Cylchgronau Cymru

öMtljgrẃn:, Oîfres Newydd.] EHAGFYE, 1865. [Enir. XLYIII. Cr;icíIj0Ìritu a ênljcfóiicíjjatiL MAHOMETANIAETH A CflRISTIONOGAETH. (PARHAD o'R RHIFYN DIWEDDAF.) Y moddion a ddefnyddiwyd gan y ddau sylfaenwr ér Uedaenu eu hegwyddorion. —"Mae gwahauol broffwydi," inedd Mahomet, " wedi en danfon gan DduW er mwyn egluro gwahanol egwyddorion ei gymeriad: Moses, ei hynawsedd ; Solomon, ei ddoethineb, ei ardderch- awgrwydd, a'i ogoniant; Iesu, ei gyf- iawnder, ei holl-bresenohleb, ei allu, <fcc. Nid oedd un o'r rhai hyn yn effeithiol i argyhoeddi'r byd, am hyny danfonwyd finau, y diweddaf o'r pro- ffwydi, â'r cleddyf. Bellach nid oes eisien rhesymu na dadleu—lleddwch â'r cleddyf bawb a anufnddhant i fy nghyfraith. Pwy bynag a ymladdo dros y wir ffydd, pa un bynag a wnelo ai gorohfygu ai cael ei orchfygu, a dtlerbyn wobr ogoneddol. Cleddyf, hellach, yw allwedd nefoeúd ac uffern. Maddeuir pechodau y ìhai a syrthiant ttiewn brwydr, a throsglwyddir hwy- thau i baradwya, lle y cant fyw yn üghanol llawenydd a phleserau." Nid oedd dim yn well i ateb cyrner- iad yr Arabiaid, na dim yn fwy cyd- weddol â'u harferion cyffredin. Gofalai i beidio cynyg dim iddynt a fyddai yn groea i'w tueddiadau llygredig. Gos- odai gyfreithiau, a rhoddai bob cefnog- aeth iddynt i ddylyn eu chwantau peçhadurus. Lladron ac ysbeilwyr yr anialwch a arferent fod—dinystrio a «add oedd eu helfen—trin arfau rhyfel oedd eu hyfrydwch. Ni osodent fwy o werth ar fywyd dyn na bywyd rhyw greadur arall. Dynion gwyllt ac an- waraidd o'r natur hyu oeddynt, yn ddigon rhydd i gyflawnu pob ysgeler- der. Wrth edrych ar gymeriad y bobl, ao ar y dull a gymerodd Mahomet i led- aenu ei egwyddorion, nid rhyfedd i'r lluaws dyru o amgylch ei faner; nid rhyfedd i'r miloedd redeg ar ei ol, a gwaeddi, " Cleddyf i minau, cleddyf i minau." Nid oedd ganddynt ddim i'w golli yn y rhyfel ond eu bywyd, ao uid oedd fawr gwrerth yn cael ei osod ar hwuw, gan fod paradwya yn eu haros; tra, o'r tu aral], ob buddugol- iaethent ar eu gelynion, yr oedd llawer o gyfoeth a meddianau i'w dysgwyl. Gosodid un o dri pheth o flaen y gelyn bob amser—y Koran, treth, neu'r cleddyf. Ffordd ardderchog i íedaenu crefydd! Sut y gwnaeth Iesu Grist ? Pa lwybr a gymerodd ef i ledaenu eg- wyddorion Cristionogaeth ? Pa nerth oedd y tucefn i Iesu o Nazareth ? Nerth cariad, srym egwyddor, a dy- lanwad cydymdeimlad. " Ni ddaethum i ddystrywio eneidiau dyuion, ond i'w cadw." Ceisio a chadw yr hyn a goll- asid ydoedd ef. Daioni, cariad, a thosturi ydynt yr egwyddorion am- lycaf yn ei gyfuudrefn. Dyua y rhai 2 s