Cylchgronau Cymru

Y GOLYGYDD. Uhif. 14.] CIIWEFROR, 1817. [Cvk. II. TRAETIIODAU, & c. YR ESBONIAD AR YR EI'ISTOL AT Y RIIUFEINIAID. [öan cin hod ur ddcchrcu cyhoeddi Esboniad ar yr Hpistol hwn, a c.han fod y {rwaith hwnw yn costio i ni fwy o ainscr n gofal nà diin a gyhocddasom ctto, a chan fod (lysjrwyliad chclacth am dano, iic awydd ain wclcd ciifrhruifl't l'iich o liono, harnasom yn addas osod ychydig 0 hono yn y Golyoydd, fcl y canlyn ; a dysgwyliwn y digona i roddi ardrcm i'r uniongred o'n crcdo, nc i'r hcirniad nianylaidd o'n goí'al a'n llai'ur. Oud gwel yr Auilcn.J P E N N 0 D I. P.ui,, gwasanaetliwr Icsu Grist,1' wcdi ci alw, i fod yn apostol.f ac wcdi ci ncillduo i cfongyl Duw, • ♦ Act. 22,21 i 1 Cor. 1,1; Gal. 1, 1 j 1 Tim. 1, 11 ; ft 2, 7; I Tini. 1. II. " Gal- wrd'u; nc apostol." Si/ritir:; htnuf. f Art. <), l.l; ii i:i, '2, Oill. I. I">. " W'ed: ei arfiiethu,"—lìiblnu Irenmus ac Awstin. " Wedi ci ddewis,"—T/wlurk. Pacl (Paulos). Enw Rhufcinig, mae yn debygol, nc nid Ilebrcig. Enw llebreig yr npostol oedd Shawl, Saul ; n gclwir ef gyntaf yn Paul yn Act. 13, 0, yn union ar ol son am Sergiui Paulus. Yr oedd ý'n nr- feriad Rufeinaidd i gyfncwid enwau, ond cadw sain yr enw eyutííig yn yr enw newydd. Gw \san aiiiiwr (doulon). Arferir y gair am athìolyrfd Duw, yu 1 Pedr 2, lò' ; Eph. (>, (ì, &c. ; ac ain nwytldoij I'uw. nir;.vs ei brophwyd, &c, yn Dat. 10,7; Deut. .'34, .r>; Amos 8, 7 i fel hefyd y gelwìr pre- gethwyr eyntaf yr efengyl yn weiẁm Criat,yn Gal. I, i<»; Phil. I, 1; Tit. 1, 1; ond yraa ystyriwn, gan Fod y teiü ajwtolyn dflyn, maì ystyr y gair (fwasanafítlurr yw, un yrorodd iwl i wasanaeth Crìst, ao yna apos- tol, neu un anfonedig gan ürist Feflj hefyd Stuart, Reiche, b Gloci- lür, tra dywed Tholueú niai ystyr y gair yma ýw, nn <> yddogion üchaf egiwya Crist. Ir.si' (jiusT. Yni:i oeir yn y modd meddiannol, i arddangoe perth- ynas Panl á Chrìat Criat oedd ei pia ; efe .1 bia'r pregethwr. Gai.w fcletosj. Yatyr y gair yn Matt. 20, 16, a 22, 14, megysynjp peduiv efengyl yn gyffredinol, yw gwahodd, gorchymyn, ẁti»íe; pndya