Cylchgronau Cymru

Chwiliwch trwy dros 450 o deitlau a 1.2 miliwn o dudalennau

Y BEDYDDIWR .V, CHWEFROR, 1859. DWYFOLDEB Y BIBL. Wkth ddwyfoldeb yr ysgrythyrau y golygwn eu bod wedi eu hysgrifehu odan ddylanwadau goruwch-naturiol ae an- ffaeledig yr Ysbyryd Glàn ; hyny yw, fod Duw yn eu dysgu pa beth a pha í'odd yr oeddynt idd eu hysgrifenu; nid yn unig na ddywedodd y rhai a'u hysgrifenasant ddiin ag oedd yn gyfeil- ioruus, ond hefyd eu bod yn eu swydd yn cyfíeu i'r byd feddyliau dwfnddoeth y bendigedig Dduw. Mae yr hen lyfr nwn yn dyst iddo ei hun o'i ddwyfoldeb; cynnwys wirioneddau na aliai dyn cu dyfalu heb i Dduw eu dangos a'u tros- glwyddo. Yr athrawiaeth o fodolaeth un Duw yw sjdfaen safadwy yr ysgry- thyrau, ar yr non y gorphwys y cyfau oll, ac y mae y gwirionedd hwn ynddo ei hun yn brawf anffaelédig o'i ddwy- ibldeb. Ni allasai y meddwl dynol byth ei ddarganfod ; y llyfrau ereill a gŷn- nwysant y gwirionedd hwn ydynt wedi ei (îynu o'r Bibl; 'ie, mae y deistiaid yn ddyìedus i'r llyfr hwn am eu opiniynau: y rhai hyn a wadant ysbrydoliaeth yr ysgrythyrau, ond yn eredu bodolaelh Duw ar dystiolaeth natur a rheswm ! Gwir fod natur yn profi hyn, ond anni- ehon iddi gyíleu y gwirionedd pwysig hwn i ddyn hcb gymhorth lluseru dad- guddiad. Er prawf o hyn, ni chafwyd ac ni cheir ỳr un deist yn y gwledydd hyny Ue had y w y Bibì; y Patriarch- iaid a'r Iuddewon oeddynt yn credu yn modolaeth un Duw ; ond yr Aiff'tiaíd, y Persiaid, y Groegiaid, &c, oeddynt oll â'u haml- dduwiau. Medd ylient fod duw yn perthyn i'r gwynt, y taranau, y môr, a'r maesydd, a bod y rhai hyny yn cael hyfrydwch y naill wrth wì-th- Wynebu y llall. Yr oeddynt y'n rhagori mewn athroniaeth, ac yn fwy c^ywrain yn y celfyddydau ; ond y mae'yr adnod gyntaf yn y Bibl yn cynnwỳs mwy o wybodaêth na holl athroniaëth Groeg. Nìd oedd yr Iuddewon yn naturiol ddoethaeh na hwyiçt; o ba le gan hyny y cawsan1;eudoethineb ? Y mae yu an- Hhiv. 206.—Cyf.' xvm. mhosibl cyf'rif am dano mewn ff'ordd naturiol, gan hyny rhaid ei fod yn oruwch-naturiol. Afi esymol yw meddwl fod y patriarchiaid yu moreu amser wedi" dyfaln a darganfod pethau ag y metliodd athronwyr, y rhai oeddynt lawer mwy dysgedig a galluog, gael èu cylìëlyb niewn un ystyi", a hyny oesau ar eu hol. Pan oed'd Groeg ár uchelfan ei hathroniaeth, ac yn nghanol gogoniant mamwych ei doethineb, cododd allor ar yr hon yr ysgrifenodd, " I'r Duw nid adwaenir;" eithr y frawddeg gyntaf o'r llyfr dwyfol yw, " Yn y dechreuad y creodd Duw y nefoedd a'rddaear." 'lihaid oedd iddi ddysgu y wers hon gan Paul wedi ei holl ymchwaliadau athron- yddol. " Pa le y mae y doeth ? pa le y mae vr ysgrifenj'dd "r" pa le y mae ym- holydd y byd hwn ?" Gan fod yn y Bibl wirioneddau na allai neb dynion eu gwybod, na dyfod atynt trwy unrhyw gyfrwng' o'r eiddynt eu hunain, rhaid mai Duw sydd wedi " llefaru lawer gwaith a llawer modd gynt wrth y tadau." Mae ynddo ryfeddodau" na allasai neb byíh eu darganfod, a rhag- ddywc'diadau am bethau a fu, ac a fydd, na" aliasai neb eu rhagweled a'u rhag- ddweyd ond yn unig yr HollwybodoL Wrth agoryd y llyfr bendigedig hwn, yr ydym yn cael ein hnrwain tudraw i àmser i'r tragwyddoldeb diderfyn, pan nad ocdd neb ond Jchoi'a yn bodoli, ac efe yn llenwi y gwagle diderfyn â'i sylwedd aní'eidrol, ac mewn meddiant o'"r holl brìodoleddau hanfodol iddo fel Duw. Mae ei gymmeriad, ei ornehel- edd, a'i hawliau yn cael eu traethu yn gyí'ryw yn y lh'fr hwn na allasai neb eù mynegu oná Duw ei hun. Pwy ddyn fuasai byth yn dychymygu am í'od ysbrydol, a bod trindod o bersonau yn y bod hwnw ? Pwy aliasai ddyí'alu mafysbryd yw Duw ? "Kid oes dim yn y dyn i'w gymhell i feddwl am fod pui' a pherffaith. ysbrydol yn ei natur yn dra- gwyddol ac anfarwol; nid yw efe ei hun y fath, ac ni welodd. ac ni wel