Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

EURGRAWN MON, ■ h-nU -m keu -■■'• riti'-;. n- DRYSORFA HANESYDDAWL. . . ;■:•■: i» • > Rhif. 12.] 31 RHAGFYR, 1825. [Gwerth tt£ BYWGRAPFIAD Y PENADUR TBOSIÄS WOLSEY. --»■» »• YGWR hynod hwn a ddaeth rhagddo yn archesgob Caerefráwg, cangellwr Lloegr, penadur a phrif genad y pab, ydoedd fab i gigyddo Ipswich. Y mae yn debyg bod ei rieiii ynlled gefnog yn y byd gan iddynt ei roddi yn ysgol y dref honno tra yn blentyu, ac yna ya ugholeg Magdalen Rhydychain, Ue cyn iddo gyrhaedd 15 mlwydd oed, y cafodd ei raddeiddio yn wyryf yn y celfyddydau, a thrachefh yn un o athrawon yr un coleg cyn bod yn ddeunaw. Tra yn athraẁ, daeth i gyfeillgarwch ac Ardalydd Dorset, yr hwn oedd a thri o'i feibion o dan ei ddysgeidiaeth, a chan ei fod yn dangos y gofal mwyaf drostynt, gwahoddwyd ef i dreulio gwyliau caiiol hâf yn y wlad, yn llys yr ardalydd, yr hwn o barch iddo am ei ofal tros ei feibion, a roddes iddo bersonoliaeth Lymington, yn Ngwlad yr Hâf, ac yno y dechreuodd ar y gorchwyl o weinidogaethu. - Ei gefnógwr, yr ardalydd yn marw, gadàwódd Lymingfcon gan ddisgwyl lle gwell, ac uid hir y bu cyn eftel ei benuu yn gaplan i archesgob Ganterbury, onder i'rgwrhẅnw ei hoffi yn fawr, am ei ddiwidrwydd yn ceisio ei foddio, bu farw cyn i Wolsey gael unrhyw dderchafiad uwch. Ond erbyn hyn yr oedd gwedi cael drws agored at y .mawrion, felly sychedodd am gael arweiniad i mewn i'r llys: dywedai yh fyuych "Pe cawn ond cael un troed imewn yno, buan y mynwn fy'holi gorff.'-' Anfynych y mae dyrio ddoniau ac o dymher threjddgar, feeb i lwyddo yn ei gais. Cafodd ÿn nesaf ei bennu yn gaplan i drysorwr Çalais, yr hwn gau ei oed, a roddes brif oruchwylion y Ue ar Wolsey, ac ar iddo ymarweddu yn foddgar, rhoddes air da iddo i'r brenin (Harri ¥11,) yr kwn a'i henwodd yn un o gaplàniaid m. lys. Ei orchwyl nesaf oedd cei&io ei wneyd ei httn yn gydnaby.44us % Dr. Fox, esgdb Wíuchester, aSyr Tbo. LoveJl, y rhai oeddynt mewfi brimawr gyd a'r brenin, ac ar iddo ennül eu canedigrwydd, anuoga$ant y brenin i yraddiríed iddo gennadwri o bwys gyd ag ymerawdr Ger- ìnani, yr hon neges a wnaeth i'r fatli fodlonrwydd, ag iddo ar ei ddych- weiiad gael èi bennu yn ddëon Lincolu. ^ ;- ■.. Y breuia yn jmarw yn y fl wyddyn ganlynol, derbýölwýd Wolsey i'r llys ar ddyfodiad Harri VHI i'r 'orsedd, a gwnáwd ë yu W o'r J à I