Cylchgronau Cymru

"2"IR, jDj±i<r oltg-iaeth Mr. W. T. REES (Alaw Ddu), a'r Parch. J. OSSIAN DAYIES. RHIF 9. MED!, 1878. PRiS CEiNìOG. CYNWYSEB: Eìsteddfodau'r Gogledd a Musical Fcstiraìs y Deh u ..................65 Llety'r Gan— Yfwch Ddwfr, nen Ddiwygiad mawr Dir- wesicl ar Lanau y Rhoudda ......CG Requiem i bawb...............C7 Gwcrsi Ccrddorol...............GS Barddoniaeth— YBwthyuGwyn ............6S Ccrddoriaeth i'r Icuenctyd— Graslawn Fuost........, .....('9 Ein Bwrdd Cerddorol ............70 y Wasg Gerddorol...............70 Bywgraffiadau Byrion— Bywyd a Marwolaeth Heruan Gwent......71 Hysbysiadau.................72 EISTEDDFODAU'R GOGLEDD A MUSIÖÁL FESTIYALS Y DEHEU. Mae'e eisteddfod bron wcdi ci chladdu yn y de yma, i'el y mae yn resyn meddwl. Oddigerth yr eistcddfod flynyddol a gynelir tua Ohwm Rhondda, ac un neu ddwy a gynaliwyd yn ddiweddar yn sir Abcrteiíi, a Chaeriììli (Morganwg), math o musical festŵals ydynt i gyd. I\fac hyd y nod eisteddfod enwog y Cymrodorion, Merthyr, wedi dirywio yn y blynyddoedd diweddaf yma. Yr ydym ni, ac y mae ein darllcnwyr, yn dra hoíf o ganu a clilywed canu da; ond yr ydym am gael cin hanadl yn cin tro, a rhoddi cyfran i'r bardd ac i'r hynafîeithydd, i'r cclfydd- ydau defnyddiol crcill ac i lenyddiaeth yn ci gwahanol ranau ; ac, yn wir, i'rcerddor ei hun. Mewn llawcr man yn y dcheu y mae cin bechgyn a'n mcrched wedi canu ncs myned yn goeg. Nid oes ganddynt amser na chwaeth at ddarllen a rneddwl —<> ganlyniad y canu difeddwl a'r swn parhaus. Kid priodol galw yr entertain- ments hyn yn eisteddl'odau < erddorol— cam a'r eisteddfod yw eu henwi fcliy. Mae gwyliau cerddorol yn fwy priodol o lawer; ac fcl y cyfryw—ond cu cacl o nodwedd uehel—nid ydym yn wrth- \vynebol iddynt mewn un modd. Er nad ydynt yn uniongyrchol ond yn rhoddi gwaith i'r cerddor gweinyddol neu dde- hongìyddol, eto y maent yn anunion- gyrcliol yn gosod mantais neillduol o tiaen y cerddor c^'nyrchiol ncu gTeadigol —h.y., y mae yma bellach lawer i'w ddysgu i'r celfyddydwr sylwgar, yr hwn sydd yn fyw i ddiffygion ac angenion prcsenol cerddoriaeth yn ein gwlad— mewn geiriau eglurach o bosibl, yr ydym bellach yn cael y fantais o glywed y can- torion goreu yn dadganu y cynyrchion coethaf—yn troi yn achlysurol yn mhlith cyfansoddwyr ysgoleigaidd, os nad mawr ; yn clywed y seindyrf goreu y tuallan i'r brif ddinas, ac felly yn raddol yn dechreu dyfod i adnabod a theimlo euneillduolion, a deall euteithi ynyrymarfcrolyn gystal a'r egAyyddorol. Dyrna y fantais, a daliwn ar bob cyfle. Gwna hyn i fyny i ryw raddau o leiaf, am ddiffyg meithrin- iad i'n talentau yn moreu'n dydd. Mor dda genym am Iwyddiant " Blodwen," "Yr Arch," '• Y tylwyth"—heb lwyr angliofio y gyntaf o'r rhestr ymn—cr nad wedi ei chyhoeddi eto—" Ruth a Xaomi." Dygwyd i sylw o angenrheidrwydd, heb- law eu hawdwyr, mewn cysylltiad a'r gweithiau hyn, lu o ddadganwyr ac o offerynwyr ein gwlad ni ein hunain; a phwy a wyr faint o les sydd Avcdi ei wneud 3-n ddiweddar trwy y cyíìawniadau hyn i gerddoriaeth yn Nghymru. Yr ydym yn symud yn y blaen, fel y dengys y sylwadau canlynol am WVL GESDDOROL LLANELLT. Fel gwyl gysfcadleuol gerddorol fe gyd- nabyddir yn ddieithriad fod pwyllgor Llanelli wedi gosod o íiaen ein pwyllgorau gynllun y dylent yn gyfi'redinol ei efel- yehu. Cynaiiwyd hon ar ddydd Llun, Awst lOcg, ÌSTS, yn uhy'r farchnad, a daeth tyrfa aruthi'ol yn nghyd er gwacthaf aT.gylchiadau. Yr ocdd y brif gystad- leuaeth (£00) am ganu y cydgan dwbl, ''The People shall Hear and be Afraid,:' o Israel in Egypt, yn gofyn fod y cor i ddadganu gyda cherddorfa, yr hon oedd