Cylchgronau Cymru

TR TSGOL GERDDOROL. 75 TR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL TN BIRKENHEAD (PENBEDW). Dyma'r eisteddfod fawreddog a gyhoeddwyd ya rheolaidd ac y dysgwyliwyd cymaint am dani wedi myned heibio mewn hanes, ond nid yn ei dylanwad daionus ni a obeithiwn. Bu parotoi mawr a phryderus ar ei chyfer, ac yn hyny oedd y gwir bleser. Gan fod genym lawer i'w ysgrifenu am weithredhdau y gwa- hanol gyfarfodydd, rhaid i ni gyfyngu ein hunain yn breaenol at adroddiad byr o'r enillwyr ar y gwahanol bethau cerddorol, a myned at yr effaith a adawsant arnom, a'r addyag a dynasom oddiwrthynt mewn erthyglau yn ein rhifynau nesaf. Cerddoriaeth (cyfansoddiadan).—Am yr an- them Gymreig oreu ar Salm cvii. 23—32, goreu Mr. W. T. Eees (Alaw Ddu); gwobr jBIO 10s. a thlws. Ara y sonata oreu raewn tri symudiad, goreu Mr. Eees, Huntingdon (brodor o dref Caeifyrddin, a dyn ieuanc tra addawol), gwobr £Í0. Am y gan bedair rhan oreu ar y ddau benill yn dechreu " Hark, hark, the Lark," o Cymbeline (Shakespeare), gwobr gyntaf £7 7s. a thlws; ail wobr «£3 3s. Ehanwyd y wobr flaenaf rhwng Mr. W. T. Eees (ádaw Ddu) a un " Dovey," yr hwn ni atebodd i'w enw, a'r ail i Mr. E. S. Hughes, Llundain. Efe hefyd, fel y deallasom, oedd yr ail ar y gan i contralto (ond nid oedd ail wobr). Y goreu oedd Mr. Haswell, organydd a phroffeswr yn Birkenhead. Carm Corawl.—Enillwyd y wobr o £60 a thlws i'r arweinydd, i'r cor Cymreig heb fod o dan 60 o leisiau (cyfyngedig i Gymru, Mynwy, a thref- ydd y terfyndir), ara ddadganu yn oreu yr anthem—"Teyrnasoedd y ddaear" (J. A. Lloyd), " Pa fodd y cwympodd y cedyrn" (D. Emlyn Evans), ac "O! great is the depth" (Mendelssohn), gan Pbilharmonic Society Acr- fair. Cor unedig Llwynypandy yn ymgystadlu a hwynt. T gystadleuaeth fawreddog (agored i bawb). I'r cor heb fod o dan 100, na thros 150 o leisiau, a gano yn oreu "To man God's universal law " Saìnson (Handel), " How aark, 0! Lord, are Thy decrees " Jephtha (Handel), a "A8 the hart pants," y cydgan cyntaf Salm xiii. Mendelssohn. Gwobr .£150 a thlws aur i'r arweinydd. Goreu, Undeb Corawl Eryri; ar- weinydd, Mr. Owen Griffiths (Eryr Eryri). Yn cystadlu a hwynt yr oedd Cor Aberdar, dan arweiniad Mr. W. Phillips (Gwilym Cynon) ; Cor Unedig Cwm Ehondda a Merthyr, o dan arweiniad Mr. Prosser (Eos Cynlais); North End Philharmonic Society, Liverpool, Álr. John Lloyd Parry yn arwain; ac Undeb Corawl y Lrefnewydd, dan arweiniad Mr. Gittings. Canasant i gyd yn dda (cawn wneud sylwadau *r y gystadleuaeth hynod hon eto). Cystad- leuaeth gorawl i leisiau gwrywaidd—" Father of heroes," gan Dr. Calcott, " The Monka' March" (Cymreig neu Seisnig), gan Dr. Parry, a " March of the Men of Harlech " (yn Seisneg, yn ol trefniant newydd o honi gan Mr. Joseph okeaf, Liverpool); y cor i beidio rhifo llai na w, na mwy na 40 o leisiau. Gwobr, 20 gini a thlws i'r arweinydd. Dau yn cystadlu, sef JAlee Union Liverpool a Vocalista' Union Liver- *°2,. ^r olaf yn oreu, a'r ddau yn canu yn neulduolo^ne. Cystadleuaeth corau plant— Yaa* ° blant' o11 ° dan 15 mlwydd oed> ac heb *oa dan 30 na thros 60 o rif, a gano yn oreu y rnan gyntaf o «O! lovely peace" (o Judas), Handel; " Lift thine eyes" (o Elijah), Men- delssohn; a'r rhangan, "Don'tforget the old folk," gan Mr. W. H. Jude. Gwobr, deg gini a thlws i'r arweinydd. Daeth cor i fyny o Dre- degar, ond aeth cor Jfarkfield, Birkenhead, o dan arweiniad Mr. W. H. Parry (mab Mr. W. Parry, arweinydd cor yr eisteddfod), a'r wobr. Cydymdeimlai llawer a'r cantorion bychain o Fynwy, ond nid digon i'w cynorthwyo. Dyma gyfle i'r boneddigion a'r boneddigesau ddangos eu teimladau, ond ni wnaethant. Y rhely w o'r darnau lleisiol a'r testynau offerynol yn ein nesaf. Beirniaid y cyfansoddiadau—Dr. Parry, Mr. D. Emlyn E?ans, Eos Bradwen, Mr. Brinley Eichards, a Mr. John Thomas (Pencerdd Gwalia) ; y corau—Dr. Macfarren, Dr. Parry, a Mr. J. Thomas. CTLCHWYL T TRI CHOR. Cynaliwyd y gylchwyl henafol a dylanwadol hon eleni yn Worcester, y lOfed, lleg, 12fed, a'r 13eg o'r mis diweddaf (Medi). Prif gan- tonon: Madame Albani (yr hon sydd newydd briodi a mab henaf Mr. Gye, arolygwr chwareudy Drury Lane), Miss Anna Williams a Miss Mary Davies, Madame Patey a Miss Bertha Griffiths, Mr. E. Lloyd a Mr. Guy, Mr. Wadmore a Signor Foli, ond methodd yr olaf a gwneud ei ymddangosiad oherwydd afiechyd, a chymerwyd ei le gan Mr. Santley. Agorwyd. y gwasanaeth boreu dydd Mawrth gyda gwasan- aeth corawl mawreddog,,yn cynwys Te Deum, Haudel, a Jubilat Deo, Purcel. Yr oedd yr eglwys gadeiriol yn llawn, oherwydd, ys tebyg, fod y gwasanaeth yn rhad. Cyrhaeddodd yr offrwm y boreu hwn £370. Cafwyd y " Creation" yn y prydnawn, ac yr oedd y per- fformiad yn ardderchog. Fel y dywed un papyr: " The performance was one which we are sure would have delighted the heart of ' Papa Haydn.'" Boreu Mercher yr " Elijah." Ni roddwyd y draethgan fawr hon erioed gyda mwy o effaith, ac yr oedd yn dreat mewn gwir- ionedd ei chael o'r dechreu i'r diwedd heb un cymeradwyaeth i ddyfetha yr effaith. Yr arwedd ddefosiynol oedd yr aralycaf yn y per- fforraiad. Yr oedd ei bod yn cael ei chyflawni o fewn yr hen gathedral yn dwypeiddio yr effaith. Yr oedd. yn anmhosibl gwrando ar ddadganiad hyfryd Mr. Guy o " If with all your hearts," a " O rest in the Lord," Madame Patey, heb deiralo yr argraffiadau pur hyny a fwriadwyd i'r fath eiriaua'rfathfarddoniaeth gynyrchu. Cyngherdd cymysg gafwyd noa Fercher. Boreu dydd Iau cafnryd dadganiad o draethgan " Hezekiah," gan Dr. Armes. Oratorio fer yw hon, ac mae'r gwaith meddai y critics Seisnig, yn siarad yn gryf y gall y cyfansoddwr wneud gwaith mwy teilwng yn y dyfodol. Dernyn gwan y w, ie, hyd y nod gwael, rneddai un o'n cerddorion Cymreig mwyaf enwog. YnaiicaaoddMadameAlbani "Hearmy prayer " (Mendelssohn) yn ogoneddus, a chadw- odd yn ganmoladwy at y copi. Yn wir yr oedd yr holl gantorion enwyd, a'r cor yn yr wyl hon yn nodedig am eu ffyddlondeb i scores y cyfan- soddwyr—argoel dda, a dylai ein cantorion ninau yn Nghymru gymeryd gwersi. Cad» odd y Messiah, wrth gwrs, y diwrnod olaf, ei le. Nid oedd dim llai na 4,000 yn bresenol. Yr unig newydd-deb yma eleni, heblaw y draeth-