Cylchgronau Cymru

CYNNIWEIRYDD, Cfte&gmmaitl) vv ¥$golion $a&ftott)OI. RlUF. IX. MEDI, 1834. Cyf. 1. GWERTH ENAID: ADFYFYRIAD AR MARC 8. 36. " Pa lesìiad i ddyn, os ennill efe yr Mae y byd a'i negeseuon, neu y byd a'i bleserau, yn llyncu bryd meibion dynion mor llwyr, a phe byddai y fuchedd hon yn un dragywyddol: ac y mae lluoedd yn dilyn eu herlyniadau gwageddol, hyd nes y mae gwasgfeuon angau yn eu hargyhoeddi mai tymmorol yw y fuchedd hon; ac yna (och! pan yw yn rhy ddiweddar) maent yn dechreu edifarhau, ac ochain am na buasai iddynt wasanaethu Duw, fel y gwasanaethasant eu hunain a'r byd: ac erbyn hyn y mae y peth- au a berthyuant i heddwch a dedwyddwch ysbrydol dyn yn ymddangos o'r pwys mwy- af, ac ystyriaeth ot modd y darfu iddynt eu hesgeuluso yn gofidio eu calonau. Mae gwerth enaid yn annbraethadwy. Ym- ddengys hyn os ystyriwn, 1. Ei deilliad. Nid o'r llwch y tarddodd; oud bi a ffurfiwyd mewn modd annirnadwy, drwy anadl Duw. Gen. 2. 7. 2. Eigattuoedd,—o gofi gynnwys millfi- oedd o feddyl-ddrychau hollawl wahaniaeth* ol—o arbwyll, i ymresymu oddiwrth achos at effaitìi, &c.—ac o ewyttys i ysgogiad- au yr hon yr ufuddêir yn ddioed, oddi eithr ei fod yn cael ei gwrthsefyll gau ryw achos.üwjçhk 3.; Mi.ptmâdi nid yw yn derfynol fel y ':^1 * 2K hollfyd, a cholli ei enaid ei hunf" milyn neu y pryfyn, ond y mae yn dragyw- yddol. Mae wedi ei ffurfio i anneddu byd tragywyddol! 4. Pridwerth ei phwrcas. Nid âg arian neu aur y gellid prynu enaid: ond â gwerth- fawr waed Iesu Grist, Mab Duw. Pa angel craff, pa gerub doeth, pa seraph pur, all draethu gwiwdeb y gwaed hwn ? 5. Trefn ei hadferiad, ei dyddaniad, a'i diogeliad ; sef drwy weinidogaeth yr efeng- yl, yr hon a ordeiniwyd i'r perwyl hyn yn neillduol:—trwy weithrediadau yr Ysbryd Glân yn dylanwadu y meddwl a'r galon: trwy wasanaeth angelion, yn gweinyddu i'w gyfreidiau;—a thrwy briodoliaethau Jehofa, y rhai oll ydynt ymrwymedig i amddiffyn a chadw yr enaid crediuiol i iachawdwriaeth dragywyddol. O drefn ryfedd! yr hon sydd yn adchwelyd yr anrhydedd uchelaf, ar ddoethineb a daioni dwyfol! Rhaid gan hyny, fod colli un cyfryw enaid, yn golled anuhraethadwy,yn neillduol i'r dyn ei hunan ! Ac y mae y perygl o golli enaid yn fawr iawu. Mae y perygl yma yn deillio oddiar dri o bethau:-Ei llygriad gwreiddiol: mae yn gwympiedig a llygredig.—Ei bod mewn cyflwr digymhortìí, gan ei bod, nid yn uuig yn wan; ond heb nerth—Ei gelyn-