Cylchgronau Cymru

. EURGRAWN MONA'"' ■<', ffí NEÜ /~> / DRYSORFA HANESYDDAWL. Rhif. 5.] * 31 JKrf/, 1826. [Gwerth 3c. « ••*#•»♦ Mon hardd dirîon deg, Gain dudwedd fam gwvndodeg." Gro. Owen. COFZON * F FLWYDDYN 1776.—17 6?£ö. ///. NID ycbydig oedd y twrf yn Mhrydain Fawr yn nechreu y fiwy- ddyn hon, gan i'r uewyddion o India Ddwyreiniol ein dysgu bod y Gynnadledd yn Madras gwedi bod ynachlysur i'r Gymdeithas Indiaidd gyboeddi rhyfel yn erbyn Taujore; ac iddi yn y frwydr gyn- taf gymeryd y Rajah yn garcharor. Ar hyn penderfynwyd yn Mhry- dain i ddanfon Uywydd y gallent ymddiried ynddo i reoli yr India, a phennodwyd Arglwydd Pigot, yr hwn fuasai o'r blaen yn Madraç i'r gorchwyl, rhoddwyd arno i ryddhau y Rajah yn ddioedi; felly brüidd y gorphenodd ei arglwyddiaeth hyn o waith, na chanfu gynnwrf yn ei gyfrin-gynghor ei hunan o wall y tro; ac y terfyn, gwedi-arnryw gŷf- arfodydd, oedd cymeryd y llywydd, a'i roddi yn ngharchar, lle y« fuau ybufarw: ond ni ddiangodd y terfysgwyr heb gosp ddyladwy am eu traha. Ymerodres Catherinc o Russia oedd heb ommedd dira a*i gwnelab y«û,boblog, oddi eithr diwygiad yn ei buchedd raoesol ei hunan : an- üûgai drefnidiaeth, cyunyddai ei llynges ; rhoddesi'ranghenogdiri'w 4rin, a seiliodd sefydliadau er cynnyddu diwidrwydd, ac y celfyd^y- dau. Buyn foddiou i briodas fod rhwng y Graud Duke, âthywyso- ges Wirtemburg, nîth brenin Prussia, ac felly ennillŵdd gyfeillgarwch y iìỳs hwnw- Austriaoedd ar gynnydd mevyn gwelliant cyífrediliol, dan ymeraw- dr Joseph : dilëodd y dirboeni oedd mewn carcharau, sefydlódd rydẃ| id Crefyddol, a rhyddhäes y caethion oedd yn gorlënwi Bohemia, gan roddi iddynt dir i'w drinam andreth cymhedro|fg-; ^. Yr oedd cwmmwl dü megys yn ymdaenu tros America: rid oedd ganddynt ond byddin fechan i wŷnebu erbyn y gwanwyn 30,009 o íìlwyr enwog. Ond da oedd iddynt hwy, taenodd y llywydd Brui- anaidd y fyddin fawr ÿu rhy wasgaredig- ; gwelodd Washington hyn, a gwedi trwy lawer o anhawsder groesi y Delawar, ymosododd ar 'gäinc chwîthy fyddir^achludodd ymaith 1,000 o Hessiaid cynuortb- wfròljn garcharorioni Yroedd eryngŵynardroed èleni ynMhrydain, o wáll bod ainryw