Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

PREGETHÜ. 109 yn areithiwr digyffelyb, ac yr oedd holl Gymru yn myned ar ei ol. Dyma sydd yn cyfansoddi areithiwr da:—bod ganddo fater teilwng wedi ei wisgo mewn dull teilwng. Y mater yw y cyntaf a'r peth mawr, ond nis gellir dangos hwnw yn fanteisiol heb y peth arall. Os heb fater, ofer yw y dull goreu o siarad; ond os heb y naill a'r llall, y mae yn dlawd yn wir. Madd- euer i ni am adrodd yma sylwadau un o brif-feirdd Cymru yn yr oes ddi- weddaf, gŵr o synwyr ac athrylith mawr, am ddau bregethwr, y rhai oeddynt dra gwahanol i'w gilydd o ran eu dull; un yn hollol ddigyffro ac undônaidd o'r dechreu i'r diwedd, a'r llall wrthi a'i holl egni, yn croch- floeddio, ac yn curo â'i ddwylaw a'i draed; ond yr oedd y ddau yn gyflelyb o ran diffyg o bethau sylweddol yn eu pregethau. Am y cyntaf, dywedai, 'Mae ef, druan, yn siglo, ac yn siglo o hyd; ond y gwaethaf yw, nid oes ganddo blentyn yn ei gryd;' ac am yr olaf, ' Dyna y pregethwr diflasaf a glywais erioed ; ni adawai i ni gysgu, ac nid oedd ganddo ddim yn werth i'n cadw yn effro.' ' Yn mhob llafur y mae elw/ ac y mae yn rhaid wrth lafur gyda holl ranau y weinidogaeth : llafur i chwilio am bethau i'w pregethu—llafur yn pregethu, mewn amser ac allan o amser—Uafur cyn a chwedi pregethu, mewn gweddiau o flaen gorsedd Duw—i'e, llafur yn mhob lle, a chyda phob peth, i fawrygu Crist, ac i ennill eneidiau. Mae y gwirionedd yn fŵnglawdd cyfoethog a dwfn; a rhaid wrth ddiwydrwydd dibaid i gloddio allan y mettel gwerthfawr. Yr oedd yr hen brophwydi, er eu bod dan ddylanwad ysbrydoliaeth, yn ymofyn ac yn manwl-chwilo am wrth- ddrych mawr eu rhagddywediadau; ie, y mae angelion Duw yn astudwyr dyfal yn ngwirioneddau yr efengyl; maent yn chwennych craffu i'w dad- guddiedigaethau. Os rhaid i ni gredu fod y pregethwr dilafur yn yr un frawdoliaeth â'r myrddiwn o angelion, rhaid i ni gael meddwl fod arnynt hwy gryn gywilydd o hono. Yn awyr y Bibl y mae y pregethwr i fyw : ' Yn y pethau hyn aros.' Fel y masnachwr yn ei faelfa neu ystordŷ, yr hwn a ŵyr ar unwaith pa le i gael pob nwydd sydd yn eisiau, felly y dylai y pregethwr fod gyda llyfr Duw, sef yn hyddysg yn mhob rhan o hono. Fel hyn y bydd ' dyn Duw yn gyflawn, wedi ei addasu yn drwyadl at bob gwaith da.'* A phan elo i faesydd y gwybodau a'r celfyddydau, mae ef i ddyfod a'i holl ysbail oddiyno yn gysegredig at waith y deinl. Mae i wneyd pob peth a welo, a glywo, ac a ddarlleno, yn wasanaethgar at ei orchwyl mawr. ' Llaw y diwyd a gyfoethoga.' Mae galluoedd y meddwl yn ymëangu wrth eu hamaethu, ond y maent yn gwaelu wrth eu hesgeul- uso. Rhai, ag oeddynt o ddoniau naturiol rhwydd, wedi myned i beth Hafur yn nechreuad eu gweinidogaeth, a rhedeg yn dda am dymmor, a or- phwysasant ar hyny; ni wnaethant byth chwanegiad at eu hystôr ddeallol; ac felly a adawsant i'w heneidiau fyned yn gulion a llwydaidd. Yn awr, mae yn faich iddynt feddwl am astudio ; pan yn meddu hamdden, yn lle aros i ddarllen, a myfyrio, ac ysgrifenu, gwell ganddynt rodio o dý i dŷ; nid oes ganddynt ond yr un pregethau bob amser; ac y mae eu ditfrwyth- der ac nid eu cynnydd yn eglur i bawb. Pwy bynag a elo i segura, mae Duw a dynion yn dysgwyl i weinidog yr efengyl fod yn weithiwr, ac yn 'weithiwr di- fefl.' Pan na byddo yn pysgota, dysgwylir ei fod yn trwsio ei rwydau. Yn mhob peth, mae i edrych at y weinidogaeth a dderbyniodd, ar iddo ei chyf- lawni hi. Ond wedi, ac ynglŷn â phob llafur, rhaid dysgwyl yn gwbl wrth yr * Cyfiẃthiad Doddridge o 2 Tim. iii. 17.