Cylchgronau Cymru

Rhif. 12.] "I chwi y danfonwyd Gair yy Iachawdwriaeth hon," [Rhagfyr, 1883. DANIEL ROWLANDS, LLAN- GEITHO. Daníel Rowlands oedd fab i offeiriad Narítcwnlle a Llangeitho ; y bywioliaeth- au hyn a gafodd yntau ar ol ei dad ; ond y mae ìlù i gasgiu nad oedd ei dâd yn feddianol %% dduwioldeb, felly nid yw yn syn fod ei fab heb wybodoeth am natur gwir grefydd. Cawn fod Daniel Row- lands wedi cael ei urddo yn yr Eglwys Sefydledig pan oedd ond 18 oed, yr hyn a ddengys ei fod yn ddyn ieuanc galluog, ond nid oedd yn gwybod dim am gyfnew- idiad calon. Y pryd hyny yr oedd yn gyffredin yn mhob plwyf rhyw chwareu- fan neillduol, i'r hwn y cyrchai y lluaws i ymorchestu yn eu campau gweigion, ac yno yn mhlith oferwyr ei î-^yyfau y bydd- ai yr offeiriad ieuanc yn h:m -af a mwyaf bywiog ac egniol o honynt. „/&,«£ *od yn yr Eglwys y boreu yn cyfiay^ynu ?úyn. a elwid yn wasanaeth gysegredi^^c wedi i'r campau ar y cemaes fyned ch"osodd, ymneillduid i'r dafarn, lle y eynelid cyfeddach hyd yr hwyr. Balch ac anys- tyriol iaẃn fu yr offeiriad ieuane am y blynyddau cyntaf y bu yn gweinyddu fel offeiriad, nes iddo un tro gael ei gynhyrfu i fyned gydag ereill i Llanddewibrefì i wrando ar Griffith Jones, Llanddowror, yr hwn ar y pryd a elai i amryw o Eg- lwysi ar hyd y wlad i bregethu. Yr oedd yn ddyn duwiol, a'i bregethau oedd dde- ffrous, nerthol, ac efengylaidd, ac elai llaweroedd i'w wrandp, a'r gwrandawyr Mr. G. Jones tra yr oedd yn pregethu, a theimlodd yn gymaint felly drosto nes iddo dori allan yn nghanol ei bregeth i weddio dros y dyn ieuanc balch a safai o'i flaen. Cafodd y weddi hon effaith ddwys ar Rowlands, nes ei sobri, a dychwelodd adref yn ẅahanol iawn i'r hyn o~dd pan yr aeth oddiyno. Yr oedd yn myned yn benuchel a balch, ond yn dychwelyd yn benisel a digalon. Y pryd hyn y dech- reuodd Ysbryd Duw i ddangos iddo faint ei bechodau, ac hefyd ei natur lygredig. Yr olwg hyn ar bechod a'r gosb a fu bron a'i lethu, a bu yn y profiad yma fel megys o dan Sinai, a hyny am rai blynyddau cyn iddo gael tangnefedd trwy ffydd yn ngwaed Crist. Rhuf. iii. 24, 25 ; Eph. ii. 13, 14. Cawn ei brofiad y pryd hyn yn y geiriau yma o'i eiddo :— "Pechadur wyf o'r gwaetha'i ryw, A'r duaf oll, da gwyr fy Nuw : Yn mysg yr holl golledig lu 'Does gwrthryfelwr gwaeth na mi. Pechadur aflan wyf o'r bru, Mewn pechod y'm cenedlwyd i; O'm pen i'm traed 'döes fan heb fod Yn llawn o'r pechod drwg ei nod." Gwelai hefyd fod bron pawb o'i gylch yr ün fnodd. Ceisiodd ffoi rhag y farn, ond nis gwyddai i ba le. Yr oeddynhoüol amddifad o'r wybodaeth o drefn gras i gadw pechadur, a bu am fiynyddau megys oddeutu mynydd Sinai, yn clywed dim ond bygythion deddf doredig Duw yn ei erbyn—y saethau a aent i'w galon a'i gydwybod, a thafiai hwynt o'i fynwes ei hu^ at y bobl oedd yn ei wrando, ac yr