Cylchgronau Cymru

Y DETHOLYDD. EÎPA gyhoeddir yn fisol; 25 cent am 6 mis, i'w talu yn ddi-eithriad yn mlaen llaw.^^3] Cyf 1.] REMSEN, N. Y., AWST 16, 1850. [Rhi£2. "Profwch bob peth; deliwoh yr hyn sydd dda." MOSES BACH. (OY Cronicl.) Exodüs 2: 1—11. Gan mai yr Ysgol Sabbothol yw un o'rach- osion sydd i gael y prif sylw yn y Cronicl, efallai nad annifyr gan y plant fyddai manylu ychydig ar amgylchiadau genedigaeth Moses. Rhoddodd Pharao warant gyffredinol i'r " holl bobl" fyned i bob tỳ, a bwrw pob raab a enid i'r Hebrëesau i'r afon ; yn debyg fel pe gorch- ymynai Victoria i genedl y Saeson ddyfod drwy Gymru, a boddi pob plentyn gwryw. I'r Nile y bwrid hwy. Afon fawr ardderchog oedd hono yn rhedeg drwy ganol gwlad yr Aifft. Un o'r plâau trymaf a ddaeth ar yr Aifftiaid oedd troi eidwfr yn waed. Ymddang- osai yr afon fel pe buasaî yn gwrido wrth gofio y plaut a foddasid ynddi. Digon tebyg fod Uawer o'r Aifftiaid yn elynion i'rlsraeliaid, ac yn hoffi cael esgus i ddial arnynt ; a bod ambell i hen Aifftes dclu, wedidigio wrth Heb- rêes, yn myned i'w thŷ, yndangos eigwarant, ac yn cymeryd ei baban o'r cryd neu oddiar ei bron, a'i daflu i'r afon, neu i ryw lyn, os byddai yn fwy cyfleus. " Gwr o dŷ Lefi a aeth, ac a briododd ferch i Iaju"—Nid priodi eichwaer, ond un o'r llwyth. Amram oedd y gŵr; priododd Jochebed, ei fotlryb, chwaer ei dad. Nid newydd briodi yr oeddynt, canys yr oedd ganddynt blant hŷn, Miríâm ac Aaron. Ganwyd y trydydd, sef Mo- ses, panoedd y gyfraith greulawn yn ei grym. Yr oedd wedi ei ddedfrydu i farw cyn ei eui. Estynai Ilofruddion eu dwylaw gwaedlyd i'w dderbyriM'r byd. Pan anadlodd gyntaf, yr oedd lluoedd o'i gydfabanod yn trengu yn yr afon, ac yutau yn gondemniedig o dan yr uu gyfraith. Yr oedd ei fam yn ei weled yn " dlws." Anhawdd bod yn sicr a oedd yn dlysach na phleutyn arall. Gallai fod llewyrch wyneb Duw yn tywyuu arno yn faban, yu debyg fel yr oedd ei wyneb yn dysgleirio pan yn dyfod o'r mynydd. Gelwir ef yn Act. 7 : 20, " TJws i Dduw." Ond efallai uad oedd dira ynddo mwy nag un arall. Mae pob bab- an yn dlws. Tegan i fyw byth, meddai un. Campwaith Duw o'r clai yw plentyn bach. Nis gwyddom pa faint o wahauiaeth sydd rbyngddo a pban osododd Duw ei ddeíw arao ar y cyntaf. Mae y byd heb goluro ei ddwy- Iaw ar hyd-ddo, pechod a chystudd heb an- urddo llawer arno. Mae corph baban yn dhos wedi i'r enaid fyned allan;—ei lygaíd a'i we- fusau fel drysau cilagored, a'r trigianydd wedí dianc Gwena, fel pe byddai yn ysmala gan- ddo ddarfod iddo roddi eidroed arlawreinbyd ni. Tŷ, lle unwaith y preswyliai angylion, yw corph baban. Cryd, lle dechreuwyd siglo enaid. Dillad cyntaf enaid wedí myned yn rhy fychain—gwisg a ddiosgwyd gan un o fon- eddigion ieuainc ynef, i gael ei hailwneud yn fwy fashionable. Anhawdd gwybod a oedd Moses yn dlysach nag un aralí, canys rham, a hono yn ofni colli eî phlentyn, oedd yn dweyd eí barn. Pryd hyn mae eiwylofain, ei ddagrau, a'r wyneb hyllaf yn dyfod yn dlws iddi hi. " Úi aH cuddiodd efdri mis." Dywedir yn Actau ei guddio yn nhŷ ei dad. Nis g Wyddom pa fodd—a oedd yno ryw ystafell fechan ddir- gelaidd, neu a oedd rhyw rai yn gwylioogylcb y drws, i rybuddío pan fyddai Aifftwr yn dyfod. Yr oedd yn anhawdd íawu ei guddio. Ym- ddengys fod gau yr " holl bobl " hawl i ddyfod i'r tŷ pryd y mynent,—a digon tebyg fod re- ward am bob mab a geid. Nis gallesid cudd- io plentyu heb fod rhy w un gydag ef. Rhyfedd na fuasai yr ysbîwyr yu holi am y rhai hyny! Pale mae gwraig y tỳ ?? yr eneth fach yma? neu y nurse? Haws cudidiopren na chuddio plentyn. Rhyfedd na fuasai baban yn dweyd lle yr oedd drwy wylo am y paredî Ond cuddíwyd efdan aden Duw—"ynnghysgod yr HoIIalluog." Ei law ef oedd y pared. Efe oedd yn gwaeddi ust aruo. Dystawa baban ar eí gaís ef, gystal a phe dywedai wrth arch- angel. Methodd eifam eîguddío yn hwy. Yr oedd y bachgen wrth brifio yu myned yn anhaws eí guddio. Tybiwyf i'r ysbîwyr bron ei gaeî uu noswaith. Moses yn llefain yn un ystafell, a hwythau yn chwylio yn y Ilall, ei fam yn ceis- io ganddynt feddwl mai Aaron bach tair oed oedd yn cadw sẃn. Beth bynag, daeth ryw fodd i benderfyniad " nas gallai ei guddio yn hwy." Yn awr, beth wneir iddo ? Aí ei ad- ael i farw ? neu ei roddi i'r gelyníou i'w foddi 7 O noswaíth drom ! Amram yu syn—y fam a Míriam yn wyío ar draws eu gilydd. Aaron bach yn crîo wrth eu gweled, a'u clywed ya S^= Welsh Newspaper—postage in the State 1 cent; to other States 1| cents. Jtgl