Cylchgronau Cymru

ẅijMitfílj. PECHU YN ERBYN YR YSBEYD GLAN. GAN Y PABCH. E. TMOMAS, ABERTEIJFI. Mr. Hyeforbdwr,—Gan fy mod yn cael fy moddâu cymaint yn eich Atebion i'ch gwa- hanol Oebwyr a pyfeiriaut eu gofyniadau atoch, a chan na chefais erioed foddineb gan neb ar gabledd neu bechod yn erbyn yr Ysbryd Glân, yr wyf vn dymuno cael eich svlw chwi, Syr, àr Mat.*xii. 81, 82. Yr èiddoch, Carwr Gwybodaeth. Mae y geiriau hyn yn cynwys rhati o amddi- ffyniad Mab Duw o houo ei hun, ytì ngwyneb y cyhuddiad a ddygid yn ei crbyn gan y I'har- iseaid, ei elynion ; sef, mai trwy Betlsebub, penaeth y cythreuliaid, yr oedd eí'e yn bwrw alian gythreuliaid. Yr oedd y cyhuddiad hwn ynddo ei huu yn hollol yni'yd; ac mae rhes- ymiad Crist i'w ddymchwelyd yn eglur, nerth- ol, a buddugol. Mae yn oiýnol bob amser wrth resymu, i wneutnur hyny oddiar ryw gynseiliau (premisesj a gydnabyddir yn saf- adwy o bob tu i'r ddadl—gan yr hwn y rhes- ymir yn ei erbyn, yn gystal a chan yr hwn sydd yn rhesymu. Er enghraifft: ni ellid ì'hesynm bocLoliaeth byd dyfodol a thragy- wyddol yn argyhoeddiadol oddiwrth yr ys- grythyrau, i ddyn nad yw yn eydnabod gwir- ionedd ac awdurdod yr ysgrythyrau; ond byddai yn rhaid ei argyhoeddi ef oddiar ryw- beth neu bethau a gydnabyddid gauddo ef yn awdurdodol. Ilhaid iddo ef, fel pob un arall, gael ei broíi wrth ei safon ei hun. Nid y\v hyn, fe ddichon, yu angenrheidiol i wir resym- iad brofi pwnc; oblegid dichon fod yr hyn a wrthodir fel awdurdod yn wirionedd mor saf- adwy a'r liyn a gydnabyddir yn awdurdodol, au y gellid rhesymu oddiwrth y blaenaf mor gad- arn a goleu ag oddiwrth yr olaf; ond y mae hyn yn ofynol i resymu argyhoeddiadol, canys nid yw gwirionedd yu taraw y meddwl mor nerthol oddiwrth ddim ag oddiwrth yr hyu a gydnabyddir yn awdurdodol o'r biaen. Mae Hadd gelyn â'i gleddyf ei hun, neu ei ddal yu ei rwyd ei hun, yn hen arferiad. Yr oedd fod y " Cretiaid bob amser yn gelwydJog," &c, yn "dystiolaeth wir," pe na buasai " eu pro- phwydi hwy eu hunain " wedi dweyd hyny ; ond gan fod y Cretiaid yn cydnabod awdurdod eu prophwydi, mae Paul, yn briodol iawn, yn cyf'eirio at y rhai hyn fel prawf o wirionedd ei gyhuddiad yn erbyn y Cretiaid. Yr oedd ad- gyfodiad y meirw yn athrawiaeth wirioneddol, pe na buasai i'w chael yn llyfrau Moses, ac fe allasai Crist ei phrofi hi o ryw ranau ereill o'r gair Dwyfol yn gystal ag o honynt hwythau; ond gan mai y llyfrau hyn yn unig a gydna- byddid gan y Saduceaid fel yn meddu awdur- dod, yr oedd yn ofynol profi y pwnc mewn dadl oddiwrthynt hwy. Nid er mwyn profi y pwnc yn uuig yr oe-Id hyn yn bod; canys íe ellid gwneud hyuy o ryw le, ueu ynrhyw ddull arall, a hyny mor eglur ag yn y dull hwn ; ond er mwyn argyhoeddi y Saduceaid, a dyfod ag ef yn wirionedd atynt ctc iddynt hioy. Os â Chretiaid y rhesymir, rhaid cyfeirio at "eu prophwydi hwy eu hunain," canys dyua eu hawdurdod hwy; ond os â Saduceaid y rhes- ymir, rhaid cyfeirio at lyfrau Moses, oblegid dyma eu saí'on hwytlum. Mae rhesymu oddiwrth safon gydnabyddedig 0 bob tu mor anhebgorol, fel ag y mae yrhwn sydd yn rhesymu weithiau yu cyduabod safon yr hwn y rhesyma yn ei erbyn, er na fydd ef ei hun, le ddichon, yu ereiu fod y safon hono yn gywir. " Caniatäer," meddir, " er mwyn rhesymu, fod y peth yn bod fel y tybiwch chwi;" a hyn am fod yn rhaid caniatâu, canys ni ellir rhesymu i ddyben ond oddiwrth yr hyn a gyduabyddir yn awdurdodol gan yr hwu yr ymdrechir ei argyhoeddi, mwy nag y gellir jtwyso peth heb glorian i'w osod ynddi. Y'n awr, pan mae dadleuwr yn eanfod rhesymau ei wrthwynebydd yn ysgafn yn nghlorian ei wrthwynebydd ei hun, mae yn boddloni iddynt gael eu pwyso yn y gloriau hono (er nad yw ef ei hun yn meddwl ei bod yn gy wir); oblegid mae hyny yn ateb yr un dyben â phe byddai í'elly, sef dangos fod y rhesymau a bwysir yn ysgafn. Yr ydys yn gìvncud y sylwadau uchod, am y tybir eu bod yn gymhwysiadol at yr ym- ddyddan dan sylw, lle y sonir am y pechod yu erbyn yr Ysbryd Glàn, ac y dichon ìddynt fod yn wasanaethgar i daflu yehydig oleuui ar yr ymddyddan hwu. Mae yn ymddangos mai oddiar gyndybiau y Phariseaid mae Crist yn rhesymu, seí', fod pechod yu erbyn yr Ysbryd Glâu, neu gabledd ar Dduw, yn aufaddeuadwy. Nid adrodd peth newydd mae efe wrth ddy- wedyd, " Yr hwn a gablo yn erbyn yr Ysbryd Glân, ni chaiff faddeuant yn dragywydd ; " ond adrodd tyb a gofieidient hwy eu hunain yn flaenorol, ac yna barnu eu cyhuddiad hwy yn ei erbyn ef yn ngoleuni y dyb hono—eu profi wrth eu safon eu hunaiu. Yr oedd hyn lawer fwy effeithiol nâ'u profi wrth osodiad neu safon newydd ; oblegid uid oes un condemniad mor nerthol ac argyhoeddiadol i ddyn â chondemn- iad wrth ei safou neu ei farn ei hun. Nid yw safon dyn, os na fydd ynddi ei hun yn gywir, yn werth dim i'w gyfiawnhau, ond mae ynddi nerth deublyg i'w gondemnio; ac o herwydd hyny, mae genyni lawer o siamplau yn yr ys- grythyrau o bersonan yn cael eu condemnio yn 01 eu tybiau neu eu gosodiadau eu hunaiu. Yn ol ei ddeddf ei hun y condemniwyd Dafydd gan Nathan, am ledrata unig oenig y dyn tlawd; " oì enau ei hun " mae arglwydd y gwas anffyddlawn yn ei farnu ef am beidio def- nyddio ei dalent: ac, yn ol eu gosodiad eu hunain mae Crist yn dangos i'r luddcwon y