cyfryw amcanion ydynt, "Sylfaeniad uu neu ychwaneg o ysgolfreintiau yn Mhrifysgol Melbourne; rhoddi